Cuốn sách ảnh là ấn phẩm kỷ niệm 1.010 năm Thăng Long - Hà Nội, do Nhà xuất bản Kim Đồng hợp tác cùng Viện Viễn Đông Bác cổ Pháp, ra mắt đầu tháng 10. Gần 100 trang in màu tập hợp các bức ký họa, hình vẽ, tranh màu nước của 15 sinh viên Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương, sau này đều thành những họa sĩ nổi tiếng hàng đầu: Tô Ngọc Vân, Lê Phổ, Lưu Văn Đệ, Mai Trung Thứ...
Sách "Hàng rong và tiếng rao hàng Hà Nội" của Viện Viễn Đông Bác cổ Pháp - Magellan & Cie, Huy Toàn dịch. Ảnh: NXB Kim Đồng.
Theo dịch giả Huy Toàn, năm 1925, Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương được thành lập, quy tụ những người có năng khiếu hội họa nhất tại khu vực Đông Dương, được nhận vào học qua những cuộc thi sát hạch ngặt nghèo. Các thầy cho 15 sinh viên đi vẽ chỉ một chuyên đề: những người bán hàng rong trên đường phố Hà Nội, từ bà bán bánh trái, bác bán phở, cô gái bán hoa, cậu bé bán nước chè, anh hàng tào phớ đến những người đi thu mua đồng nát, vải vụn, tóc rối... Không chỉ vẽ tư thế, vẻ mặt, động tác, các tác giả còn ghi lại tiếng rao theo cách ghi nhạc, để lưu lại bằng hình ảnh và âm thanh một nét sinh hoạt đặc thù của Hà Nội.
Công trình của các thầy trò Cao đẳng Mỹ thuật - gồm ký họa của các sinh viên cùng phần dẫn luận và lời bình của người hướng dẫn - sau này được công bố trên các tạp chí chuyên ngành ở Đông Dương và Paris, Pháp. Tại Paris, một triển lãm ký họa chuyên đề hàng rong Hà Nội của các sinh viên xưa được tổ chức. Viện Viễn Đông Bác cổ Pháp còn xuất bản một cuốn sách về công trình này.
Bên trong sách "Hàng rong và tiếng rao hàng Hà Nội". Ảnh: NXB Kim Đồng.
Theo đơn vị phát hành, sách tập hợp "những kỷ niệm về một thành phố mà ta từng sống lâu ở đó, được tạo thành một ít từ các công trình, mà phần nhiều từ âm sắc của những tiếng chuông và tiếng ồn thành phố, cũng như từ những món ngon của địa phương mà ta đã ăn ở đó". Với Olivier Tessier, trưởng đại diện Viện Viễn Đông Bác cổ Pháp tại Hà Nội, những người bán hàng rong và tiếng rao trên đường phố của họ là một phần văn hóa Hà Nội.
Tam Kỳ