Nhóm của Eric Olson thu thập hạt lúa mạch đen. Ảnh: Đại học Bang Michigan
Năm 1878, tàu buồm James R. Bentley chìm dưới hồ Huron, một trong Ngũ Đại Hồ rộng lớn ở Bắc Mỹ, khi đang chở lúa mạch đen đến Chicago. Thủy thủ đoàn vẫn sống sót sau tai nạn, nhưng lô hàng - một giống lúa mạch đen ngày nay không còn - đã mất dưới nước. Xác tàu bị ẩn giấu hơn một thế kỷ cho đến khi được phát hiện vào năm 1984.
Ngày 17/9/2024, một nhóm nhà khoa học đã dùng các ống kim loại đặc biệt để xuống thu thập những hạt lúa mạch đen chìm dưới nước. Họ lấy được một lượng đáng kể, nhưng việc giữ cho chúng "sống sót" là thách thức lớn. Tiếp xúc với oxy và nhiệt độ ấm hơn có thể làm hạt hư hại sau thời gian dài ở dưới nước.
Số hạt giống mới thu thập, được gọi là lúa mạch đen Bentley theo tên con tàu đắm, nhanh chóng được chuyển đến Đại học Bang Michigan (MSU) để phân tích. Phó giáo sư Eric Olson, chuyên gia về gene và nhân giống lúa mì, bày tỏ sự thận trọng về khả năng nảy mầm. "Ý tưởng hạt giống nảy mầm rất thú vị, nhưng điều này rất khó vì chúng đã ở dưới nước 145 năm", Interesting Engineering hôm 21/11 dẫn lời Olson.
Dù trông có vẻ nguyên vẹn, hạt giống ban đầu không nảy mầm ngay cả với sự hỗ trợ của axit gibberellic, một hormone thực vật dùng để kích thích hạt ngủ đông. "Dù trông vẫn khá tốt, có thể hạt giống không còn các ty thể hoạt động được cần thiết cho việc nảy mầm", Olson giải thích.
Tuy nhiên, nhóm chuyên gia đã tìm ra biện pháp thay thế: trích xuất vật liệu di truyền từ hạt để tái tạo các đặc điểm lịch sử của chúng. "Chúng tôi có thể hồi sinh những gene trong hạt và sử dụng kỹ thuật giải trình tự gene hiện đại để lắp ráp các phần của bộ gene. Chúng tôi sẽ giải trình tự các nhiễm sắc thể của giống lúa mạch đen này và chuyển những đoạn nhiễm sắc thể đó vào một giống lúa mạch đen hiện đại, về cơ bản là hồi sinh giống lúa mạch đen lịch sử", Olson nói.
Nhóm chuyên gia dự định kết hợp vật liệu di truyền của lúa mạch Bentley với một giống cây lịch sử khác là lúa mạch đen Rosen. Điều này sẽ tạo ra một giống cây trồng mới. Cây trồng lai có thể được sử dụng để làm rượu whisky, kết nối lịch sử nông nghiệp của bang Michigan với kinh tế hiện tại.
"Nếu thành công đưa những đoạn nhiễm sắc thể lúa mạch đen từ xác tàu Bentley vào lúa mạch đen Rosen, điều này sẽ thu hút du khách và tạo ra nhiều cơ hội cho nông dân", Olson chia sẻ.
Thu Thảo (Theo Interesting Engineering)