Ngày 17/11, lễ tổng kết Saigon by bus tại trường THPT Lê Quý Đôn có hơn 200học sinh, giáo viên từ các trường: THPT Bùi Thị Xuân, Ernst Thälmann, Trưng Vương (quận 1), Lê Quý Đôn, Nguyễn Thị Minh Khai, Lê Thị Hồng Gấm (quận 3) tham dự.
Đây là dự án do các thầy cô tổ Sử ở 6 trường THPT thiết kế, nhằm cho học sinh được tham quan, trải nghiệm môn Lịch sử bằng góc nhìn thực tế, gần gũi. Trong 4 tuần, tính từ đầu tháng 10, các nhóm trải nghiệm di tích, thắng cảnh, bảo tàng... ở TP HCM bằng các phương tiện công cộng.
Sau đó, các em có thể tuỳ ý thể hiện kiến thức thu được bằng những hình thức khác nhau như video, tạp chí, poster, biểu diễn thời trang, bài hát...
Từ hơn 100 video, 12 bản đồ, 34 tờ gấp quảng cáo và 14 poster, gần 20 sản phẩm tốt nhất được trưng bày, báo cáo.

Dự án bản đồ các di tích, bảo tàng lịch sử TP HCM của học sinh trường THPT Bùi Thị Xuân. Ảnh: Mạnh Tùng.
Mang đến triển lãm một bản đồ mô phỏng sa bàn trung tâm thành phố, nhóm Nguyễn Đặng Phương Nghi (lớp 10A9, THPT Bùi Thị Xuân) chỉ dẫn đường đến bảo tàng Lịch sử Việt Nam, bảo tàng TP HCM, Dinh Độc Lập, đền thờ Vua Hùng, Bưu điện TP HCM... Mỗi địa danh được nhóm Nghi cắm chốt ở đúng vị trí trên các tuyến đường, kèm theo đó là thông tin về tuyến xe buýt để đến, giá vé xe, giá vào cổng.
Nhóm gồm 6 người chia thành 3 tốp nhỏ với các nhiệm vụ và 11 điểm đến khác nhau. Ở mỗi nơi, các em sẽ tìm hiểu thông tin liên quan đến di tích, bảo tàng để viết báo cáo. "Hằng ngày, chúng em thường được ba mẹ chở đi học. Nay được tự bắt xe buýt đi đây đi đó, được trải nghiệm lịch sử một cách thực tế, sinh động nên cảm thấy rất thú vị", Nghi nói.
Gian trưng bày của THPT Bùi Thị Xuân cũng gây ấn tượng với các cuốn tạp chí với đủ chủ đề thời trang, ẩm thực, không gian văn hoá Sài Gòn xưa và nay. Mỗi cuốn tạp chí được trình bày theo nhiều chương mục thể hiện sự phát triển của Sài Gòn ở từng góc cạnh với những mốc lịch sử quan trọng. Hình ảnh, tư liệu trong các sản phẩm này cũng được học sinh thu thập từ các chuyến xe buýt đi thực tế.
Ở một góc khác, những tờ gấp của học sinh trường THPT Trưng Vương, Nguyễn Thị Minh Khai cũng gây ấn tượng với nhiều người vì thiết kế đẹp. Mỗi tờ mang đầy đủ thông tin về các di tích cùng cách di chuyển bằng xe buýt. Chẳng hạn với tuyến xe buýt số 14, học sinh THPT Nguyễn Thị Minh Khai giới thiệu "xe có màu xanh lá, đặc trưng xe buýt Sài Gòn với nội thất, ghế ngồi hiện đại".
"Với 6.000 đồng một người hoặc 3.000 đồng nếu là sinh viên, học sinh, ta sẽ có một chuyến đi tuyệt vời đến những điểm tham quan nổi tiếng. Suốt dọc đường, chuyến xe này sẽ qua Dinh Độc Lập, Hồ Con Rùa, Thảo cầm viên Sài Gòn, Bảo tàng Lịch sử Việt Nam, Bảo tàng chiến dịch Hồ Chí Minh", tờ giới thiệu viết.

Những tờ gấp quảng cáo về các địa danh Sài Gòn do học sinh THPT Trưng Vương thiết kế được trưng bày tại dự án Saigon by bus. Ảnh: Mạnh Tùng.
Khác với nhóm bạn, nhóm 11A2 trường THPT Lê Quý Đôn chọn buýt sông để trải nghiệm các thắng cảnh và ẩm thực Sài Gòn. Trần Quang Nhân cho biết đây là lần đầu cậu cùng các bạn trải nghiệm buýt sông nên rất hào hứng. Ngồi trên thuyền có thể ngắm được cả Sài Gòn, cả cảnh hoàng hôn.
Nhóm 11A1 lại chọn cách báo cáo bằng một bài hát theo phong cách rap Backward our Saigon. Không gian Sài Gòn xưa với các điểm du lịch nổi tiếng hiện ra trong từng lời hát của các nam sinh. "Bất ngờ với nhà thờ Đức Bà, 140 tuổi mà vẫn đẹp như tuổi 15. Qua ba lần trùng tu vẫn khiến bạn phải say đắm" hay "Bưu điện - công trình kiến trúc ở trung tâm Sài Gòn, với phong cách phương Tây kết hợp nét trang trí phương Đông khiến những người đi đến đâu cũng không khỏi phải ngóng trông".
Lê Trung Nguyên (học sinh lớp 11A1) cho biết sở dĩ nhóm chọn rap để thể hiện báo cáo bởi hình này phá cách, sẽ tạo nên sự bất ngờ và hào hứng cho người tiếp nhận. "Môn Sử được thầy cô làm cho gần gũi hơn, em cảm thấy kiến thức lịch sử thực tế, gần gũi và hữu ích trong đời sống hơn", Nguyên chia sẻ.
Buổi báo cáo dự án còn có nhiều sản phẩm khác như biểu diễn thời trang Cô Ba Sài Gòn (THPT Ernst Thälmann), nhảy flashmob Non sông liền một dải (THPT Lê Thị Hồng Gấm)...

Tiết mục flashmob của học sinh trường THPT Lê Thị Hồng Gấm tại buổi báo cáo dự án. Ảnh: Mạnh Tùng.
Là một trong những người khởi xướng dự án này, Thạc sĩ Nguyễn Viết Đăng Du (Tổ trưởng Lịch sử, THPT Lê Quý Đôn) tỏ ra bất ngờ trước sự sáng tạo, đầu tư công phu về thời gian và công sức qua từng sản phẩm nhận được.
Theo ông Du, dự án nhằm triển khai chương trình học lịch sử địa phương Sài Gòn – TP HCM theo định hướng của Sở Giáo dục và Đào tạo. Việc dạy học theo dự án vừa giúp các em có trải nghiệm thực tế để từ đó tiếp cận kiến thức, khác với cách học truyền thống. Điểm dự án này được trường tính cho bài kiểm tra định kỳ môn Sử với hệ số 2.
"Thế hệ học sinh bây giờ đã khác thế hệ của thầy cô. Tôi nghĩ, người thầy không nên quá theo sát, bó buộc các em vào khuôn khổ mà hãy giữ vai trò là người định hướng, khơi gợi để các em thể hiện, phát huy sở trường của mình", ông Du chia sẻ.