Vào một ngày bình thường ở Trung tâm Giáo dục Miami Lakes, trong khi bạn bè chạy ra chạy vào lớp học, còn những em khác tụ tập ăn uống trong căng tin, Gabriella Fuster, 18 tuổi, vào nhà vệ sinh. Em bước vào một buồng, đóng cửa lại, ngồi khóc. "Em đã trốn ở đấy khoảng 10-15 phút", Fuster nói.
Khi hầu hết học sinh quay lại học trực tiếp sau Covid-19, dành vài phút để khóc trong nhà vệ sinh đã trở thành điều bình thường đối với học sinh ở trường em, Fuster nói.
Khi thấy học trò vào lớp với vệt nước mắt còn nguyên, giáo viên lập tức hiểu chuyện gì đã xảy ra. "Các thầy cô đều biết rằng không phải bọn em vừa quậy phá đánh nhau ở đâu đó", em nói.
Nhà vệ sinh đã trở thành nơi thay thế cho văn phòng tư vấn tâm lý. Fuster nhận xét, một phần bởi trường em, cũng như nhiều trường học trên khắp nước Mỹ, đang gặp khó khăn trong việc thuê đủ số lượng nhân viên tâm lý để trợ giúp học sinh.
Thiếu hụt cố vấn tâm lý trường học đã là một vấn đề từ trước đại dịch, theo các chuyên gia sức khỏe tinh thần. Điều này trở nên tồi tệ hơn trong những năm gần đây, khi học sinh đối mặt với những chấn thương tâm lý gây ra do Covid-19.
Gabriella Fuster, lớp 11 ở Trung tâm Giáo dục Miami Lakes, nói giáo viên sẽ biết khi nào thì tình trạng sức khoẻ tinh thần của học sinh không tốt. Ảnh: USA Today
"Chúng tôi thấy rõ học sinh trên khắp đất nước đang căng thẳng và lo âu hơn", Tinisha Parker, giám đốc điều hành trung tâm dịch vụ sinh viên tại trường công lập hạt Gwinnett ở Georgia, cho biết.
Nhà chức trách bang đã cố gắng trợ giúp bằng cách phân bổ hàng triệu USD kinh phí cho việc thuê cố vấn sức khoẻ tâm lý, nhưng trường học vẫn đối mặt với nhiều khó khăn.
Với những nơi thiếu nhân lực, tìm được đủ nhân viên tư vấn luôn là một thử thách. Hiệp hội Cố vấn Trường học Mỹ khuyến nghị các trường nên có không quá 250 học sinh trên mỗi nhân viên tư vấn. Nhưng chỉ 4,2% số trường nằm ở trung tâm thành phố đáp ứng được kỳ vọng này. Các trường ngoại ô có số học sinh nhiều gấp hai lần khuyến nghị, theo một báo cáo từ Đại học New Hampshire Carsey.
Việc làm trong ngành tư vấn sức khoẻ tâm lý được kỳ vọng tăng trưởng 23% trong thập kỷ tiếp theo, theo Cục Thống kê Lao động Mỹ. Nhưng số sinh viên sắp ra trường không đủ để đáp ứng nhu cầu đang tăng lên, một phần là bởi yêu cầu đào tạo trên phạm vi rộng, cần nhiều loại bằng cấp và chứng chỉ để trở thành nhân viên tư vấn. Thêm nữa, nhiều chương trình yêu cầu sinh viên hoàn thành một năm đào tạo không lương, đây là rào cản kinh tế đối với nhiều người.
Cùng với sự thiếu hụt nhân viên tư vấn, Kent Butler, giáo sư ngành giáo dục tham vấn ở Đại học Central Florida, cho biết nhân viên tư vấn hiện nay phải đối mặt với nhiều trở ngại trong công việc. Nhân viên tư vấn trường học thường chia thành ba nhóm, theo Butler. Một số giúp học sinh trong học tập hàng ngày, một số phụ trách việc ứng tuyển vào đại học và vấn đề học bổng, một số chuyên trách đời sống của học sinh. Nhóm cuối cùng được gọi là cố vấn hướng dẫn và có thể trợ giúp các vấn đề sức khoẻ tinh thần, gia đình hay nghiện ngập.
Nhưng Butler cho biết cố vấn thường không được phép tham gia vào các lĩnh vực khác. Chẳng hạn, cố vấn học tập không được thảo luận về vấn đề gia đình hay pháp luật với học sinh. Ông cũng cho hay nhiều trường học đang sử dụng cố vấn cho các công việc hành chính.
Để giải quyết sự thiếu nhân lực, Butler nói trường học cần cho phép cố vấn học tập tư vấn sức khoẻ tinh thần, với điều kiện họ đủ năng lực chuyên môn. Để khắc phục những trở ngại mà bộ phận tư vấn trường học đang gặp phải, nhiều quận trên khắp nước Mỹ bắt buộc phải sáng tạo.
Học khu ở hạt Broward, Florida đã bắt đầu chương trình đào tạo cố vấn của riêng mình. Sử dụng hai triệu USD trợ cấp liên bang, học khu đã đào tạo 20 nhân viên công tác xã hội và nhân viên tư vấn sức khoẻ tâm lý để làm việc tại trường học trong năm vừa qua. Ở hạt Gwinnett bang Georgia, các trường đang chú trọng hơn vào ích lợi của việc giáo dục năng lực cảm xúc và xã hội. Chương trình này dạy học sinh và giáo viên những kiến thức cơ bản về sức khoẻ tinh thần và làm thế nào để nhận biết các vấn đề cần tham khảo ý kiến của cố vấn.
Một vài học khu ở Mỹ cân nhắc cho học sinh có "ngày sức khoẻ tinh thần" như một ngày nghỉ có phép. Điều này đã được áp dụng ở Oregon, Illinois và một phần của Maryland, đồng thời thu hút được sự quan tâm của nhiều trường trong suốt đại dịch. Ở Maryland, một vài học khu khuyến khích học sinh tư vấn cho nhau.
Tất cả những nỗ lực này một ngày nào đó có thể cải thiện sự thiếu hụt trong việc tiếp cận dịch vụ sức khoẻ tinh thần, nhưng hiện tại, học sinh cho biết các em vẫn chưa thấy kết quả. Fuster, học sinh trường Miami Lakes, nói em thấy các bạn cùng lớp gặp khó khăn liên miên. Em đã cố gắng giúp bạn khi có thể, nhưng cũng nhận thức được rằng mình không phải nhà trị liệu có chuyên môn. Bởi thế Fuster hy vọng học sinh trong trường, và cả những người khác, có được sự giúp đỡ mà họ cần càng sớm càng tốt.
"Rất nhiều bạn trong trường khổ sở vì lo lắng và căng thẳng", em nói. "Và khi em cảm thấy như muốn khóc trong nhà vệ sinh, em mong rằng thay vì vào đó em có thể tới văn phòng tư vấn, cảm thấy được an toàn, được bảo vệ và khóc ở đấy".
Mai Huyền (Theo USA Today)