"Tôi từng dự đoán hồi đầu tháng 3 rằng kinh tế Nga sẽ không trụ được vào mùa đông. Bây giờ tôi nghĩ mình đã nói đúng", Vladislav Inozemtsev, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Hậu Công nghiệp có trụ sở tại Moskva, viết trong bài báo tiếng Nga xuất bản ngày 25/9 trên The Insider.
Theo Inozemtsev, lệnh động viên quân được công bố ngày 21/9 có thể "gây hậu quả thực sự thảm khốc" với nền kinh tế Nga, vốn gặp nhiều khó khăn do loạt lệnh trừng phạt chưa từng có từ phương Tây.
Vladislav Inozemtsev, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Hậu Công nghiệp có trụ sở tại Moskva. Ảnh: Libmod
Inozemtsev từng dự đoán GDP của Nga sẽ giảm khoảng 4-5% trong năm nay, nhưng sau khi Tổng thống Vladimir Putin tuyên bố lệnh "động viên một phần", nhà kinh tế học cho rằng mức giảm sẽ nhanh chóng và nặng nề hơn. "Bây giờ, dự báo của tôi hồi đầu năm về mức giảm 10% GDP dường như quá lạc quan", ông viết.
Ông nhận định Điện Kremlin tập trung vào nỗ lực huy động quân cho chiến dịch quân sự ở Ukraine đồng nghĩa ngân sách chính phủ sẽ hướng đến công tác này thay vì đầu tư vào nền kinh tế. Các khoản đầu tư vào kinh doanh sẽ bắt đầu giảm mạnh. Chỉ số chứng khoán Sàn giao dịch Moskva có thể giảm xuống dưới 1.500 điểm cuối năm nay.
"Những điều trên chưa tính đến làn sóng trừng phạt mới không thể tránh khỏi mà phương Tây sẽ công bố trong tương lai gần. Chúng ta đang nói về sự dịch chuyển triệt để hơn nhiều so với dự kiến của Nga khỏi thị trường năng lượng và một làn sóng hạn chế mới trong cung ứng hàng nhập khẩu quan trọng cho Nga", ông viết.
"Hậu quả tài chính của lệnh động viên trong trung hạn sẽ lớn hơn đáng kể so với hậu quả cuộc chiến ở Ukraine", theo Inozemtsev.
7 tháng từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự tại Moskva, một số người cho rằng các lệnh trừng phạt quốc tế với Nga không đủ mạnh vì người Nga vẫn tiếp tục đi du lịch, mua sắm, tiệc tùng như bình thường.
Tuy nhiên, sau khi Tổng thống Putin tuyên bố lệnh động viên, những bất cập trong quá trình triệu tập quân nhân dự bị nhập ngũ đã làm dấy lên nhiều bất bình ở nước Nga.
Margarita Simonyan, tổng biên tập RT, một trong những người ủng hộ nhiệt thành của Điện Kremlin, cũng cho rằng những sai lầm trong các lệnh triệu tập đang "khiến mọi người phẫn nộ, như thể đó là hành động cố tình, bất chấp".
Lệnh động viên dự kiến huy động khoảng 300.000 đàn ông độ tuổi 18-30 trong lực lượng dự bị gia nhập quân ngũ, được huấn luyện bổ sung để tới tham chiến tại Ukraine. Một số người Nga được cho là đã tìm cách rời đất nước để tránh lệnh tòng quân.
Một người đã nổ súng trong văn phòng tuyển quân ở Irkutsk, vùng Siberia, khiến một sĩ quan phụ trách tuyển mộ bị thương.
Ở những khu vực còn nhiều khó khăn của Nga như Buryatia, hậu quả kinh tế sẽ rất nghiêm trọng vì "hàng nghìn gia đình sẽ mất thu nhập, các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở địa phương sẽ chết dần" do thiếu vắng lực lượng lao động, theo Inozemtsev.
Ông cảnh báo Nga có thể mất thêm lao động khi một số người bỏ việc hoặc không tới văn phòng nữa để tránh lệnh triệu tập nhập ngũ. "Đây sẽ là đòn giáng mạnh nhất vào nền kinh tế", ông nói.
Điện Kremlin chưa bình luận về nhận định của Inozemtsev, nhưng Tổng thống Putin tuần trước cho rằng lệnh động viên là quyết định cần thiết và hoàn toàn phù hợp để ứng phó với các mối đe dọa hiện nay, cũng như "nhằm bảo vệ tổ quốc, đảm bảo an toàn cho công dân Nga" và người dân tại các vùng Nga kiểm soát ở Ukraine.
Hồng Hạnh (Theo Fortune)