Người dân Zulu ngày 19/8 dựng lều, mổ bò trong khuôn viên dinh thự hoàng gia Zulu, hay còn gọi là KwaKhethomthandayo, ở Nongoma, thị trấn nhỏ thuộc tỉnh KwaZulu-Natal, miền đông Nam Phi, để chuẩn bị cho lễ đăng quang của tân quốc vương Misuzulu Zwelithini.
Misuzulu Zwelithini sẽ kế vị cha là Goodwill Zwelithini, người qua đời tháng 3 năm ngoái sau 50 năm nắm quyền. Vị vua sắp lên ngôi đã giết một con sư tử tại khu bảo tồn gần đó, nghi thức cuối cùng trước khi đăng quang.
Misuzulu (thứ ba từ phải sang) cùng các chiến binh Zulu mặc trang phục truyền thống trong buổi lễ ở Cung điện Hoàng gia KwaKhangelamankengane, Nam Phi tháng 5/2021. Ảnh: AP.
Quốc vương Zulu không có ảnh hưởng chính trị, cũng không phải là ngôi vị được hiến pháp công nhận ở Nam Phi, song quyền lực của ông được công nhận ở KwaZulu-Natal, nơi ông được cho là "trị vì nhưng không cai trị".
Tân quốc vương Misuzulu sẽ là người có ảnh hưởng lớn với 11 triệu thành viên Zulu, nhóm dân tộc lớn nhất Nam Phi, chiếm gần 1/5 dân số cả nước. Quốc vương còn đóng vai trò quan trọng trong thu hẹp khoảng cách giữa phong tục tập quán truyền thống và thể chế hiện đại ở Nam Phi.
Trong hôm nay, ông Misuzulu sẽ tới dinh thự KwaKhethomthandayo để tham gia nghi thức bí mật giới thiệu vị vua mới với tổ tiên. Sau đó ông sẽ làm lễ ra mắt thần dân, những người nguyện công nhận ông là vua của họ.
Chỉ những thành viên được lựa chọn của hoàng gia và các chiến binh Zulu, được gọi là Amabutho, mới được phép chứng kiến nghi thức này, trong khi đám đông lớn dự kiến tập trung tại cung điện hoàng gia.
Chiến binh Zulu hát ca ngợi vị vua mới tại Cung điện Hoàng gia Kwakhangelamankengane ở Kwa-Nongoma ngày 19/8. Ảnh: AFP.
Theo nghi lễ của người Zulu, phụ nữ để ngực trần đeo vòng cổ, dây thắt lưng, băng đô, ca hát và nhảy múa, trong khi những người đàn ông mặc đồ da thú, cầm khiên và giáo, biểu diễn các điệu múa chiến đấu.
"Quốc vương mới lên ngôi là điều may mắn với chúng ta. Việc này không diễn ra thường xuyên, lần gần nhất đã hơn 50 năm trước", cụ ông Siphiwe Joshua Mbatha, 82 tuổi, từng là tài xế của ông nội tân quốc vương, trò chuyện với dân làng bên ngoài cung điện.
Cố vương Goodwill Zwelithini để lại di chúc chỉ định hoàng hậu Mantfombi Shiyiwe Dlamini Zulu giữ vai trò nhiếp chính. Tuy nhiên, bà Mantfombi cũng qua đời sau đó một tháng, khiến việc kế vị ngai vàng Zulu rơi vào hỗn loạn.
Vài giờ sau tang lễ của bà Mantfombi tháng 5/2021, hoàng gia Zulu tổ chức buổi lễ công bố di chúc của bà. Theo di chúc, bà Mantfombi chỉ định hoàng tử Misuzulu, con trai cả của bà với cố vương, làm quốc vương Zulu.
Tuy nhiên, hỗn loạn xảy ra khi một hoàng tử khác lên tiếng phản đối và làm gián đoạn buổi lễ. Hai công chúa khác cũng đặt câu hỏi liệu cố vương Zwelithini có thực sự trao quyền chỉ định người kế vị cho Mantfombi hay không. Các vệ sĩ hoàng gia lập tức có mặt và lôi hoàng tử phản đối vương vị của Misuzulu ra ngoài để buổi lễ có thể tiếp tục.
Cố vương Zwelithini lấy nhiều vợ và có tổng cộng 28 người con. Mantfombi không phải vợ cả của Zwelithini.
Tại cuộc họp báo ở Johannesburg hôm 18/8, một số anh em của nhà vua quá cố từ chối công nhận người thừa kế và đề cử hoàng tử thứ ba lên ngai vàng. "Vương quốc Zulu đã trở thành trò cười", phát ngôn viên vương quốc, hoàng tử Mangosuthu Buthelezi, nói. Mangosuthu ủng hộ Misuzulu kế vị ngai vàng.
Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa hồi tháng 3 đã công nhận Misuzulu là vị vua hợp pháp của người Zulu.
Cụ ông Mbatha cho biết ông không ngạc nhiên trước tranh chấp ngôi vua trong hoàng gia. "Tấn phong vua mới luôn là một cuộc chiến", ông cho hay.
Các vị vua Zulu là hậu duệ của vua Shaka, lãnh đạo ở thế kỷ 19 vẫn được tôn kính vì đã thống nhất một vùng rộng lớn của đất nước thành quốc gia Zulu và chiến đấu trong những trận chiến đẫm máu chống thực dân Anh.
Sau nghi lễ hôm nay, quá trình đăng quang sẽ được hoàn tất tại buổi lễ khác do Tổng thống Ramaphosa chủ trì diễn ra trong những tháng tới.
Huyền Lê (Theo AFP)