Hoàng Lan nói: "Xin vào Viện dưỡng lão nghệ sĩ là chuyện cực chẳng đã vì tôi vẫn muốn lao động để nuôi sống bản thân, nhưng đến nước này, tôi không còn cách nào khác".
Ông Trần Ngọc Giàu - Chủ tịch Hội Sân khấu TP HCM - cho biết Hội sẽ xem xét nguyện vọng của nghệ sĩ. Khu dưỡng lão Nghệ sĩ chỉ ưu tiên hội viên Hội Sân khấu TP HCM. Ông nói: "Với trường hợp của Hoàng Lan, ban chấp hành đang hội ý để tìm cách giúp đỡ chị".
Nghệ sĩ Hoàng Lan cho biết được một người quen cho thuê căn hộ tại khu chung cư Ngô Tất Tố (quận 10) với giá 7,5 triệu đồng mỗi tháng. Gần đây, kinh tế khó khăn vì dịch, chị không còn đủ tiền chi trả bởi phải đóng tiền thuê nhà sáu tháng một lần. Thu nhập của nghệ sĩ hiện chủ yếu dựa vào quán ăn dưới chân chung cư chị sống. Chị nói: "Nhờ một số bạn trẻ biết đến quán qua mạng xã hội, tôi có đồng ra đồng vào. Do ảnh hưởng của dịch, quán vắng khách hơn, số tiền thu vào chỉ đủ bù vào vốn liếng, nhân công".
Ở tuổi 61, chứng bệnh Parkinson khiến chị chân run, gối mỏi, phải nhờ người dìu. Mắt phải diễn viên hỏng hoàn toàn, mắt trái mờ dần, do di chứng của tăng nhãn áp, viêm màng bồ đào từ nhiều năm trước. Chị khó giao tiếp vì khả năng nghe lẫn nói đều giảm. Mỗi tháng, chị tốn vài triệu đồng thuốc men. Số tiền không nhiều, song là khoản chi phí khiến chị đau đầu vì đã ngừng đi diễn từ lâu. Mọi sinh hoạt của Hoàng Lan đều phụ thuộc vào em gái và ba người em kết nghĩa, nhưng ai cũng có hoàn cảnh khó khăn riêng.
Một năm nay, Hoàng Lan tìm mọi kế mưu sinh. Chị cho biết những năm qua, nếu không có tiền quyên góp từ các nghệ sĩ, chị khó lòng chống chọi với tình cảnh. Hồi tháng 10/2019, diễn viên Phi Phụng - đồng nghiệp thân thiết - kêu gọi quyên góp được hơn 150 triệu đồng. Hoàng Lan dùng tiền ủng hộ, cộng với khoản tích góp nhiều năm, mở quán ăn dưới chân chung cư. Vì sức yếu, Hoàng Lan không trực tiếp quản lý quán, phần lớn công việc do em gái và một số khán giả phụ giúp.
Nằm trên giường bệnh, Hoàng Lan luôn nhớ sân khấu. Thỉnh thoảng, có nhà sản xuất ngỏ lời mời Hoàng Lan tham gia phim, song chị đành từ chối vì phim quay ở xa. "Nhiều lúc, tôi nghĩ có đạo diễn nào mời tôi đóng một vai, chỉ cần ngồi một chỗ trên xe lăn, tôi cũng nhận lời", chị nói.
Nghệ sĩ Hoàng Lan sinh năm 1959 ở miền Tây. Chị trở thành diễn viên đoàn kịch nói Cửu Long Giang khi mới 17 tuổi. Sau nhiều năm hoạt động trên các sân khấu, Hoàng Lan tham gia chương trình Trong nhà ngoài phố đầu những năm 1990. Chị để lại dấu ấn với loạt vai như Hai Mưa Nắng, Lan xì-po... Tên tuổi Hoàng Lan gắn liền với các dạng vai phản diện như giám đốc, chủ quán cơm tù, má mì... Có thời, mái tóc bờm sư tử trở thành "thương hiệu" của Hoàng Lan. Thập niên 2000, chị tiếp tục nổi tiếng với các phim Cô thư ký xinh đẹp (2000), Cổng mặt trời (2010)... Năm 2011, sau một lần bị tai nạn giao thông rồi đột quỵ, sức khỏe diễn viên dần xuống dốc.
Viện dưỡng lão nghệ sĩ (đường Âu Dương Lân, quận 8) được thành lập vào năm 1997, hiện là nơi ở của hơn 10 nghệ sĩ gạo cội như Ngọc Đáng, Diệu Hiền, Thiên Kim, Lệ Thẩm... Theo đạo diễn Hồng Dung - Trưởng ban Ái hữu nghệ sĩ, nhiều năm qua, khu nhà ở của viện xuống cấp, hầu hết nghệ sĩ phải chuyển xuống tầng trệt vì mái nhà ẩm thấp, mưa dột. Năm 2016, nghệ sĩ harmonica Tòng Sơn từng làm đơn xin vào sống trong Viện dưỡng lão nghệ sĩ TP HCM. Vì không phải là hội viên Hội Sân khấu lẫn Hội Âm nhạc TP HCM, ông không đủ tiêu chuẩn được xét duyệt.
Mai Nhật