Ủy ban Nhân dân TP HCM (UBND TP HCM) xử phạt hành chính họa sĩ Bùi Quang Viễn vì tổ chức triển lãm Improvisation (Ứng biến), vi phạm quy định tại khoản 4 điều 19 Nghị định số 38 của Chính phủ trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo.
Trước đó, triển lãm diễn ra từ ngày 15 đến 30/7, trưng bày loạt tác phẩm theo phong cách trừu tượng. Hoạt động thu hút hàng trăm khán giả và giới mỹ thuật tham quan. Theo ông Bùi Quang Viễn, tác phẩm trưng bày có ngôn ngữ hội họa chủ đạo là trừu tượng trữ tình (lyrical abstraction), bảng màu phảng phất phong cách dã thú (fauvism), tinh thần sáng tác pha trộn giữa ngẫu biến (fluxus) và đa đa (dadaism).
Sáng 17/8, Chánh thanh tra Sở, ông Phạm Văn Dũng - đại diện Sở Văn hóa và Thể thao, đơn vị tham mưu cho quyết định của UBND TP HCM - cho biết: "Về nguyên tắc, tang vật tại triển lãm vi phạm phải được giữ, sau đó đem về trụ sở cơ quan chức năng để tiêu hủy có người chứng kiến. Nhưng khi làm việc ở triển lãm hôm 22/7, đoàn kiểm tra vẫn cho phép ông Viễn tự tiêu hủy tác phẩm. Tại buổi này, ông Viễn cam kết không tái phạm. Kết luận thanh tra cho thấy tranh của họa sĩ không có nội dung nhạy cảm".
Trước một số ý kiến cho rằng cơ quan chức năng xử lý cứng nhắc, không nên buộc tiêu hủy tác phẩm của nghệ sĩ, Chánh thanh tra Sở nhận định quy định buộc tiêu hủy tranh với sự kiện triển lãm không phép là chưa phù hợp bối cảnh sáng tạo mỹ thuật hiện nay.
Hôm 15/8, UBND TP HCM có công văn khẩn gửi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch nhằm góp ý cho Nghị định 38/2021, trong đó đề nghị hủy bỏ quy định buộc tiêu hủy tang vật với hành vi tổ chức triển lãm mỹ thuật và trại sáng tác điêu khắc không có giấy phép. Theo chính quyền thành phố, quy định này chưa thực sự cần thiết. "Trong thời gian chờ luật sửa đổi, sự việc vẫn được giải quyết theo luật hiện hành", ông Dũng nói.
Họa sĩ sẽ nhận quyết định xử phạt từ cơ quan chức năng trong vài ngày tới. Ông nói ban đầu chỉ trưng bày tranh với mục đích khoe bạn bè, nên không biết cần phải xin giấy tờ. "Tôi chấp hành việc bị xử phạt hành chính vì không xin cấp phép trưng bày tranh, nhưng tôi sẽ khiếu nại việc bị buộc tiêu hủy tranh. Tác phẩm giống như những đứa con tinh thần của tôi. Tranh của tôi không vi phạm thuần phong mỹ tục hay đạo đức", họa sĩ nói.
Ông Bùi Quang Viễn sinh năm 1979 tại Biên Hòa, Đồng Nai. Ông vào nghề hội họa vào năm 2002, một thời gian sau ngừng vẽ để thử sức với thơ, lấy nghệ danh Bùi Chát. Năm 2019, ông quay lại nghề vẽ.
Mai Nhật