Hoa hậu Thế giới người Việt 2007 Ngô Phương Lan có nhiều năm sống ở nước ngoài theo bố mẹ, sử dụng thành thạo hai thứ tiếng là Anh và Pháp. Gần đây Lan thực hiện sở thích từ lâu là học thêm tiếng Trung. Qua kinh nghiệm bản thân và những người xung quanh, cô nhận thấy trong học ngoại ngữ, thái độ nghiêm túc với việc học của bản thân là điều quan trọng nhất. Trên trang cá nhân của mình, cô vừa đăng tải chia sẻ về việc này.
Hoa hậu Ngô Phương Lan cùng chồng. Chồng cô là một giáo viên dạy tiếng Anh tại Hà Nội.
Về việc học ngoại ngữ
Có rất nhiều bạn gửi thư cho Lan hỏi về cách học ngoại ngữ làm sao cho hiệu quả. Thường thì Lan sẽ khuyên mọi người tìm lấy một người bạn nói tiếng bản ngữ và tập giao tiếp càng nhiều càng tốt. Đây cũng là một trong những điểm yếu của các du học sinh Việt Nam đi học ở nước ngoài - lạ nước, lạ cái nên họ thường tìm những người đồng hương để dễ giao tiếp và không cảm thấy lẻ loi. Những trường hợp này thì thôi không nói đến nữa vì đó cũng là lựa chọn trong hoàn cảnh của các bạn.
Đối với các bạn không có điều kiện ra nước ngoài học, câu hỏi đầu tiên là liệu các bạn có thật sự muốn học ngoại ngữ này hay không? Lan từng tổ chức nhiều lớp học tiếng Anh cho các tập đoàn, công ty, và cũng có chứng kiến những cá nhân trực tiếp bỏ ra rất nhiều tiền rồi sau đó vì lý do này hay lý do khác, họ không theo học và phí khoản tiền đáng kể đó.
Nhiều người lớn thì quan niệm bỏ tiền theo một khóa học để khi họ nhận được chứng chỉ hoàn thành khóa học sẽ có được những kiến thức tương ứng với số tiền bỏ ra. Đó là sai lầm số một. Họ quan niệm học ngoại ngữ như là học một môn khoa học tự nhiên. Đó là sai lầm số hai. Khi học không hiệu quả, họ thường đổ lỗi cho thầy giáo dạy không tốt hoặc lý do abc…xyz gì đó không cho phép họ theo học hiệu quả được. Đó là sai lầm số ba.
Lý do tại sao mình hỏi câu hỏi đầu vì mình quan niệm không có cái gì là không học được. Người khác làm được thì mình cũng làm được - cái chính là mình có để tâm vào nó hay không thôi. Với tiếng Anh và tiếng Pháp, mình không nói đến vì hồi học mình không có lựa chọn nào khác. Vì vậy, mình sẽ nói về kinh nghiệm học tiếng Trung của mình tại Việt Nam lúc này.
Từ lâu mình đã muốn học tiếng Trung, từ hồi còn học Đại học, thậm chí lấy cớ sang Hong Kong học theo suất đăng ký với trường ĐG Geneva. Và còn có nhiều cơ hội sau đó nữa nhưng cho đến nay, phải nói là 2 buổi học vừa qua mình đã có thể vượt được về độ kiến thức ngôn ngữ và phát âm chuẩn hơn tất cả những năm tháng trước đó cộng lại.
Vì sao? Bởi vì mình thực sự muốn học ngôn ngữ này. Sau hai giờ học với giáo viên (mình may mắn tìm được một bạn du học sinh người Quảng Đông đến dạy Cantonese), mình tự tìm thêm thông tin trên mạng về cách học tiếng Cantonese, cách phát âm. Và mỗi tối trước khi ngủ, mình còn đeo tai nghe để nghe lại người bản ngữ phát âm. Nói chung là, trong bất kỳ lúc nào trong ngày như khi đánh răng, khi đi lại trên đường, khi nấu ăn, khi tập gym... mình đều lẩm nhẩm mấy câu tiếng Cantonese đã học. Kết quả là mình vừa nhớ được các câu chữ đó, vừa cảm thấy tất cả những nội dung học các buổi tiếp theo đều dễ tiếp thu hơn và học ngày càng nhanh hơn.
Những bạn bè và người thân lo cho mình vì học từ bạn du học sinh lần đầu tiên đi dạy nên họ tìm để giới thiệu những người thầy dạy lâu năm kinh nghiệm. Tuy nhiên, mình thấy học với bạn ấy rất hiệu quả do bạn ấy hướng dẫn và kiên nhẫn giải thích tất cả những câu thắc mắc ngoài lề (có thể không liên quan) của mình. Các thầy chuyên nghiệp chưa chắc đã làm điều này vì họ có kinh nghiệm với giáo trình khá nghiêm khắc. Do vậy, về việc chọn lựa giáo viên, chưa chắc những người giỏi nhất đã là người thầy phù hợp nhất với bạn. Bạn nên chọn theo cách học và tiếp thu của mình, chứ không phải là tên tuổi của thầy. Điều này thì mình có thể kiếm chứng với các ngoại ngữ khác đã từng học từ trước đến nay.
Ngoại ngữ không phải như những môn học khoa học tự nhiên, nó cần thời gian để thấm dần, để nhuần nhuyễn, để xây dựng sự phản xạ cho tốt. Có những người học thuộc lòng cả cuốn từ điển (chồng mình đã từng gặp trong sự nghiệp dạy học của anh) nhưng khi hỏi đến thì một câu cũng không thể trả lời được đúng. Và cũng có người học ngoại ngữ như mình - nếu bạn hỏi về ngữ pháp thì mình chịu, nhưng học thì ít mà đi chơi với bạn bè thì nhiều nên ngôn ngữ giao tiếp của mình trong các ngôn ngữ đã từng học thì không tệ
Vì vậy, quan trọng nhất là bạn muốn học, và tìm mọi lúc mọi nơi để văn ôn võ luyện. Đừng kiếm các lý do để giải thích cho sự chưa quyết tâm tuyệt đối của mình, và quan trọng hơn là đừng đổ lỗi cho thầy giáo chưa hoàn thành "hợp đồng dạy học" với mình. Thầy giáo cũng là một trong yếu tố quan trọng, nhưng quan trọng nhất vẫn là ở bạn.
Ngô Phương Lan