*Việt Nam - Indonesia: 19h hôm nay 10/12, trên VnExpress.
Một ngày sau trận thua ngược Việt Nam ở vòng bảng SEA Games 30, tờ báo điện tử Tribun News đau đớn thốt lên: "Chúng ta lại thua Việt Nam bởi một tình huống cố định. Tại sao?" Theo trang báo có trụ sở tại Jakarta, HLV Indra Sjafri không rút ra bất cứ bài học nào sau trận thua 0-1 ở Mỹ Đình cuối tháng 3, trong khuôn khổ vòng loại U23 châu Á 2020. Cả hai bàn thua Indonesia phải nhận, dù cách nhau tám tháng, đều có chung kịch bản là từ các tình huống cố định.
Trước khi dự SEA Games 30, Indra thực tế chỉ là phương án chữa cháy của Liên đoàn bóng đá Indonesia (PSSI), sau khi HLV đội tuyển Simon McMenemy bỏ của chạy lấy người vì thua liểng xiểng tại vòng loại World Cup 2022 khu vực châu Á. Trong bối cảnh không có HLV nội nào thực sự tâm huyết và tài năng, Indra được chọn chỉ vì ông đã dẫn đội U23 đá vòng loại châu Á.
HLV Indra trong buổi họp báo trước chung kết SEA Games 30. Ảnh: Đức Đồng.
Indra, thực tế không xa lạ với khán giả Việt Nam. Ông chính là HLV Indonesia ở giải U19 Đông Nam Á 2013. Đó là giải đấu mà đội U19 HAGL đại diện Việt Nam tham dự và trình làng thứ bóng đá ban bật đẹp mắt, dưới đôi chân của những Công Phượng, Tuấn Anh, Xuân Trường... Việt Nam thắng một mạch giải năm ấy, trong đó có chiến thắng Thái Lan 3-2 ở vòng bảng, trước khi gặp lại Indonesia ở chung kết. Tuy nhiên, thầy trò Guilerme Graechen không thể bước lên ngôi vô địch bởi Indonesia sử dụng lối đá "chém đinh chặt sắt". Suốt 90 phút, nhiều cầu thủ Việt Nam đau đớn nằm sân, để rồi thua 6-7 trong loạt luân lưu.
HLV sinh tại Tây Sumatra không chỉ làm khổ Việt Nam một lần. Tại giải U22 Đông Nam Á đầu năm nay, vẫn bằng lối đá rắn, Indonesia thắng Việt Nam 1-0 ở bán kết. Đội bóng xứ vạn đảo có hai pha đánh nguội ngay 10 phút đầu trận nhưng không bị thẻ đỏ. Họ tiếp tục sử dụng lối chơi bạo lực đến cuối trận khiến không chỉ cầu thủ mà ban huấn luyện Việt Nam bức xúc, lao vào cự cãi với trọng tài. Bàn thắng duy nhất của trận đấu, đến với Indonesia một cách may mắn. Cú sút phạt hàng rào chạm người hậu vệ Việt Nam, đổi hướng, khiến thủ môn Văn Biểu không phản ứng kịp.
Từ U19 năm 2013 đến U22 năm 2019, triết lý chơi bóng mà Indra áp dụng cho các đội trẻ Indonesia không thay đổi. Họ luôn tìm cách phá lối chơi đối phương, đưa trận đấu về những pha tranh cãi, rồi tận dụng sự lơi lỏng để ra đòn kết liễu. Thái Lan đã nếm mùi đau khổ này ở ngay trận ra quân, trong tình huống dẫn đến bàn thua thứ hai. Đó là pha bóng mà hai cầu thủ Thái Lan bị đau, và họ để mất bóng khi phía sân nhà chỉ còn một hậu vệ.
Cách chơi thực dụng của Indra đôi lần trở thành đề tài chỉ trích của báo giới Indonesia, nhất là sau những trận thua ngược như trước Việt Nam. Đáp lại, Indra thủng thẳng: "Chúng tôi thua vì đó là thế mạnh của Việt Nam dưới thời Park Hang-seo. Còn sai lầm? Quá sớm để nói điều ấy bởi chúng ta cần phải mổ băng mới biết được. Dù thế nào, Indonesia cũng chơi tốt hiệp một và có bàn dẫn trước".
Indonesia muốn giải cơn khát HC vàng SEA Games kéo dài từ năm 1991. Ảnh: Đức Đồng.
Bóng đá Indonesia từng sống trong những tháng ngày khó khăn cách đây bốn năm, khi FIFA ra phán quyết cấm đội tuyển và các CLB nước này tham dự mọi giải đấu quốc tế. Do SEA Games và AFF Cup không thuộc FIFA quản lý, bóng đá xứ vạn đảo vẫn dự SEA Games 28, 29 và AFF Cup 2016. Họ đều đi tới bán kết ba giải này, nhưng nguyên nhân sâu xa nằm ở chỗ các đối thủ của Indonesia cũng suy yếu.
Khi Việt Nam, Malaysia đưa lớp trẻ thi đấu thành công ở vòng chung kết U23 châu Á 2018 lên đội tuyển, Indonesia bị khớp. Xứ vạn đảo trượt dài từ Asiad 2018, AFF Cup 2018 cho tới vòng loại U23 châu Á 2020 và vòng loại World Cup 2022. Hai ông thầy ngoại Luis Milla, McMenemy đến rồi đi trong vòng chưa đầy một năm. Bima Sakti và Aji Santoso từng nắm một trong các đội tuyển Indonesia, nhưng cá tính ôn hòa của bộ đôi huyền thoại khó lòng thức tỉnh được một nền bóng đá đang ngủ quên.
Indra, từng là một tiền vệ thuở là cầu thủ, hiểu rõ tầm quan trọng của kỷ luật chiến thuật khi chấn chỉnh một tập thể bên bờ rệu rã. Trước SEA Games 30, ông kiên quyết loại bỏ tuyển thủ quốc gia Hanif Sjahbandi (người trong độ tuổi U22) vì anh này thích đá cho CLB hơn. Indra cũng để tiền đạo nhập tịch Marinus Wanewar ở nhà, vì cho rằng suất tiền đạo xứng đáng cho những người sung sức như Osvaldo Haay. Hai lựa chọn ngoài 22 tuổi sang Philippines của ông thầy 56 tuổi cũng đầy ẩn ý. Evan Dimas và Zulfiandi từng là học trò của ông ở đội U19 năm 2013. Cả hai từng trải qua cảm giác nặng nề ở SEA Games 28, khi cùng thua 0-5 trước Thái Lan và Việt Nam.
Chỉ những con người can trường nhất, sẵn sàng nhất mới đủ sức vực dậy nền bóng đá đang ở vị trí thấp nhất lịch sử trên bảng thứ tự FIFA (không tính năm 2015 vì bị cấm thi đấu quốc tế). Indra tâm niệm điều ấy và khi có được lực lượng ưng ý, nhà cầm quân này vẫn không quên rèn luyện tính chiến đấu ngay tại đất Philippines. Trước trận ra quân với Thái Lan, đối thủ bị tắc đường và hủy buổi tập. Còn Indonesia, khi bị xe của ban tổ chức đón chậm nửa tiếng, thầy trò Indra quyết định khởi động bằng cách đi bộ đến sân tập. Sau trận thắng Brunei 8-0, cựu HLV Bali United còn tiếc rẻ vì nếu không có gió mạnh, đội của ông sẽ ghi nhiều bàn hơn.
Thắng Nguyễn