Bà Hillary Clinton thua cuộc trong cuộc đua đến Nhà Trắng năm 2016. Ảnh: Reuters.
Ông Trump đắc cử tổng thống Mỹ nhưng chỉ nhận được 59,6 triệu phiếu phổ thông, ít hơn 300.000 phiếu so với bà Clinton, theo Euronews. Tuy nhiên, điều quan trọng là ông Trump giành được hơn 300 phiếu đại cử tri, trên tổng số 270 phiếu cần có để vào Nhà Trắng, và đánh bại bà Clinton.
Theo luật pháp Mỹ, tổng thống được quyết định bởi số phiếu đại cử tri, không tính số phiếu phổ thông. Điều này được cho là một trong những lý do khiến biểu tình lan rộng khắp nước Mỹ sau khi nhà tài phiệt New York chiến thắng.
Việc bà Clinton thua cuộc cũng khiến các thành viên đảng Dân chủ kêu gọi thay đổi hệ thống cử tri đoàn và nhắc lại một số kiến nghị trực tuyến về bãi bỏ hệ thống này.
Hồi năm 2012, ông Trump từng chỉ trích hệ thống cử tri đoàn khi Tổng thống Barack Obama tái đắc cử. Ông Trump so sánh hệ thống bầu cử với thảm họa của nền dân chủ và là "sự bất công ghê tởm".
Mỗi bang có số lượng đại cử tri (elector) nhất định hợp thành Cử tri đoàn (Electoral College) dựa trên quy mô dân số của bang đó. Mỹ có tổng cộng 538 đại cử tri, bằng số ghế trong quốc hội Mỹ là 535, cộng thêm ba đại cử tri của thủ đô Washington.
Theo số liệu về số cử tri đi bầu cho mỗi đảng từ năm 1992, số người ủng hộ cho đảng Dân chủ giảm từ khi ông Obama chiến thắng năm 2008, trong khi số người ủng hộ đảng Cộng hòa ít thay đổi từ năm 2004.
Nếu Clinton duy trì cách biệt số phiếu phổ thông cho tới khi việc kiểm phiếu kết thúc, bà là ứng viên tổng thống đầu tiên từ năm 2000 thua cuộc khi thắng số phiếu phổ thông. Năm 2000, ứng viên đảng Dân chủ Al Gore thua theo cách tương tự trước ứng viên đảng Cộng hòa George W. Bush.
Clinton cũng có thể là ứng viên tổng thống thứ 5 trong lịch sử Mỹ không chiến thắng tranh cử khi có số phiếu phổ thông nhiều hơn đối thủ.
Đồ thị số người ủng hộ cho đảng Dân chủ (xanh) và đảng Cộng hòa (đỏ) đi bỏ phiếu từ năm 1992 tới nay. Ảnh: Euronews.
Xem thêm: Toàn văn phát biểu sau bại trận của Hillary Clinton
Văn Việt