Trong 4 dự án tại TP HCM được gỡ vướng, Tập đoàn đầu tư địa ốc No Va (Novaland) có hai dự án là khu đất 30,2 ha phường Bình Khánh (tên thương mại là The Water Bay) và khu đất 30,1 ha Nam Rạch Chiếc (tên thương mại là Lakeview City).
Dự án Lakeview City nằm ngay mặt tiền đường song hành, phường An Phú, TP Thủ Đức, quy mô 960 căn biệt thự, nhà phố. Khu đất triển khai dự án có nguồn gốc được hoán đổi với dự án 30,2 ha (The Water Bay) tại phường Bình Khánh. Dự án này gặp vướng mắc trong xác định thời gian tính tiền sử dụng đất.
Cụ thể, năm 2016, UBND TP HCM có quyết định phê duyệt xác định thời điểm định giá đất cho cả 2 dự án là cùng năm 2008. Tuy nhiên, tháng 12/2020, thành phố lại ban hành quyết định phương án xác định giá đất đối với dự án Lakeview City là tại tháng 4/2017. Căn cứ vào đó, Cục Thuế TP HCM đã tính tiền thuê đất và tiền sử dụng đất phải nộp gần 5.176 tỷ đồng.
Tuy nhiên, Novaland không đồng ý vì công ty đã hoàn thành bồi thường giải phóng mặt bằng vào năm 2008 theo quyết định giao đất năm 2004. Sau khi xác định giá trị quyền sử dụng đất và giá trị chênh lệch vị trí giữa hai khu đất, Novaland đã phải nộp thêm khoảng 53 tỷ đồng và ghi nhận từ năm 2016.
Vì vấn đề trên mà dự án này dù đã đi vào sử dụng từ 2018, người dân vẫn chưa được cấp sổ hồng.
Nghị quyết mới của Chính phủ đã xác định thời điểm định giá đất với phần diện tích chưa nộp tiền sử dụng đất tại dự án Lakeview City là khi cơ quan thẩm quyền ban hành quyết định giao đất, tức ngày 18/4/2017. Với diện tích hoán đổi tương ứng số tiền doanh nghiệp đã đầu tư tại khu đất 30,2 ha phường Bình Khánh, thời điểm xác định giá đất là khi hoàn thành việc thu hồi, bồi thường, tức ngày 20/11/2008.
Với quyết định này, từ ngày 1/4 tổng số tiền thuê đất, tiền sử dụng đất phải nộp của dự án sẽ được xác định lại. Đây cũng là cơ sở để doanh nghiệp tiến hành các thủ tục để cư dân được cấp sổ hồng.
Khu đất 30,2 ha (The Water Bay) tại phường Bình Khánh, có nguồn gốc đất nằm trong quy hoạch khu nhà ở tái định cư 160 ha tại khu đô thị mới Thủ Thiêm. Dự án này được Novaland giới thiệu ra thị trường năm 2018, quy mô 12 block, cung ứng khoảng 5.000 căn hộ, 3.000 officetel và 250 shophouse.
Ban đầu, khu đất này được quy hoạch để phát triển khu du lịch, văn hóa, giải trí, nhưng sau đó, TP HCM chuyển thành khu tái định cư và hoán đổi 30,1 ha tại Nam Rạch Chiếc cho Novaland để triển khai dự án Lakeview City. Tuy nhiên, sau đó, TP HCM lại cho phép chuyển khu tái định cư tại Bình Khánh sang kinh doanh nhà ở.
Chủ đầu tư hiện đã hoàn thành giai đoạn 1 và đã xây dựng xong cơ sở hạ tầng kỹ thuật toàn khu, đang tiếp tục thực hiện đầu tư xây dựng giai đoạn 2. Tuy nhiên, việc thi công dự án bị tạm ngưng do Thanh tra Chính phủ kết luận TP HCM đã không đấu giá theo quy định, tính tiền sử dụng đất không đúng thời điểm giao đất.
Đến nay, vấn đề pháp lý liên quan đến thời gian xác định giá đất và tiền sử dụng đất chưa thống nhất, khiến dự án bị đình trệ trong nhiều năm.
Theo Nghị quyết 170, thời điểm định giá đất cho phần diện tích hoán đổi của dự án này là khi hoàn thành việc thu hồi đất và bồi thường vào ngày 20/11/2008. Trên cơ sở này, chủ đầu tư sẽ hoàn thành đóng tiền sử dụng đất và sau đó cấp sổ cho cư dân cũng như tiếp tục triển khai.
Khu đất 39-39B Bến Vân Đồn có tên thương mại là The Tresor, do Công ty đầu tư và phát triển bất động sản Nova Phúc Nguyên làm chủ đầu tư, được xây dựng trên khu đất diện tích hơn 6.200 m2, gồm 2 tòa tháp lần lượt cao 33 và 17 tầng với nhiều sản phẩm như thương mại, văn phòng office-tel, căn hộ.
Trước khi về tay Nova Phúc Nguyên, dự án này có nguồn gốc đất sở hữu Nhà nước, do Tổng công ty cao su Đồng Nai và Công ty cao su Bà Rịa quản lý. The Tresor liên quan đến vụ án vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí xảy ra tại Tập đoàn công nghiệp cao su Việt Nam.
Trên khu đất này, chủ đầu tư đã xây dựng khu tổ hợp căn hộ cao cấp, thương mại dịch vụ và văn phòng. Dự án này đã hoàn thành thi công và được bàn giao từ nhiều năm trước. Tuy nhiên, đến nay các căn hộ đã bàn giao hơn 6 năm, nhưng cư dân vẫn chưa được cấp sổ hồng vì các vướng mắc pháp lý liên quan đến đất đai chưa được giải quyết.
Nghị quyết 170/2024 đã đưa ra phương án xử lý các vấn đề liên quan đến việc sử dụng đất, xác định giá đất và tính thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất cho dự án The Tresor theo kết luận thanh tra số 757 vào ngày 13/5/2021. Kể từ ngày 1/4, nhà đầu tư sẽ được tiếp tục sử dụng đất để thực hiện dự án sau khi đã xử lý hành chính và khắc phục hậu quả các sai phạm về kinh tế và thu hồi lợi ích vật chất theo bản án đã có hiệu lực pháp luật.
Dự án cuối cùng nằm trong danh sách gỡ vướng theo Nghị quyết là New City. Đây là dự án được chuyển đổi từ khu tái định cư 1.330 căn hộ tại khu đất 38,4 ha ở phường Bình Khánh, TP Thủ Đức, vốn dĩ phục vụ cho nhu cầu tái định cư của Khu đô thị Thủ Thiêm. Tuy nhiên, vì nhiều lý do khác nhau, dự án khi xây xong không có người tiếp nhận. Trước tình cảnh đó, UBND TP HCM đã chấp thuận cho Thuận Việt mua lại để kinh doanh thương mại.
Công ty Thuận Việt tiếp nhận dự án này từ 3 công ty Sacomreal, Thành Thành Công và Công ty TNHH MTV DV Công Ích quận 4. Dù đã hoàn tất xây dựng và bàn giao căn hộ cho người mua, nhiều năm qua tiền sử dụng đất tại chung cư này vẫn chưa được định giá, dẫn đến việc người dân chưa thể nhận sổ hồng.
Theo Nghị quyết 170, 1.330 căn hộ thuộc dự án trên đã được xác định thời gian cụ thể để tính thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất. Với phần diện tích đất mà nhà đầu tư đã tạm nộp tiền sử dụng đất, thời điểm xác định giá đất là ngày 30/3/2018, khi hợp đồng với nhà đầu tư được thanh lý.
Với phần diện tích chưa nộp tiền, thời điểm xác định giá đất là ngày 11/12/2020, khi cơ quan có thẩm quyền ban hành quyết định giao đất. Sau khi hoàn tất khâu này, dự án sẽ cấp sổ hồng cho cư dân sau nhiều năm đình trệ.
Quỳnh Trần - Phương Uyên