Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP), nhằm phát triển kinh tế khu vực nông thôn theo hướng phát triển nội lực và gia tăng giá trị được tỉnh Hậu Giang triển khai thực hiện từ năm 2018.
Thời gian quan, Văn phòng điều phối Nông thôn mới của tỉnh Hậu Giang tổ chức hàng loạt hoạt động hướng dẫn, tập huấn thực hiện chương trình OCOP, quảng bá, xúc tiến thương mại sản phẩm.... Từ đó, chương trình được sự quan tâm, tham gia của nhiều địa phương và chủ thể là doanh nghiệp, hợp tác xã nông dân.
Theo báo cáo của Văn phòng điều phối Nông thôn mới của tỉnh Hậu Giang đầu năm đến nay, Hậu Giang có 21 sản phầm được chứng nhận OCOP. Trong số này, có 6 sản phẩm đạt bốn sao gồm: Nấm bào ngư tẩm gia vị ăn liền, bột chuối xiêm của Hợp tác xã nông sản sạch An Phát (huyện Vị Thủy); gạo sạch Liên Hưng (OM 5451), gạo sạch Liên Hưng (Đài Thơm 8) của Công ty TNHH Liên Hưng (Thị xã Long Mỹ); lạp xưởng Mỹ Yến của Cơ sở sản xuất lạp xưởng Mỹ Yến (huyện Châu Thành A). Riêng sản phẩm Khô cá Sặc Rằn một nắng Kỳ Như của Hợp tác xã Kỳ Như được thăng hạng từ ba sao lên bốn sao.
Bên cạnh đó là 15 sản phẩm đạt ba sao gồm: giỏ bán nguyệt (đan lát từ Lục Bình), các loại trái cây như xoài Cát Hồng, dưa hấu; sản phẩm chế biến từ trái cây như mãng cầu, khóm, bưởi, đậu phộng; sản phẩm chế biến như chả cá Thát Lát, mắm cá lóc.
Như vậy, từ khi triển khai chương trình đến nay, Hậu Giang có 66 sản phẩm được công nhận. Trong số này, có 32 sản phẩm bốn sao, 34 sản phẩm ba sao.
Có hai sản phẩm tiềm năng đạt 5 sao là chanh không hạt đóng khay Bio Fruit Coop và bưởi năm roi của Hợp tác xã trái cây sinh học đang hoàn thiện hồ sơ trình Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thông đánh giá, công nhận.
Khảo sát của Văn phòng điều phối Nông thôn mới tỉnh Hậu Giang tại các chủ thể có sản phẩm được công nhận OCOP cấp tỉnh cho thấy, thị trường đầu ra ngày càng mở rộng và ổn định hơn. Nhiều sản phẩm đã được hệ thống kênh phân phối lớn lựa chọn và tiến hành đặt hàng với số lượng lớn về sản phẩm và hợp tác dài hạn. Điển hình như Hợp tác xã Kỳ Như ở huyện Phụng Hiệp, sau khi được công nhận (năm 2020) thì sản phẩm tiêu thụ mỗi tháng 200-300 kg cá thát lát (tăng lên 2-3 lần). Hay từ khi sản phẩm "gạo sạch Vị Thủy" của Hợp tác xã Tân Long ở huyện Vị Thủy được công nhận đạt chuẩn OCOP bốn sao thì nhiều đơn vị đề nghị làm đại lý phân phối dài hạn với số lượng lớn... Từ đó, sản phẩm của đơn vị này nhanh chóng có mặt và được tiêu thụ mạnh trên thị trường cả nước.
Ông Nguyễn Văn Thích, Giám đốc Hợp tác xã Tân Long, xã Vĩnh Tường, huyện Vị Thủy, cho biết, đơn vị có 81 thành viên với diện tích canh tác 138 ha lúa ST 24, ST 25 theo quy trình hữu cơ, đạt tiêu chuẩn VietGap (quy trình sản xuất an toàn), nằm trong chương trình mỗi xã một sản phầm.
Cánh đồng trồng lúa hữu cơ của Hợp tác xã Tân Long ở huyện Vị Thuỷ. Ảnh: Cửu Long.
Năm 2020, được công nhận sản phẩm OCOP bốn sao, hợp tác xã này có 57 ha lúa theo quy trình hữu cơ, an toàn, với sản lượng hơn 300 tấn. Giá bán năm ngoái của xã viên là 8.200 đồng mỗi kg, trong khi giá thị trường thời điểm đó là 7.200 đồng.
Trong khi chi phí đầu tư mỗi ha trồng lúa được kéo giảm đến mức tối đa. Giống, phân hữu cơ, đến khâu thu hoạc được hợp tác xã lo trọn gói từ các nhà cung ứng có uy tín, không qua giai đoạn trung gian.
"Chi phí đầu tư mỗi ha khoảng 10 triệu đồng, lợi nhuận thu được sau khi bán lúa khoảng 60-70 triệu đồng; gấp đôi so với sản xuất bình thường, ngoài hợp tác xã", ông Thích nói và cho biết thêm, hiện nay, sản phẩm gạo sạch Vị Thuỷ của đơn vị đã có mặt khắp thị trường miền Tây, TP HCM, Đông Nam bộ, Hà Nội. Hiện mỗi ngày hợp tác xã cung ứng 3-4 tấn gạo thành phẩm ra thị trường.
"Chương trình này giúp cho nông dân, hợp tác xã rất nhiều. Qua nhiều khâu đánh giá, thẩm định nghiêm ngặt của cơ quan chức năng, khi được công nhận sản phẩm OCOP 4 sao (năm 2020) thì hiệu ứng rất lớn, như đòn bẩy bật tiềm năng, thế mạnh của mình lên", người đứng đầu Hợp tác xã Tân Long nói.
Cũng theo ông Thích, hiện quy trình sản xuất tiếp tục được nâng cao đạt hiệu quả tốt nhất. Sắp tới đơn vị sẽ đầu tư sản xuất thêm các mặt hàng gạo hữu cơ phù hợp với người lao động là OM 18 và Đài Thơm 8... đồng thời, tiếp tục hợp tác với nông dân, hợp tác xã khác đẩy mạnh sản xuất, tiêu thụ nông sản sạch, hữu cơ ra thị trường.
Trong khi đó, ông Bùi Văn Thức ở xã Đông Phú, huyện Châu Thành, tỉnh Hậu Giang cho hay, trong năm qua ông đã đầu tư sản xuất gần một ha xoài cát Hoà Lộc, xoài cát Chu, xoài Đài Loan theo quy trình VietGap và đã đạt chứng nhận. "Hiện tôi đang làm thủ tục với ngành Nông nghiệp địa phương để tham gia chương trình mỗi xã một sản phẩm với mong muốn có đầu ra ổn định, nâng cao giá trị, được hỗ trợ quảng bá, xúc tiến thương mại...", ông Thức nói.
Về phương hướng thời gian tới, ông Huỳnh Thành Hữu, phó chánh văn phòng điều phối nông thôn mới tỉnh Hậu Giang cho biết, sẽ tiếp tục đẩy mạnh triển khai chương trình OCOP theo kế hoạch đề ra. Dự kiến đến cuối năm nay sẽ công nhận thêm 19 sản phẩm. Khi đó, toàn tỉnh sẽ có 86 sản phẩm OCOP.
Nông dân Hậu Giang chăm sóc khóm Cầu Đúc (một trong những sản phẩm OCOP của địa phương). Ảnh: Anh Lam
Về lâu dài, văn phòng điều phối nông thôn mới tỉnh Hậu Giang cho biết sẽ tiếp tục phối hợp với các ngành liên quan và địa phương tăng cường tuyên truyền về nội dung, mục đích, ý nghĩa, lợi ích của chương trình đến với doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ dân sản xuất; đồng thời chọn và tập trung đầu tư, hỗ trợ phát triển một số sản phẩm OCOP đột phá của tỉnh.
Bên cạnh đó, đơn vị tiếp tục tham mưu Uỷ ban nhân dân tỉnh ban hành cơ chế, chính sách hỗ trợ đối với các chủ thể có sản phẩm được công nhận OCOP, ưu tiên đối với các sản phẩm khởi nghiệp nhằm tạo động lực để phát triển trên sản phẩm mới, sản phẩm cải tiến. Song Song đơn vị này tiếp tục tăng cường xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm OCOP cấp tỉnh; thực hiện liên kết để hình thành các vùng sản xuất tập trung nhằm tạo ra sản lượng hàng hóa lớn, đáp ứng nhu cầu thị trường...
Cửu Long