Thư Kỳ sinh năm 1976, tên thật là Lâm Lập Tuệ. Diễn viên từng tiết lộ về thuở nhỏ khốn khó của mình. Cô sinh ra trong gia đình rất nghèo, cả nhà chưa bao giờ được ăn một bữa thịnh soạn. Trong hồi ức của cô, ngày bé, phương pháp giáo dục mà cô nhận được từ bố mẹ là roi vọt. Đó là lý do khiến cô ương bướng, hay bỏ nhà đi.
Năm 16 tuổi, sau một lần bỏ đi, Thư Kỳ nhận ra tóc mẹ bạc nhiều vì lo lắng. Cô cũng nhận ra thực lòng bố mẹ thương cô. So sánh với thế giới bên ngoài, Thư Kỳ hiểu gia đình mới là nơi quan tâm đến cô nhiều nhất. Từ đó, cô gái không bỏ nhà đi nữa.
Lên cấp ba, Thư Kỳ bỏ học để bươn chải kiếm tiền phụ gia đình, sau đó lọt vào mắt xanh công ty giải trí. Cô bắt đầu công việc trong showbiz với vai trò người mẫu nghiệp dư. Khi nhà xuất bản hỏi Thư Kỳ muốn dùng tên gì trên bộ ảnh đầu tiên, cô nghĩ rất lâu để chọn một cái tên "có khí chất" hơn tên thật và mang màu sắc văn học hơn. Cái tên "Thư Kỳ" được lấy cảm hứng từ cụm "cầm kỳ thư họa".
Trong vai trò người mẫu, Thư Kỳ chụp nhiều bộ ảnh hở hang, gợi cảm. Năm 17 tuổi, cô tới Hong Kong phát triển sự nghiệp. Lúc còn thiếu nữ, cô gái đóng sáu phim cấp ba, trong đó có Khu đèn đỏ, Nhục Bồ Đoàn: Ngọc nữ tâm kinh...
Sau khi Ngọc nữ tâm kinh công chiếu và gây chú ý, hình tượng sexy của Thư Kỳ gần như được định hình trong mắt công chúng. Nhiều người cho rằng cô không thể tạo dựng được hình ảnh khác.
Thư Kỳ từng giải thích lý do đóng phim khiêu dâm trong một talk show năm 2008: "Lúc đó tôi mới 17 tuổi, chưa biết gì, sau này tôi rất hối hận. Thực sự lúc đó tôi không biết mình phải làm gì, cũng không biết sau này phải trả giá ra sao cho sự việc đó".
Thư Kỳ bắt đầu suy nghĩ nghiêm túc về việc thay đổi khi một lần đi trên đường, bị mấy gã đàn ông vẻ ngoài thô lỗ đùa cợt, gọi cô là sao khiêu dâm. Lúc bấy giờ Thư Kỳ mới vỡ lẽ hóa ra công việc mà cô làm là xấu trong quan niệm của người xung quanh và ấn tượng về cô trong mắt người khác là "gái cởi đồ". Cô không can tâm khi mình bị gọi như vậy giữa đường phố.
Chặng đường khẳng định tài năng
Thư Kỳ đoạn tuyệt với dòng phim cấp ba, bắt đầu quãng thời gian đóng vai vô danh trong hàng loạt phim. Cô không dám bỏ lỡ bất kỳ cơ hội diễn xuất nào, cho dù công việc đòi hỏi cô có mặt ở trường quay trong đêm giao thừa. Nhiều năm cô không về nhà vào dịp Tết.
Năm 1996 đánh dấu bước ngoặt của Thư Kỳ khi cô vào vai một diễn viên đóng phim khiêu dâm trong Sắc tình nam nữ của đạo diễn Nhĩ Đông Thăng (hợp tác cùng Trương Quốc Vinh, Mạc Văn Úy). Thư Kỳ nói tác phẩm này miêu tả chân thực quãng đời mà cô không muốn nhìn lại. Với vai diễn, cô đoạt danh hiệu Diễn viên mới xuất sắc và Diễn viên phụ xuất sắc giải Kim Tượng. Làng phim Hong Kong xôn xao khi một diễn viên phim cấp ba giành được những giải thưởng này. Từ đó, Thư Kỳ được nhiều đạo diễn để mắt tới. Tuy vậy lúc này, cô gái vẫn đối diện với ánh mắt kỳ thị, nghi hoặc từ các nhà làm phim.
Khi nữ đạo diễn Trương Uyển Đình mời Thư Kỳ đóng cặp cùng Lê Minh trong Đô thị thủy tinh (City of Glass) , nhiều người phản đối, cho rằng "người như vậy làm sao có thể đóng sinh viên Đại học Hong Kong, thuộc tầng lớp trí thức". Nhưng đạo diễn kiên quyết chọn Thư Kỳ và cô không làm bà thất vọng. Phim được đề cử và đoạt nhiều giải thưởng ở Hong Kong, Đài Loan.
Tiếp đó, Thư Kỳ gây tiếng vang khi trở thành mỹ nhân đầu tiên của loạt phim Người vận chuyển, có nhiều cảnh quay nóng bỏng với Jason Statham. Đây cũng cũng là phim đầu tiên đưa tên tuổi Thư Kỳ ra thị trường quốc tế.
Năm 2005, Thư Kỳ nếm vị ngọt khi được khẳng định diễn xuất qua danh hiệu Nữ diễn viên chính xuất sắc giải Kim Mã (phim Three Times của đạo diễn Hầu Hiếu Hiền). Dường như mọi cảm xúc đều lắng đọng trong nước mắt và tiếng nấc khi cô lên bục nhận giải.
* Video: Thư Kỳ nức nở nhận giải thưởng lớn trong sự nghiệp |
Sau đó, Thư Kỳ gửi tượng về nhà cho bố mẹ. "Từ làm người mẫu ảnh cho tới đóng phim ở Hong Kong, mọi việc đều do một mình tôi quyết định mà không hỏi người thân. Tôi nghĩ mình cần một giải thưởng, như một câu trả lời cho bố mẹ, chắc hẳn họ cũng chịu áp lực lớn như tôi", Thư Kỳ nói.
Bên cạnh năng lực diễn xuất ở dòng phim nghệ thuật kén khán giả, Thư Kỳ thể hiện khả năng ứng biến ở các phim thiên về thương mại. Hầu hết phim cô đóng chính đều đạt doanh thu khả quan, đưa cô trở thành ngôi sao ăn khách ở thị trường Hoa ngữ. Đặc biệt, năm 2013, phim Tây du ký: Mối tình ngoại truyện đạt doanh thu cao nhất năm, với hơn 1,24 tỷ nhân dân tệ (gần 206 triệu USD).
Năm nay, Thư Kỳ gây tiếng vang khi đảm nhiệm vai chính trong Nhiếp Ẩn Nương của đạo diễn kỳ cựu Hầu Hiếu Hiền. Phim nhận được đánh giá cao từ giới phê bình và được đề cử giải Cành cọ vàng tại LHP Cannes. Nhà làm phim họ Hầu đoạt giải Đạo diễn xuất sắc tại Cannes. Tác phẩm mới đây được gửi đi tranh giải Oscar.
Thư Kỳ từng nói Hầu Hiếu Hiền là đạo diễn cô vừa yêu vừa hận. Bởi trên trường quay phim của ông, cô đổ nhiều mồ hôi, nước mắt. Khi vào vai thích khách Nhiếp Ẩn Nương với các màn đánh võ, đấu kiếm, nữ diễn viên không ít lần chịu đau đớn thể xác, vỡ vụn về tinh thần. "Những người phụ nữ khác mỗi ngày xịt nước hoa còn tôi ngày nào cũng bôi thuốc vì thương tích", Thư Kỳ nói.
Sau gần 20 năm đóng phim chính thống, Thư Kỳ đạt được mục tiêu là "được người khác công nhận", đồng thời khẳng định vị trí cao trong giới sao nữ châu Á khi nhiều lần giữ vai trò cầm cân nảy mực tại các LHP như Berlin 2008, Cannes 2009...
Hải Lan