Andreeva bắt đầu được biết đến vào khoảng giữa năm 2023, và thực sự nổi lên từ mùa 2024. Ba ngày sau khi hoàn tất việc học trực tuyến ở trường cấp ba cùng lời phàn nàn về khối lượng bài tập về nhà, nữ sinh Nga bước vào vòng mở màn của giải Grand Slam đầu tiên trong năm 2024, tại Australia.
Mỗi ngày trôi qua, Andreeva lại tạo một phép màu, rồi nói về chuyện đó với sự khiêm tốn, tinh tế pha chút hài hước và tếu táo bằng tiếng Anh, ngôn ngữ thứ ba của cô sau tiếng Nga và tiếng Pháp. Andreeva toát lên vẻ đáng yêu và duyên dáng của một cô gái tuổi teen.
Nhưng trên sân, tay vợt mới 16 tuổi khi đó được biết đến với vẻ ngoài điềm tĩnh đến lạ lùng. Ở vòng hai, Mirra hạ Ons Jabeur, người có ba trận chung kết Grand Slam và là thần tượng của cô. Andreeva chơi thứ quần vợt hoàn hảo trên đường đi đến thắng lợi 6-0, 6-2 tại Rod Laver, sân đấu cô đã thua ở trận chung kết trẻ một năm trước đó.

Andreeva (phải) ôm động viên đàn chị Jabeur ở vòng hai Australia Mở rộng 2023, trên sân Rod Laver, Melbourne. Ảnh: Reuters
Ngày kế tiếp, Andreeva lại viết thêm trang nữa vào câu chuyện cổ tích của bản thân. Từ chỗ thua Diane Parry 1-6 trong set đầu, sau đó, bằng một cách khó tin, cô bé gỡ hòa ở set ba dù bị dẫn 5-1. Chưa dừng lại, Andreeva cứu hai điểm quyết định trận đấu trước khi hạ gục Parry 10-5 ở loạt super tie-break.
Andreeva ôm mặt, che đi nụ cười ngượng ngùng rồi lấy băng đeo cổ tay ném tặng khán giả, những người đã yêu mến, cổ vũ cô suốt tuần đấu. Sự kiện tại Melbourne của Andreeva kết thúc ở vòng bốn bởi Barbora Krejcikova, người hiện sở hữu hai danh hiệu Grand Slam. Đó là hành trình vượt ngoài mong đợi của Andreeva, tạo tiền đề cho cô vươn mình trong phần còn lại mùa giải 2024.
Và điểm nhấn, không gì khác, tiếp tục được Andreeva ghi dấu tại Grand Slam tiếp theo. Ở Roland Garros, khi đã được biết đến nhiều hơn, Andreeva chẳng những không bị bóp nghẹt bởi kỳ vọng, mà còn cho thấy sự trưởng thành rõ rệt về bản lĩnh thi đấu. Bằng chứng là hai chiến thắng trước Victoria Azarenka và Aryna Sabalenka, những cựu số một thế giới khi đó.
Tại Grand Slam đất nện, Andreeva thua Jasmine Paolini tại bán kết, nhưng tay vợt Nga giành trọn chiến thắng trong trái tim người hâm mộ Paris. Thực ra sợi dây liên kết giữa Andreeva và CĐV Pháp đã hình thành trước đó, từ cuối năm 2023, khi Andreeva dành ba tuần thi đấu cho CLB địa phương Boulogne-Billancourt. Đây cũng là nơi đặt tổ hợp Roland Garros. Đội của Andreeva thua chung kết, dù tay vợt sinh năm 2007 thắng trận đơn 6-0, 6-0.
Sở dĩ Andreeva phải tham dự một sự kiện nhỏ như vậy, do quy định về giới hạn giải đấu tham dự đối với tay vợt dưới 18 tuổi của WTA. Cũng vì thế, Andreeva chẳng thể tranh tài đủ lịch trình trên Tour như mong muốn. Nhưng cô không xem đó là lý do để dừng lại, hay cho phép bản thân nghỉ ngơi. Kể cả khi nghỉ ngơi, quần vợt vẫn bám lấy cô.

Andreeva bên danh hiệu BNP Paribas Open ở Indian Wells, California, Mỹ hôm 16/3. Ảnh: Reuters
Andreeva khác những cô gái tuổi teen khác, hay đơn giản là hương vị tennis luôn phảng phất trong từng thói quen của cô từ khi còn trẻ. Cuối mỗi ngày, Andreeva tự giam trong phòng, trò chuyện với bản thân về những gì xảy ra trong ngày. Một hoạt động không thể thiếu khác là xem video quần vợt, thường về một trận đấu cũ. Andreeva rất ấn tượng với những pha ra vợt của Martina Hingis, một cựu tay vợt cũng từng được coi là thần đồng. Sự mềm mại nhưng không kém phần mạnh mẽ ở vạch cuối sân của Andreeva vẫn thường được so sánh với Hingis. Nhưng trên hết, Andreeva hâm mộ Andy Murray.
Giống thần tượng, Andreeva cao, dong dỏng, trông không quá nhanh nhẹn nhưng luôn đuổi kịp quả bóng. Cú đánh của Andreeva cảm giác không mạnh, song lại tạo ra đường bóng bạt uy lực. Những điều tưởng như mâu thuẫn vốn thấy ở Murray giờ được Andreeva phần nào tái hiện. Nhưng khác cựu tay vợt Anh hay bộc lộ cảm xúc và cả sự nóng nảy trên sân, Andreeva lại nổi tiếng với sự điềm tĩnh, bất kể trạng thái bên trong có hoang mang hay lo lắng, giống như điều cô thừa nhận sau trận thắng Sabalenka tại chung kết Indian Wells Mở rộng vừa qua.
"Cơn giận sôi lên trong người tôi khi bỏ lỡ rất nhiều break-point", Andreeva nói về việc chỉ chuyển hóa thành công một trong 9 cơ hội thắng game đỡ bóng trong hai set đầu. "Tôi biết mình lỳ lợm, đó là điều tôi luôn tự nói. Nhưng trước trận đấu, tôi cũng rất lo lắng".
Vượt lên áp lực, Andreeva lại hạ Sabalenka để vô địch sự kiện WTA 1000 thứ hai liên tiếp, nối dài mạch thắng lên con số 12. Bí quyết của tay vợt mới 17 tuổi này là gì? Nhiều người sẽ nghĩ ngay đến cuốn sổ tay mà ống kính máy quay đã bắt được trong những trận đấu của Andreeva ở Indian Wells. Trong đó viết gì chỉ cô mới rõ, nhưng người hâm mộ đã thấy những cái tên như Elina Svitolina, Elena Rybakina, Clara Tauson hay Varvara Gracheva xuất hiện đầu trang giấy.

Andreeva đánh thuận tay trong trận chung kết BNP Paribas Open ở Indian Wells, California, Mỹ hôm 16/3. Ảnh: Reuters
"Quá tuyệt vời", Lindsay Davenport, cựu tay vợt nữ từng giành ba Grand Slam, khen ngợi phương pháp nghiên cứu đối thủ của Andreeva. "Nhiều tay vợt cũng ghi lại đặc điểm của đối phương, Swiatek chẳng hạn. Nhưng xem xét ngay giữa cuộc đấu, rồi trận nào cũng viết ra những chi tiết đó như Andreeva thì hiếm".
Hiếm thấy cũng là tính từ để nói về sự phổ biến của quần vợt ở Krasnoyarsk, thành phố với hơn một triệu dân tại vùng Siberia lạnh giá, nằm ngay giữa nước Nga. Đây chắc chắn không phải là thiên đường của tennis với thời tiết khắc nghiệt. Vì thế, mẹ của Andreeva, Raisa, đã đưa hai cô con gái Mirra và Erika đến Sochi, một địa điểm ấm áp hơn và từng là nơi ươm mầm cho Maria Sharapova, để phát triển sự nghiệp.
Sau đó, bà Raisa, người hướng nghiệp cho con chọn quần vợt vì bị cuốn hút bởi chức vô địch Australia Mở rộng 2005 của Marat Safin, tiếp tục chuyển nhà đến Cannes, thành phố phía Nam nước Pháp. Tại đây, một nhà tuyển dụng của học viện danh tiếng IMG đã tìm thấy Andreeva, khi cô mới 12 tuổi, còn nhỏ nhắn và mảnh khảnh.
Chỉ mất ba năm rèn luyện ở "lò", Andreeva đã gây tiếng vang. Tại Madrid Mở rộng 2023, Andreeva trở thành một trong những tay vợt trẻ nhất đánh bại đối thủ top 20 thế giới, Beatriz Haddad Maia. Trận kế tiếp, cô khuất phục Magda Linette, người gấp đôi tuổi mình. Một tháng sau, Andreeva đi thẳng đến vòng bốn Wimbledon ngay trong lần đầu tham dự.
Từ đó đến nay, sau gần hai năm, Andreeva đã bứt phá quá nhanh, với tốc độ trưởng thành khó tin. Không còn là một hiện tượng tuổi teen nữa, tài năng vừa vươn lên số sáu thế giới đã lọt vào nhóm tay vợt nữ hay nhất hiện tại.
Andreeva vẫn cố gắng cân bằng giữa quần vợt và việc học văn hóa. Hóa học là môn gây ra cơn đau đầu nhiều nhất cho cô. Trái ngược lúc ở trên sân, Andreeva chẳng sợ bất kỳ ai đứng phía bên kia lưới.
Andreeva - hơn cả một thần đồng quần vợt.
Vy Anh