Theo đó, từ nay đến năm 2021, các tỉnh, thành phải cơ bản hoàn thành sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã chưa đạt 50% về hai tiêu chuẩn diện tích tự nhiên và quy mô dân số.
Ngoài những đơn vị chưa đạt hai tiêu chuẩn trên, Bộ Chính trị khuyến khích sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã khác theo yêu cầu của địa phương. Trên cơ sở tổng kết việc thực hiện giai đoạn 2019-2021, các tỉnh, thành xác định lộ trình thực hiện để đến năm 2030 cơ bản hoàn thành việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã phù hợp với quy hoạch tổng thể.
Ông Vũ Đăng Minh, Chánh văn phòng Bộ Nội vụ cho biết, việc sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp huyện, xã được hiểu là sáp nhập hoặc điều chỉnh cho phù hợp. "Các đơn vị hành chính sẽ được sáp nhập hoặc chia tách để sáp nhập vào địa phương khác theo hướng mở rộng diện tích và dân số sao cho đáp ứng được tiêu chuẩn", ông nói.
Theo lãnh đạo Văn phòng Bộ Nội vụ, tới đây Chính phủ sẽ ban hành chương trình hành động về việc chia tách, sáp nhập các huyện, xã chưa đạt 50% cả hai tiêu chuẩn diện tích tự nhiên và quy mô dân số.
Hiện Bộ Nội vụ chưa có thống kê cụ thể các đơn vị cấp huyện, xã phải sắp xếp lại. Tuy nhiên, theo quy định của Ủy ban thường vụ Quốc hội, tiêu chuẩn của huyện miền núi, vùng cao là dân số 80.000 người và diện tích 850 km2 trở lên; huyện đồng bằng từ 450 km2; quận từ 35 km2 với dân số ít nhất 150.000 người.
Còn quy mô dân số của xã là 5.000 người đến 8.000 người trở lên, diện tích từ 30 km2.
Đối chiếu theo quy định trên, hiện có hơn 200 huyện và trên 6.000 xã có một trong hai tiêu chí diện tích hoặc dân số chưa đạt 50% tiêu chuẩn; khoảng 18 quận, huyện và 637 xã, phường, thị trấn có cả hai yếu tố diện tích và dân số chưa đạt 50% so với tiêu chuẩn.
Để đạt mục tiêu đề ra, Bộ Chính trị chỉ đạo cơ quan chức năng rà soát, bổ sung, hoàn thiện hoặc ban hành mới văn bản liên quan đến việc sắp xếp đơn vị hành chính; tạm dừng việc bổ nhiệm lãnh đạo, quản lý đối với những địa phương trong kế hoạch thực hiện đề án này...
Các địa phương có trách nhiệm xây dựng khung danh mục vị trí việc làm; lộ trình tinh giản biên chế, cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động.
Bộ Chính trị cũng giao các cơ quan chức năng tạo điều kiện thuận lợi cho người dân chuyển đổi giấy tờ nhân thân hoặc sản xuất, kinh doanh do thay đổi địa giới hành chính.