Cuộc thám hiểm của Cơ quan Đại dương và khí quyển quốc gia Mỹ (NOAA) mới đây phát hiện tàu USS Independence ở độ sâu hơn 790 m so với mực nước biển ngoài khơi Farallon Islands, San Francisco. Đây là khu vực chính phủ liên bang từng thả gần 48.000 thùng chất thải phóng xạ mức thấp xuống biển trong giai đoạn 1946 - 1970.
USS Independence CVL-22 hoạt động ở Thái Bình Dương trong Thế chiến II từ năm 1943 đến 1945. Năm 1946, nó trở thành một trong 90 tàu tham gia các vụ thử nghiệm bom nguyên tử Bikini Atoll. Bị phá hủy nặng nề, con tàu sau đó trở thành một phòng thí nghiệm khử hạt nhân đỗ tại xưởng đóng tàu Hải quân Hunters Point ở San Francisco. Hải quân Mỹ đưa lên tàu một số thùng chất thải phóng xạ và kéo ra biển, đánh đắm bằng hai đầu nổ ngư lôi.
Việc phát hiện USS Independence hiện nay đặt ra vấn đề về sức khỏe và mối nguy về môi trường với các loài sinh vật sống quanh khu vực chứa chất thải phóng xạ Farallon Islands, nơi trú ẩn của nhiều loài sinh vật biển.
James Delgado, quan chức NOAA, người dành hai năm qua nghiên cứu về tàu đắm ở quanh Khu bảo tồn biển của San Francisco (Gulf of the Farallones National Marine Sanctuary), nghi ngờ hàng trăm thùng chất thải phóng xạ có thể vẫn ở trong tàu Independence. Tuy nhiên, ông không cho rằng chúng gây nguy hại đến môi trường hay sức khỏe cho con người. Những thùng chất thải này được đổ đầy bê tông và đóng kín trong động cơ của tàu và các phòng điều khiển, nơi có các bức tường bằng thép dày, ông nói.
Đại dương cũng đóng vai trò như một vùng đệm tự nhiên cho chất phóng xạ, theo Kai Vetter, một giáo sư về hạt nhân ở Đại học Kai Vetter, người hỗ trợ nghiên cứu. Vetter nhấn mạnh rằng các địa điểm bị nhiễm ở quy mô nhỏ nên không ảnh hưởng tới chuỗi thức ăn ở phạm vi rộng hơn.
Tuy nhiên, Quentin Kopp, một nhà lập pháp đã về hưu, người từng thúc đẩy việc nghiên cứu chất phóng xạ ngoài khơi Bắc California, cho rằng câu hỏi của ông về những rủi ro của chất thải hạt nhân với con người và sinh vật biển vẫn chưa được trả lời.
"Nếu được bầu lại là một nhà lập pháp, của bang hoặc của quốc gia, tôi sẽ đưa vấn đề này ra bàn thảo", ông Kopp nói.
Vetter thì hy vọng có thể thu thập các mẫu từ USS Independence để nghiên cứu tác động của phóng xạ lên kim loại trong năm tới. Tuy nhiên, Delgado cho biết hiện không có kế hoạch nào nghiên cứu chiếc tàu chìm.
Khánh Lynh