Năm 2024, UBND tỉnh Thanh Hóa triển khai Đề án hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn theo Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025. Các hộ nghèo, cận nghèo chưa có nhà ở, hoặc nhà ở chưa bền chắc mà đang sinh sống ở huyện nghèo hoặc khu vực đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển, hải đảo sẽ được hỗ trợ. Mỗi hộ nếu làm nhà mới được nhận 40 triệu đồng; sửa chữa nhận 20 triệu đồng từ ngân sách trung ương.
Theo hướng dẫn của Bộ Xây dựng, hộ từng được cấp kinh phí để làm nhà từ các chương trình, dự án trước đây sẽ không nằm trong diện được hỗ trợ lần này.
Một góc bản làng ở xã Trí Nang, huyện Lang Chánh. Ảnh: Lê Hoàng
Tỉnh Thanh Hóa đã triển khai đề án tại 6 huyện nghèo, gồm: Lang Chánh, Mường Lát, Quan Sơn, Quan Hóa, Bá Thước và Thường Xuân. Hầu hết huyện thực hiện đúng quy định về xét duyệt hỗ trợ, riêng huyện Lang Chánh đã cấp không đúng đối tượng, trùng chính sách.
Theo báo cáo kiểm tra của Sở Nội vụ tỉnh, đến nay UBND huyện Lang Chánh đã giải ngân cho 77 hộ xây mới và 117 hộ sửa chữa nhà tại 9 xã, thị trấn. Tổng số tiền cấp sai tại Lang Chánh là hơn 5,4 tỷ đồng.
Ông Lê Đức Tiến, Phó chủ tịch UBND huyện Lang Chánh, cho biết chính quyền các cấp đã "rà soát tới 7 lần" song vẫn để xảy ra sai sót. Trong số 1.100 hộ của huyện thuộc diện nhận hỗ trợ theo đề án thì có 202 hộ trùng chính sách (đã giải ngân 194 hộ). Số hộ này từng thụ hưởng một trong các chính sách xây nhà từ chương trình 134, 135, 167, nhà đại đoàn kết, cựu chiến binh hoặc phụ nữ.
"Sai sót từ cấp cơ sở không rà soát kỹ lưỡng", ông Tiến nói và cho rằng thực tế các hộ được nhận kinh phí đợt này đều không sai. Họ nằm trong diện nghèo và khó khăn về nhà ở. Những căn nhà xây dựng nhiều năm trước đã xuống cấp.
Sai sót còn do khâu lưu trữ hồ sơ ở các xã không tốt. Các chương trình hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo đã qua nhiều năm, hồ sơ không còn lưu trữ. Cán bộ phụ trách đã nghỉ hoặc chết nên khi rà soát các xã mới đưa vào. "Vi phạm này không có dấu hiệu trục lợi cá nhân", ông Tiến khẳng định.
UBND tỉnh Thanh Hóa đã yêu cầu huyện Lang Chánh thu hồi toàn bộ số tiền cấp không đúng quy định, nộp về ngân sách, song chính quyền chưa thể thực hiện do các hộ được nhận đều diện khó khăn. Huyện đang vận động người dân, phấn đấu đến quý I/2025 hoàn thành. Việc xem xét, xử lý cán bộ để xảy ra sai phạm cũng đang được tiến hành.
Lang Chánh là một trong 6 huyện nghèo của tỉnh Thanh Hóa. Theo rà soát đến cuối năm 2024, huyện có hơn 1.336 hộ nghèo, chiếm 11% tổng số hộ dân; hộ cận nghèo chiếm khoảng 28%, với hơn 3.280 hộ.