Cuối năm 2008, Công an tỉnh Đồng Nai đưa vào tầm ngắm nhiều tay giang hồ dùng cờ bạc bịp tước đoạt tài sản của con bạc, cho vay nặng lãi... Đặc biệt là 2 nhóm do ông trùm Long Thanh (Nguyễn Văn Long, lúc đó 27 tuổi) và Hưng Vườn Điều (Nguyễn Duy Hưng, 40 tuổi) cầm đầu.
Cùng với việc dần bóc gỡ các sòng bạc, những vụ án nhỏ mà các nhóm gây ra, đầu năm 2009, Công an Đồng Nai bí mật thành lập ban chuyên án bí số 109L với quyết tâm triệt phá tận gốc các băng hoạt động xã hội đen. Buộc 2 ông trùm chi phối toàn bộ hoạt động giang hồ rên địa bàn tỉnh một thời gian dài phải trả giá.
Ban chuyến án do đại tá Nguyễn Phi Hùng - Phó giám đốc Công an tỉnh Đồng Nai (nay là Thiếu tướng, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát hình sự Bộ Công an) - làm trưởng ban. Kế hoạch mật phục, theo dõi hoạt động của băng giang hồ được giao cho các trinh sát dày dạn kinh nghiệm chiến đấu. Trong thời gian ngắn, rất nhiều tụ điểm ăn chơi phi pháp, hoạt động bảo kê, đâm chém được ban chuyên án xác định cụ thể.
Hơn một năm sau, ban chuyên án đã có đầy đủ chứng cứ việc Long Thanh làm chủ mưu trong vụ cưỡng đoạt tiền của anh Võ Bá Tuấn tại bar 69 (phường Quyết Thắng, TP Biên Hòa) do hắn nhận bảo kê.
Sự việc bắt nguồn đêm 15/2/2010, khi anh Tuấn cùng 3 người bạn uống bia tại bar 69 đã xảy ra xô xát với nhóm thanh niên bên cạnh làm một số đồ vật bị bể. Hôm sau, Long Thanh cùng Phan Thanh Huy gặp Tuấn đòi 150 triệu đồng vì quậy quán bar, làm mất khách. Do số tiền quá lớn, không có khả năng trả nên Tuấn xin đóng 56,5 triệu đồng.
Cùng lúc, các trinh sát phát hiện Hưng Vườn Điều chuẩn bị đưa hàng chục giang hồ cộm cán với súng đạn ghém vào thanh toán đối thủ. Nhận thấy thời điểm "cất vó" 2 băng nhóm tội phạm nguy hiểm đã đến, kế hoạch đánh án được đưa ra, bí mật tuyệt đối.
Đêm 19/4/2010, hai mũi trinh sát bất ngờ ập vào kiểm tra hành chính hai quán bar Olympic và 69, bắt giữ Phạm Thanh Huy - đàn em thân tín của Long Thanh tham gia trực tiếp cưỡng đoạt tài sản của anh Tuấn. Tại hai quán bar trên, cảnh sát phát hiện nhiều thanh niên không có giấy tờ tùy thân cùng hàng trăm chai rượu ngoại không rõ nguồn gốc xuất xứ.
Việc Long Thanh không có mặt tại 2 quán bar trên khiến cho đợt truy quét chưa được trọn vẹn. Quyết không để ông trùm trốn thoát, sáng hôm sau, các trinh sát hình sự tiếp cận một ngân hàng trên đường Hưng Đạo Vương, TP Biên Hòa, bắt giữ Long Thanh khi gã đang rút số tiền lớn tại đây. Khám xét nhà đại ca giang hồ, cảnh sát phát hiện vợ của Long đang chuẩn bị tẩu tán các tài liệu liên quan tổ chức đánh bạc với hình thức ghi số đề.
Sau Long Thanh, đến lượt Hưng Vườn Điều cũng tra tay vào còng. Tại nhà riêng, cảnh sát thu giữ một khẩu súng cùng 15 viên đạn, ôtô, 2 kiếm Nhật, 4 điện thoại di động, giấy phép sử dụng súng quân dụng cùng nhiều tiền mặt và USD... Hai tháng sau, Quang Chiếu, Tùng Gà cũng bị bắt giữ khi đang bỏ trốn.
Cuối năm 2011, sau hơn một năm tầm nã, Toàn Đen bị bắt ở Quảng Ninh khi vừa cùng đàn em vượt biên từ Trung Quốc về nước.
Trong quá trình bị giam giữ ở Công an huyện Long Thành, Long Thanh nhờ anh trai hối lộ 3 cán bộ công an để đưa điện thoại vào cho mình thông cung ra bên ngoài. Khi bị phát hiện, 3 cán bộ này đã bị khởi tố vì tội Nhận hối lộ, còn anh trai Long Thanh bị bắt vì tội Đưa hối lộ.
Chuyên án 109L kết thúc, có tổng cộng gần 300 tay giang hồ thuộc 8 băng nhóm bị bắt và đưa ra xét xử về nhiều hành vi: Giết người, Tổ chức đánh bạc, Đánh bạc, Cưỡng đoạt tài sản, Cho vay nặng lãi, Cố ý gây thương tích... Trong đó, phục hồi nhiều vụ án do các băng nhóm này gây ra nhưng bị "chìm xuồng".
Ban giám đốc Công an tỉnh Đồng Nai cũng ra quyết định kỷ luật hàng chục công an liên quan đến việc "làm ngơ" cho các băng nhóm này hoạt động. Nặng nhất là thượng tá Nguyễn Thành Long - Trưởng Công an TP Biên Hòa bị cắt chức.
Với các tội danh Cưỡng đoạt tài sản, Tổ chức đánh bạc, Đánh bạc và Đưa hối lộ, Long Thanh nhận tổng mức án 16 năm tù; Hưng Vườn Điều lĩnh 9 năm tù về tội Đánh bạc, Tổ chức đánh bạc.
Thái Hà