89s Groups - công ty sản xuất phim, truyền hình của Thanh Hòa - là một trong những đơn vị chịu ảnh hưởng nặng bởi dịch, nhất là trong bốn tháng giãn cách. Đạo diễn cho biết ngoài dự án 20 tỷ đồng mới hủy, từ đầu năm tới nay, công ty mới thực hiện được chín tập phim ngắn (năm ngoái được 40 phim), doanh thu cùng kỳ giảm từ khoảng 36 tỷ đồng về 3 tỷ đồng, và gặp nhiều khó khăn trong thu hồi công nợ.
Phim Chìa khóa trăm tỷ - do anh đạo diễn và hợp tác Orange Films sản xuất - dự kiến ra rạp dịp lễ 30/4 sau đó phải hoãn, hiện chưa biết lúc nào chiếu được.
Nhiều hãng phim chung cảnh ngộ. BHD hoãn chiếu bốn tác phẩm gồm Bí mật thiên đường của Lý Nhã Kỳ, phim Người tình và Tim hằn vết sẹo của đạo diễn Lưu Huỳnh, Maika, Cô bé đến từ hành tinh khác của đạo diễn Hàm Trần. Ba dự án điện ảnh lớn khác bị lùi lịch sản xuất. Bà Ngô Thị Bích Hiền - Giám đốc điều hành hãng tại TP HCM - cho biết: "Chúng tôi đang trên đà hồi phục thì phải đối phó đợt dịch thứ tư. Thời gian đóng cửa triệt tiêu mọi hoạt động. Việc hậu kỳ cho phim cũng chỉ làm cầm chừng vì dữ liệu quá lớn, rất khó để đội ngũ kỹ thuật có thể làm ở nhà".
Ông Jung Tae Sun - Tổng giám đốc CJ HK Entertainment - cho biết từ đầu năm đến tháng 9, số lượng phim ra rạp của CJ giảm 30% so với cùng kỳ năm ngoái, giảm 60% so với năm 2019. Doanh thu trong bốn tháng qua gần như bằng 0. Một số dự án phải hủy chiếu vì bị hoãn quá lâu. Hãng Galaxy Play có hơn 15 dự án phim bộ độc quyền cần sản xuất nhưng phải dừng suốt bốn tháng.
Hãng Mar6 dừng toàn bộ dự án quay dở từ cuối tháng 5, trong đó có phim điện ảnh Tứ đại mỹ nhân. Giám đốc Namcito cho biết nhiều đối tác của công ty hiện phá sản, khiến việc quay trở lại sản xuất dự kiến gặp nhiều khó khăn. Anh nói: "Bình thường, đây là khoảng thời gian bận rộn của cả công ty. Tôi nghĩ phải đến năm sau mới bấm máy tiếp được. Tất nhiên, thời gian ra rạp vì thế cũng không thể ấn định. Một chuỗi dự án khác của chúng tôi bị lùi lịch theo".
Các nhà sản xuất cho biết việc "đóng băng" sản xuất khiến các khoản chi phí dự phòng của công ty ngày càng cạn kiệt. Trong công văn gửi Chính phủ và Ủy ban Nhân dân TP HCM hôm 21/9, đại diện 20 đơn vị cho biết họ khó có thể phục hồi hoạt động trong thời gian ngắn, nhiều người lao động đứng trước nguy cơ mất việc làm.
Hồi tháng 5, trong một công văn khác gửi Thủ tướng Chính phủ, bốn đơn vị phát hành lớn là Thiên Ngân, BHD, Lotte Cinema, CJ CGV cho biết kể từ tháng 2, doanh thu chiếu và phát hành của họ gần như bằng 0, trong khi vẫn chịu chi phí mặt bằng, lương và phúc lợi. Phía Thiên Ngân nói chịu lỗ hàng chục tỷ đồng mỗi tháng. "Với tình trạng này, dù doanh nghiệp lớn hay nhỏ đều có thể lâm vào phá sản, kéo theo sự suy thoái của ngành điện ảnh là tất yếu", đại diện công ty nêu.
Các đơn vị cố gắng tìm nhiều giải pháp ngắn hạn để cầm cự, chèo chống. BHD vẫn phải duy trì bộ máy khoảng 200 người. Họ giảm một phần lương sau khi nhận được sự đồng thuận của nhân viên. Mar6 Picture chọn phương án an toàn là đóng cửa công ty và cắt giảm nhân sự để chờ ngày trở lại. Đội ngũ công ty tận dụng giai đoạn ngưng trệ để bàn bạc về các dự án phim mới, dù chưa biết khi nào mới được phép làm việc.
Hãng phim ABC Pictures thay đổi hình thức hoạt động sang trực tuyến, tinh gọn bộ máy nhân sự để phù hợp tình hình tài chính. Đạo diễn Nhất Trung - đại diện hãng - nói: "Công ty tôi vận hành được cũng nhờ dòng vốn lưu động chuẩn bị từ trước nhưng vẫn rất khó khăn. Nhiều nhân viên tình nguyện giảm lương để cùng vượt qua".
Được trở lại sản xuất là cách các hãng cho rằng có thể "cứu" họ khỏi nguy cơ phá sản. Họ hy vọng Chính phủ mở đường cho hoạt động từ ngày 15/10 kết hợp các biện pháp phòng, chống dịch như: thực hiện trực tuyến các công việc tiền kỳ, thu hẹp quy mô nhân sự khi quay phim, xét nghiệm PCR gộp theo nhóm 10 người trước ngày quay, xét nghiệm nhanh từng người bảy ngày một lần, đảm bảo toàn bộ nhân sự đoàn phim đã tiêm vaccine và xét nghiệm âm tính...
Các đơn vị cũng dự tính sản xuất ở những nơi biệt lập như: phim trường, các khu du lịch sinh thái không hoạt động, các khu nhà ở không có dân cư sinh sống, không tập trung quá 10 người trong mỗi khu vực, thực hiện 5K. Mỗi đoàn phim chỉ định một người kiểm soát việc tuân thủ các hoạt động chống dịch.
Đại diện Galaxy Play cho biết hiện các nhân sự của họ đều được tiêm vaccine và đủ điều kiện làm việc, hãng đang khẩn trương để tuần đầu tháng 10 có thể tổ chức sản xuất ngay nếu được phép. Họ sẽ bắt tay ngay vào 15 dự án bị hoãn. Ngoài ra, trong thời gian "đóng băng", họ cũng đã nghiên cứu 15 dự án mới cho năm 2022. BHD sẽ triển khai tiền kỳ ba phim điện ảnh.
Đạo diễn Namcito của công ty Mar6 nói: "Nếu được cho sản xuất, chúng tôi vẫn phải xem xét tình hình dịch nữa, khi nào thật sự an toàn và ổn định mới quyết định bấm máy. Đây là dự án lớn của công ty, không chỉ quay ở Sài Gòn mà còn các tỉnh khác. Tôi không dám bấm máy lúc này. Lỡ phải hoãn tiếp thì thiệt hại rất lớn".
Ngày 30/9, chính quyền TP HCM công bố chỉ thị mới về điều chỉnh các biện pháp thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả Covid-19 và phục hồi kinh tế - xã hội, áp dụng từ tháng 10. Các hoạt động tiếp tục phải tạm dừng gồm: sự kiện văn hóa, nghệ thuật, tôn giáo, tín ngưỡng, mít tinh, lễ phát động (trừ các trường hợp được cho phép); quán bar, spa, massage, dịch vụ làm đẹp, dịch vụ ăn uống tại chỗ, rạp chiếu phim, vũ trường, karaoke...
Đạt Tân An