Ngày 18/11, phiên xử đại gia xăng dầu Phan Thanh Hữu (Giám đốc Công ty TNHH TM Phan Lê Hoàng Anh), Đào Ngọc Viễn (54 tuổi, Giám đốc Công ty TNHH Đại Dương Hải Phòng) và 72 người trong đường dây Buôn lậu hơn 200 triệu lít xăng tiếp tục với phần luận tội.
Bị cáo Phan Thanh Hữu tại phiên xét xử. Ảnh: Phước Tuấn
Theo VKSND tỉnh Đồng Nai, bị cáo Hữu, Viễn và Nguyễn Minh Đức là chủ mưu vụ án, đã bàn bạc mua số lượng lớn xăng bất hợp pháp từ Singapore về Việt Nam tiêu thụ, thu lợi bất chính số tiền đặc biệt lớn. Hành vi phạm tội của các bị cáo có tổ chức, diễn ra trong thời gian dài (tháng 3/2020 đến 2/2021)... nên cần xử lý nghiêm để răn đe. Tuy nhiên, VKS cũng ghi nhận các bị cáo đã thành khẩn, hợp tác điều tra, tự nguyện nộp một phần tiền thu lợi bất chính; hầu hết bị cáo đều có nhân thân tốt, chưa có tiền án tiền sự, trong đó Hữu từng phục vụ trong quân đội... nên được xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt.
Từ đó, VKS đề nghị tòa tuyên phạt Phan Thanh Hữu, Đào Ngọc Viễn mức án 16-17 năm tù; Nguyễn Hữu Tứ 13-14 năm tù; Nguyễn Minh Đức 9-10 năm tù về tội Buôn lậu. Với vai trò đồng phạm, các bị cáo còn lại bị đề nghị từ 9 tháng 23 ngày (bằng thời hạn tạm giam) đến 13 năm tù.
Riêng cựu cán bộ hải quan Ngô Văn Thụy bị VKS cáo buộc phạm tội Nhận hối lộ, đề nghị mức án 15-16 năm tù.
VKS xác định, từ tháng 3/2020 đến tháng 2/2021, nhóm Phan Thanh Hữu và Viễn đã dùng tàu Pacific Ocean (trọng tải 3.000 tấn), Western Sea (5.000 tấn) vận chuyển 48 chuyến xăng lậu với tổng cộng hơn 198 triệu lít, trị giá hơn 2.596 tỷ đồng về Việt Nam. Trong đó, nhóm này đã tiêu thụ hơn 197 triệu lít, thu lợi hàng trăm tỷ đồng, riêng Hữu hưởng hơn 156 tỷ.
Ngoài việc hợp tác với Hữu, cuối năm 2020, Viễn cùng Nguyễn Minh Đức và Phạm Hùng Cường (đang bỏ trốn) góp 19,3 tỷ đồng mua hai tàu biển Khánh Hòa 01 và Khánh Hòa 03 để chở xăng lậu. Sau khi tàu Pacific Ocean của Viễn chở về vùng biển Khánh Hòa, xăng sẽ được sang qua hai tàu trên, đưa vào cảng Bắc Vân Phong chở đi tiêu thụ tại Khánh Hòa và các tỉnh Nam Trung bộ. Từ tháng 2 đến tháng 4/2021, nhóm Viễn, Đức và Cường đã buôn lậu 3 chuyến, tương đương 5,7 triệu lít, trị giá gần 98 tỷ đồng.
"Hành vi buôn lậu của các bị cáo là đặc biệt nguy hiểm cho xã hội, trực tiếp tác động xấu đến hoạt động xuất nhập khẩu và kinh doanh xăng dầu; gây rối loạn thị trường; làm thất thu ngân sách nhà nước; tác động lớn đến người dân vì xăng pha hóa chất sẽ làm giảm tuổi thọ động cơ...", đại diện VKS đánh giá.
Về việc bị cáo Hữu, Viễn cho rằng "không thu lợi bất chính nhiều như cáo trạng truy tố", phải trừ đi các chi phí và số xăng A Hùng đưa đi Campuchia bán, VKS nói lời khai này không có căn cứ chấp nhận. Trong quá trình điều tra, Viễn và Hữu đã khai thu lợi 2.000 đồng/lít xăng, căn cứ quyết toán cũng xác định lợi nhuận là 2.000 đồng/lít. Cơ sở tính toán của cơ quan điều tra đã đảm bảo nguyên tắc có lợi cho bị cáo. Theo đó, từ tháng 3/2020 đến tháng 2/2021 số tiền Hữu thu lợi bất chính là 156 tỷ đồng và Viễn là 46 tỷ đồng.
Đại diện VKS luận tội. Ảnh: Phước Tuấn
Quá trình điều tra, nhà chức trách đã kê biên 50 thửa đất ở Sóc Trăng, Đồng Tháp, Long An, Hậu Giang, Đồng Nai, Bình Dương, Bình Phước và TP HCM của 13 bị cáo; 17 tàu thủy, 22 xe bồn, 3 ôtô, hai xe máy là phương tiện vận chuyển xăng nhập lậu và đưa hối lộ; phong tỏa 41 tài khoản ngân hàng với tổng số tiền hơn 173 tỷ đồng, tạm dừng giao dịch 46,5 tỷ đồng.
Về trách nhiệm khắc phục hậu quả, VKS đề nghị tòa tịch thu 17 tàu thủy (2 tàu của Đào Ngọc Viễn, 4 tàu của Phan Thanh Hữu, 3 tàu của Nguyễn Hữu Tứ, 4 tàu của Công ty Vân Trúc, 2 tàu của Lê Thanh Trung, 2 tàu của Nguyễn Minh Đức); 22 xe bồn; 3 ôtô; 2 môtô; 65 điện thoại di động.
Các bị cáo bị đề nghị nộp lại ngân sách 417 tỷ đồng. Trong đó, chủ mưu Đào Ngọc Viễn phải chịu trách nhiệm 46 tỷ (hiện đã khắc phục 5 tỷ); Phan Thanh Hữu Hữu 160 tỷ (3 tỷ nộp thay cho nhân viên, đã khắc phục 101 tỷ và 123.000 USD); Nguyễn Hữu Tứ 37 tỷ (đã khắc phục 1 tỷ); Ngô Văn Thụy 832 triệu, đã nộp 738 triệu đồng.
VKS đề nghị HĐXX tiếp tục kê biên 16 nhà đất để phục vụ thi hành án. Trong đó, Hữu đứng tên 6 thửa đất, Phan Lê Hoàng Anh 2 thửa và Tứ đứng tên 3 thửa, 5 thửa của Lê Thanh Trung); huỷ bỏ quyết định kê biên 34 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (chủ yếu của các chủ công ty, cây xăng tiêu thụ xăng lậu vì đã nộp xong số tiền thu lợi bất chính).
Trong phần luận tội, VKS cũng cho biết, các bị cáo Tứ, Thanh và Hữu có hành vi đưa hối lộ cho Ngô Văn Thụy, nhưng đã thành khẩn khai báo trước khi việc này bị phát giác nên cơ quan điều tra đã đình chỉ bị can đối với họ.
Hồ sơ vụ án cũng thể hiện có việc phạm tội Sản xuất hàng giả và Làm giả hồ sơ chứng từ. Tuy nhiên, Công an tỉnh Đồng Nai đã tách ra để điều tra, xử lý sau. Tương tự là hành vi Buôn lậu của Mai Thị Dần tại Bà Rịa - Vũng Tàu và nhiều người chưa rõ lai lịch.
Đại diện VKS vẫn đang nêu quan điểm về các vấn đề khác trong đại án buôn lậu xăng dầu này. Phiên tòa dự kiến kéo dài đến giữa tháng 12.
Phước Tuấn