Dynasti deGouville và Samantha Blau, người Mỹ, cố gắng sống tốt nhất có thể như trong trào lưu #ThatGirl, kêu gọi phụ nữ trở thành "cô gái ấy", trên TikTok. Cả hai đều dậy từ 5h, tập thể dục hàng ngày, viết nhật ký, ngồi thiền, ăn một số loại thực phẩm nhất định và mặc đồ thể thao.
Hashtag #ThatGirl thu được hơn 6 tỷ lượt xem trên TikTok, là một trong những ví dụ về nội dung trên mạng thúc đẩy người dùng thay đổi ngoài đời. Chúng có thể giúp nhiều người áp dụng lối sống lành mạnh, học hỏi kỹ năng mới, nhưng cũng khiến không ít người khác thấy áp lực và kiệt sức, thậm chí tạo ra những tiêu chuẩn sắc đẹp và giàu có không thể đạt được.
#ThatGirl từng bị chỉ trích vì không tính đến khác biệt giữa hình thể, chủng tộc và thu nhập, trong đó nhiều bài viết thể hiện những phụ nữ da trắng thon gọn và có vẻ giàu có. Trào lưu này cũng dẫn tới những thái cực khác nhau trong cải thiện lối sống của người tham gia.
Kiệt sức
Đầu năm nay, Dynasti deGouville, 22 tuổi, thấy hàng loạt video #ThatGirl tràn ngập trên tài khoản của những người cô theo dõi, trong đó họ chia sẻ cách cải thiện cuộc sống.
Sau khi tốt nghiệp đại học hồi tháng 5, deGouville bắt đầu so sánh cuộc sống của mình với những người trên TikTok. Cô phải tìm cách mới để giết thời gian ngoài giờ làm, khi không còn các buổi học kín ngày. "Đó là lúc tôi bắt đầu rèn luyện bản thân theo hình mẫu của họ", cô nói.
"Instagram cũng có những nội dung về lối sống đầy khát vọng, nhưng các bài viết chỉ cho thấy một phần thực tế của người đăng. Người dùng TikTok cho rằng video trên nền tảng này chân thực hơn, đáng tin hơn với họ", Jayne Charneski, người sáng lập công ty nghiên cứu tiêu dùng Front Row Insights & Strategy, nhận xét.
Tuy nhiên, thuật toán của TikTok có thể cuốn người dùng vào hố đen nội dung. "Điều đó khiến người xem tin tất cả mọi người phải sống như các nội dung trên mạng và đặt dấu hỏi vì sao họ chưa làm vậy", Christian Montag, giáo sư tại Đại học Ulm của Đức, cho hay.
Những người khơi mào #ThatGirl đề xuất dậy sớm một tiếng rưỡi trước khi làm việc để viết nhật ký, uống nước hoa quả và thực hiện chăm sóc da 7 bước. Sau khi kết thúc giờ làm, họ được khuyến khích đến phòng gym và tập luyện hết sức mình. Họ cũng được khuyên ăn đồ tốt cho sức khỏe, đọc sách, ngồi thiền trước khi ngủ.
"Có những ngày tôi làm được theo thời gian biểu đó, nhưng rất mệt mỏi. Không có cách nào để mọi người duy trì điều đó liên tục", deGouville nói, thêm rằng áp lực theo đuổi #ThatGirl khiến cô có cảm giác như phải chạy đua với hạn chót công việc, dù nó không hề tồn tại. Cô ngừng bắt chước trào lưu từ đầu tháng 8, từ bỏ danh mục phải làm hàng ngày và cảm thấy cuộc sống đơn giản hơn từ đó.
Dù không mang mục đích xấu, lâu dần trào lưu tạo sự ganh đua, khiến người tham gia mệt mỏi cả về vật chất lẫn tinh thần. Gò ép bản thân phải làm những điều hoàn hảo, có vẻ ngoài tuyệt mỹ khiến nhiều cô gái trẻ stress, tự ti và chán ghét bản thân.
Không chỉ #ThatGirl, thông qua các bộ lọc video, TikTok cũng tạo cho người dùng ảo tưởng về vẻ đẹp hoàn hảo với mắt to, mũi cao, da trắng... Theo tiến sĩ Jasmine Fardouly tại Đại học New South Wales, khi không đạt được tiêu chuẩn về sự trẻ đẹp, nhiều người tìm đến sự hài lòng trên ứng dụng, dần không chấp nhận thực tế.
TikTok cuối năm ngoái cho biết đang tìm cách đa dạng hóa hệ thống đề xuất, ngăn người dùng xem một nội dung lặp đi lặp lại. Cormac Keenan, đứng đầu bộ phận an toàn của TikTok, nói công ty đang tìm cách giảm tần suất đề xuất nội dung liên quan tới sức khỏe như tập luyện và ăn uống. Phát ngôn viên công ty khẳng định TikTok sẽ triển khai tính năng lọc một số hashtag nhất định trong vài tuần tới.
Cảm hứng
Samantha Blau, 19 tuổi, cũng thấy hàng loạt nội dung về sức khỏe và lối sống trên TikTok. Thay vì coi đó là hướng dẫn chi tiết, cô thấy các video mang đến cảm hứng để thay đổi một số yếu tố nhỏ trong lối sống hàng ngày.
Cách tiếp cận của Blau là xác định cuộc sống hiện tại giống mô hình #ThatGirl như thế nào. Cô đã có nhật ký và chỉ cần bắt đầu viết nó hàng ngày. Kể từ khi áp dụng các đề xuất của #ThatGirl, Blau đã có cảm giác đạt thành tựu và cải thiện tâm trạng hàng ngày. Nó thúc đẩy cô giao tiếp nhiều hơn, dành nhiều thời gian ở ngoài trời hơn, đồng thời giúp Blau ưu tiên làm những điều khiến cô hạnh phúc.
Blau từng thử thời gian biểu dậy sớm, tập gym, viết nhật ký, nhưng thấy không phù hợp với cô. Cô chuyển sang tập luyện buổi tối, những thói quen không thoải mái như ngồi thiền sẽ bị loại bỏ.
"Tôi xem những video đó để đánh giá mình có thể học hỏi thói quen nào, trong khi vẫn giữ nguyên những điều yêu thích mỗi ngày", Blau nói.
Điệp Anh (theo Wall Street Journal)