Robot hỗ trợ trong y tế của Đặng Cửu Dương, lớp 11B5, và Hồ Việt Bảo Long, lớp 12A3, trường iSchool Nha Trang, đoạt giải 4 cuộc thi sáng tạo Khoa học Kỹ thuật Quốc gia dành cho học sinh trung học tại TP Huế, hồi cuối tháng 3.
Dương nảy sinh ý tưởng làm robot này hồi tháng 5/2020, khi thấy cảnh nhân viên y tế tiếp xúc gần với những trường hợp dương tính nCoV, phun thuốc khử khuẩn bằng tay - vừa mất thời gian và không an toàn. Cậu chia sẻ với Hồ Việt Bảo Long, học trên một khóa, có chung đam mê và cùng tham gia câu lạc bộ sáng tạo khoa học kỹ thuật tại trường.
"Lúc đầu tụi em nghĩ việc này đơn giản nhưng khi bắt tay vào làm có nhiều khó khăn, gặp nhiều lỗi", Dương kể.
Hai học trò tìm tài liệu, lên các diễn đàn công nghệ trong nước, quốc tế để tham khảo rồi viết chương trình, thiết lập phần mềm. Nhưng sau khi lắp ráp camera thì chỉ ghi được hình ảnh có độ phân giải thấp, hệ thống quét định vị chưa thiết lập được bản đồ đường đi cũng như trở về. Trong khi một số linh kiện, vật tư lắp ráp để khắc phục các thiếu sót phải đặt từ nước ngoài, giá thành cao.
Sau đó, được thầy Võ Duy Phương (giáo viên Vật lý) hướng dẫn, nhà trường tạo điều kiện, gia đình hỗ trợ kinh phí, hai nam sinh thêm tự tin và tìm được giải pháp tối ưu cho mô hình và hoàn thành trong 6 tháng. "Suốt thời gian đó chúng em có thời gian rỗi thì về nhà nhau, hoặc lên thư viện trường để thảo luận các vấn đề xoay quanh robot", Hồ Việt Bảo Long nói.
Robot nặng 20 kg, lớp vỏ bằng tấm Alu làm từ hai lớp nhôm kết dính với khả năng chịu được nhiệt độ cao cũng như dễ thay thế để giảm khối lượng, tăng tính linh hoạt; di chuyển bằng bánh xích, có thể vượt nhiều địa hình phức tạp, chướng ngại vật.
Robot được trang bị thiết bị dò đường sử dụng cảm biến quang học, tích hợp cảm biến có thể dò đường trong bệnh viện; tự tránh vật cản và ứng dụng kỹ thuật di chuyển bám mục tiêu để hỗ trợ mang vác các vật dụng như thuốc, thiết bị y tế, nhu yếu phẩm cho nhân viên y tế trong khu cách ly.
Một camera hành trình được lắp giúp người ở trung tâm điều khiển theo dõi lộ trình của robot ở khoảng cách 300 m, thông qua kết nối wifi trên điện thoại. Trong một số trường hợp đặc biệt, robot được điều khiển bằng bộ điều khiển không dây.
Camera này cũng giúp nhận diện hình ảnh từng người khác nhau, trong đó có bệnh nhân để phát thuốc. Ngoài ra, các nhân viên y tế sẽ được cấp mã QR đã được cài sẵn trên robot và xem như một chìa khóa để điều khiển robot hỗ trợ. Trường hợp bệnh viện hay khu cách ly khá đông bác sĩ, y tá và ai cũng đăng ký mã QR, robot sẽ hoạt động theo lịch trình của mã đã gắn vào lưng máy.
Bộ xử lý trung tâm với công nghệ trí tuệ nhân tạo, phần điều khiển động cơ và bơm cao áp được thực hiện bởi Arduin nano giúp robot tự di chuyển để phun thuốc khử khuẩn tự động. Quá trình hoạt động và kết thúc của robot khoảng 3 giờ, sử dụng mô tơ điện.
Thầy Võ Duy Phương cho biết, Dương và Long khá chủ động, sáng tạo và biết phân chia thời gian phù hợp giữa việc học và nghiên cứu. "Hai em tự mày mò, khắc phục những khuyết điểm trong thiết kế để tự hoàn thiện, gặp vướng mắc mới nhờ hỗ trợ. Khi sản phẩm đạt giải, tôi và các thầy cô rất mừng", ông nói và cho biết robot hiện mới ở dạng thiết kế thử nghiệm, còn ứng dụng trong bệnh viện cần thêm thời gian để các em nghiên cứu, phát triển sản phẩm.
Nhìn nhận robot còn nhiều điểm phải cải tiến, hai nam sinh mong muốn sẽ tăng được tốc độ xử lý, tốc độ truyền tải; phát triển thêm khả năng xử lý nhận dạng và xác định chủ thể; hoàn thiện cơ cấu di chuyển để có khả năng hoạt động được trên các địa hình phức tạp; tăng tải trọng robot...
Xuân Ngọc