Gỏi đu đủ (Son Tam), gỏi rau nhút (Yam Phad Kached) là hai món gỏi phổ biến trong ẩm thực Thái Lan. Du khách có dịp đến Thái có thể thưởng thức những món gỏi này ngay tại các quán ăn hè phố. Khác nhau về nguyên liệu và cách thức chế biến, nhưng cả hai món gỏi đều có chung cái vị cay xé lưỡi đặc trưng.
Gỏi đu đủ xanh gần giống như món gỏi đu đủ khô bò của Việt Nam. Nó được pha trộn rất công phu với nhiều thành phần như cải sống, đậu đũa tươi, cua, cá hay ba khía... món ăn có vị chua và cay nồng khiến bạn ngất ngây khi thưởng thức.
Để chế biến món này, trước hết phải chọn đu đủ già, mới hái, thịt còn cứng khi bào ra sợi mới giòn, ngon. Bổ đôi trái, bỏ hạt, bào thành sợi nhỏ ngâm vào nước lạnh có vắt chanh, muối để hết mủ và đắng. Xả nước lã và vắt ráo nước đổ ra rổ. Bắp cải, đậu đũa, cà chua thái vừa ăn. Tôm luộc chín, bỏ vỏ (hoặc tôm khô), lạc rang giã nhỏ. Cho đu đủ, đậu que, cà chua, tôm và lạc vào và trộn đều tay, cho tiếp ớt và tỏi đã giã nhuyễn vào (bạn có thể gia giảm vị cay tùy theo khẩu vị của mình). Tiếp tục cho nước cốt chanh, nước mắm đã pha vào cho món gỏi có vị mặn, chua, ngọt và cay xè là được.
Gỏi rau nhút hải sản vừa ngon miệng vừa có lợi cho sức khỏe trong những ngày nắng nóng. Đầu tiên, phải lựa những cọng rau nhút còn non, tươi xanh, rửa sạch và ngắt thành từng đoạn ngắn. Chần sơ qua nước sôi để loại bỏ bớt vị chát, vớt ra cho và nước lạnh để giữ được màu xanh tươi của rau nhưng không làm mất đi độ giòn. Tôm và mực là hai loại hải sản dùng để trộn chung trong món gỏi này. Tôm làm sạch và luộc chín trong hỗn hợp giấm, đường và một chút muối, sau đó bỏ vỏ và để ráo. Mực làm sạch, ngâm với một ít giấm để khử mùi tanh, thái thành sợi vừa ăn, nêm vào một ít gia vị và xào chín.
Cho hỗn hợp rau nhút, tôm, mực vào một cái thau nhỏ, trộn đều với rau răm, lạc, nước cốt chanh, tiêu, ớt băm, nước mắm, muối, đường... nêm nếm vừa ăn. Đĩa gỏi hấp dẫn, thơm ngon nhiều màu sắc, màu xanh của rau nhút đan xen với màu trắng của mực, đỏ của tôm, ớt... ăn một miếng gỏi, bạn sẽ cảm nhận được cái hương vị rất riêng, đó là cái vị hơi chua chua, cái cay của ớt và điều đặc biệt là không mất đi cái giòn giòn đặc trưng của rau nhút.
Khánh Hòa