Georgia O'Neill, một nghệ sĩ trang điểm 24 tuổi ở Auckland, qua đời vào tháng 9/2021. Cô mất chỉ vài giờ sau khi nhắn tin cho bạn cùng phòng và bố để phàn nàn rằng cô đau lưng, chân đến nỗi muốn nôn mửa.
Cũng trong tháng 12/2023, tại Auckland, Isabella Rangimohia Alexander, 17 tuổi, bị khó thở và ngã gục khi ra ngoài đi dạo cùng bố. Cô qua đời vào đêm cùng ngày.
Theo tờ The New Zealand Herald, khám nghiệm tử thi cho thấy một cục máu đông làm nghẽn dòng máu đến động mạch trong phổi đã khiến O'Neill tử vong, còn Alexander chết do huyết khối phổi. Đáng chú ý, cả hai người đều không biết mình mắc chứng rối loạn đông máu di truyền có tên là "Yếu tố V Leiden" và đang dùng thuốc tránh thai hằng ngày.
Thuốc kết hợp làm tăng nguy cơ đông máu
Thuốc tránh thai hằng ngày chứa hormone sinh dục nữ như estrogen và progesterone, tác dụng tránh thai bằng cách ngăn cản sự rụng trứng, cản trở tinh trùng bơi về phía tử cung để thụ tinh, làm biến đổi thành tử cung để trứng không thể làm tổ. Đây được xem là phương pháp khá an toàn.
Theo Cơ quan Y tế Quốc gia Anh, thuốc chứa hormone estrogen và progesterone có nguy cơ gây các cục máu đông nhỏ vì estrogen dễ khiến máu đông hơn. Điều này khiến những người có yếu tố V Leiden gặp nhiều rủi ro.
Những người khỏe mạnh dùng thuốc tránh thai hằng ngày có nguy cơ mắc huyết khối tĩnh mạch sâu (có cục máu đông trong tĩnh mạch) hoặc tắc mạch phổi cao gấp ba đến bốn lần.
Nhưng đối với những người mắc Yếu tố V Leiden, nguy cơ tăng lên gấp 5 đến 7 lần, theo bác sĩ Eileen Merriman, bác sĩ lâm sàng huyết khối hàng đầu tại New Zealand. Chứng này có thể gây ra bệnh nặng, tàn tật và thậm chí tử vong trong một số trường hợp.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), người có nguy cơ mắc huyết khối tĩnh mạch sâu và tắc mạch phổi cao hơn bao gồm những người đã từng mắc bệnh này trước đây, có tiền sử gia đình, béo phì, có ống thông nằm trong tĩnh mạch trung tâm hoặc mắc chứng rối loạn đông máu di truyền.
Các dấu hiệu của huyết khối tĩnh mạch sâu và tắc mạch phổi
Theo CDC, các triệu chứng phổ biến của huyết khối tĩnh mạch sâu bao gồm sưng, đau và đỏ da.
Với tắc mạch phổi, các dấu hiệu bao gồm khó thở, nhịp tim không đều hoặc nhanh hơn bình thường, đau ngực hoặc khó chịu mỗi khi hít thở sâu hoặc ho, ho ra máu, huyết áp rất thấp, chóng mặt và ngất xỉu.
Theo CDC, ngay cả những người dường như không có yếu tố nguy cơ rõ ràng cũng có thể chịu ảnh hưởng, vì vậy nếu nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào trong số này, hãy tìm kiếm sự trợ giúp y tế ngay lập tức.
Estrogen trong thuốc tránh thai kết hợp dễ làm máu đông hơn. Ảnh: South Avenue Women's Services
Thuốc tránh thai vẫn an toàn
Bác sĩ Merriman cho biết Yếu tố V Leiden được chẩn đoán bằng cách xét nghiệm máu, nhưng thường xuyên xét nghiệm trước khi bắt đầu uống thuốc tránh thai thì không có lợi.
Ngoài ra, một người có chứng rối loạn này không nhất thiết sẽ mắc huyết khối tĩnh mạch sâu hay tắc mạch phổi. Ngược lại, người không mắc chứng này vẫn có khả năng gặp hai tình trạng trên.
Theo Tiến sĩ Pratima Gupta, trợ lý giáo sư tại khoa sản, phụ khoa và khoa học sinh sản tại bệnh viện UC San Diego Health (Mỹ), những rủi ro tiềm tàng khi dùng thuốc vẫn ở mức thấp đối với hầu hết mọi người và không đáng kể so với lợi ích.
Cô khuyên các cô gái khỏe mạnh nên tập trung vào những yếu tố nguy hiểm mà họ có thể kiểm soát, chẳng hạn như hút thuốc và trọng lượng cơ thể.
Khánh Linh (Theo Business Insider)