"Bản thân tôi có cốt của mẹ để ở đây nên thấu hiểu nỗi bức xúc của người dân. Chúng tôi rất mong bà con với tấm lòng hoan hỷ, khoan dung độ lượng giúp đỡ hỗ trợ, cùng giải quyết tốt nhất sự việc đáng tiếc này", thượng tọa Thích Quang Thạnh, người được giao điều hành chùa Kỳ Quang 2 thay Hòa thượng Thích Thiện Chiếu, chia sẻ với hơn 200 thân nhân về hướng giải quyết tro cốt bị lẫn lộn, chiều 5/9.
Thượng tọa Thích Quang Thạnh chia sẻ hướng giải quyết với các hũ tro cốt bị lẫn lộn ở chùa Kỳ Quang 2, chiều 5/9. Ảnh: Hà An.
Phương án giải quyết được đưa ra, nhà chùa sẽ in phiếu gồm thông tin thân nhân, thông tin người đã mất có tro cốt đang gửi tại chùa. Dựa vào trí nhớ, thân nhân sẽ ghi lại các đặc điểm nhận dạng hũ tro, cốt. Sau khi thu thập các phiếu thông tin, nhà chùa sẽ tập hợp, sàng lọc.
Thân nhân sẽ được nhà chùa hẹn đến khu vực cất hũ cốt, tìm kiếm với sự giúp đỡ của tăng ni trong chùa. Để phòng Covid-19 và không làm ồn ào trong chùa, mỗi lượt tìm kiếm sẽ có 10 người, thời gian tìm 30 phút, căn cứ vào đặc điểm nhận dạng trước đó.
Khi nhận diện được hũ cốt, thân nhân sẽ ký nhận vào biên bản và có thể tiếp tục gửi lại chùa. Trường hợp người dân muốn gửi chùa khác, nhà chùa sẽ giới thiệu sang chùa Vĩnh Nghiêm (quận 3) gửi miễn phí. Thân nhân cũng có thể mang về nhà, hoặc gửi những chùa nào mình muốn.
Với những người không tìm được tro cốt của người thân, nhà chùa sẽ cân nhắc, dựa vào nguyện vọng của người dân để làm một tấm bảng lớn, ghi họ tên, hình ảnh của những người đã khuất thờ chung. Phía chùa cũng đưa ra phương án trộn tất cả tro cốt đúc thành tượng Phật để người thân cùng thờ cúng. Cùng với đó, các hòa thượng sẽ làm lễ siêu độ cho những vong linh đã khuất.
Ngoài ra, chùa đưa ra phương án xác định ADN với những hũ cốt còn xương, thủy táng... Chùa sẽ dựa vào nguyện vọng của các thân nhân ghi trong phiếu để cân nhắc chọn phương án thích hợp nhất. Chi phí giám định ADN sẽ được chùa hỗ trợ.
"Chùa sẽ khắc phục và làm theo quy định Nhà nước với sự trân trọng, chu toàn nhất để làm cho cô bác hài lòng, làm cho hương linh người mất được yên giấc", thượng tọa Thích Quang Thạnh nói.
Sau khi nghe các phương án thượng tọa Thích Quang Thạnh đưa ra, đa số người dân tỏ ý đồng tình. Bà Nguyễn Thị Hoài, 54 tuổi, ở quận Phú Nhuận cho biết có gửi tro cốt của bố mẹ tại chùa cách đây 2 năm. Vì hồi đó đưa tro cốt vào chùa phải thay hũ giống nhau và không đánh dấu hay nhớ chi tiết gì nên khả năng nhận diện rất khó. Bàn bạc với cô con gái 27 tuổi, bà quyết định đồng ý với phương án khắc thành tượng để thờ chung của chùa.
"Nhà chùa đã tổ chức gặp gỡ thân nhân với sự cầu thị, thành tâm nhận lỗi nên tôi không hẹp hòi gì mà làm khó chùa cả. Ai gửi cốt ở đây cũng có tấm lòng hướng phật nên phương án khắc tượng thờ chung tôi nghĩ là hợp lý nhất", bà Hoài nói.
Liên quan đến phương án xác định ADN, thạc sĩ Nguyễn Thị Nga, Giám đốc Trung tâm phân tích ADN và công nghệ di truyền (Bộ Khoa học và Công nghệ) cho biết, với những xương cốt vẫn còn màu trắng, còn chắc, việc giám định ADN có tỷ lệ chính xác hơn 90%. Thời gian thực hiện ADN kéo dài từ 7 đến 10 ngày, chi phí khoảng 10 triệu đồng mỗi mẫu.
Thân nhân điền vào phiếu thông tin tại chùa Kỳ Quang 2 chiều 5/9. Ảnh: Hà An.
Trước đó, hồi cuối tháng 8, người dân đi thắp hương cho người thân ở chùa Kỳ Quang 2 phát hiện hàng trăm hũ tro cốt bị di dời, gom vào một góc lẫn lộn, rơi di ảnh. Khi hay tin, nhiều người gửi hũ tro cốt người thân tại chùa đã đến yêu cầu đại diện nhà chùa trả lời.
Chiều 3/9, đại diện UBND phường 17, quận Gò Vấp cùng người dân đã đến chùa Kỳ Quang 2 kiểm đếm số lượng và hiện trạng tro cốt. Theo biên bản làm việc, số lượng tro cốt tại chùa là 883 hũ (302 hũ cốt dưới hầm và 581 hũ cốt đá trắng ở ngoài), trong đó chỉ 108 hũ cốt có gắn hình hoặc bài vị.
Hòa thượng Thích Thiện Chiếu, Trụ trì chùa Kỳ Quang 2 cho biết, trong quá trình điều hành sinh hoạt phật giáo từ năm 1975, nhiều phật tử có nguyện vọng được thờ linh cốt người thân ở chùa.
Trong thời gian thờ cúng, "chùa lo phần cúng lễ cầu nguyện, không nhận bất cứ chi phí nào". Trải qua thời gian, nơi thờ linh cốt hư hại, bám bẩn nên từ tháng 3, chùa quyết định xây dựng, sửa chữa. Trong quá trình này, "có những hũ cốt bị rớt hình" hoặc có những hũ cốt vốn không có hình trước đó.
Đánh giá đây là sự việc "nghiêm trọng", trưa hôm nay, Ban thường trực Ban trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam TP HCM quyết định đình chỉ chức vụ với hòa thượng Thích Thiện Chiếu, trụ trì chùa Kỳ Quang 2. Đây là lỗi do thiếu sự quán xuyến của trụ trì, khiến dư luận bức xúc, nhiều người đau lòng.
Thượng tọa Thích Quang Thạnh (thế danh Trần Xuân Nhàn) được cử điều hành mọi hoạt động tu học, tín ngưỡng và xã hội của chùa. Thượng tọa Thích Quang Thạnh sẽ phối hợp với Ban trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam quận Gò Vấp, các cơ quan chức năng sắp xếp ổn định các hũ tro cốt ở chùa Kỳ Quang 2.
Hà An