Ngày 4/2, tại cuộc kiểm tra tiến độ dự án hệ thống xử lý nước thải Yên Xá ở xã Thanh Liệt, huyện Thanh Trì (nhà máy nước thải Yên Xá), Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung cho biết, ngày 7/2 thành phố sẽ nghe các bên liên quan thuyết minh phương án thi công cống thu gom nước thải, đặc biệt là cống gom dọc sông Tô Lịch.
Dự án nhà máy nước thải Yên Xá bao gồm cơ sở xử lý nước thải công suất 270.000 m3/ngày đêm và hệ thống cống thu gom, cống bao, cống đấu nối dọc bờ sông Tô Lịch, sông Lừ và một phần khu vực quận Hà Đông. Tổng chiều dài các loại cống hơn 52 km. Theo kế hoạch, 65% hệ thống cống sẽ được đi ngầm giữa sông, 35% cống đào mở.
Trong đó, riêng hệ thống cống thu gom nước thải của sông Tô Lịch dài trên 21 km, gần 13 km đi ngầm, hơn 8 km đào mở. Nhà thầu Nhật Bản đã trúng thầu thi công gói thầu này. Thời gian khởi công dự kiến cuối quý I/2020 và hoàn thành trong 48 tháng.
Theo Chủ tịch Hà Nội, việc thực hiện thi công cống ngầm dưới đáy sông Tô Lịch sẽ thuận lợi cho việc đẩy nhanh tiến độ, tiết kiệm ngân sách và không ảnh hưởng đến giao thông trong quá trình xây dựng.
Ông Chung cho rằng, các gói thầu thi công cống thu gom nước thải rất quan trọng trong tổng thể dự án. Do vậy, ông đề nghị ban quản lý dự án và nhà thầu lưu ý đặc thù thời tiết của Việt Nam, vào mùa mưa sẽ khó khăn trong thi công cống ngầm dưới đáy sông. Các bên liên quan cần tranh thủ mùa khô để đẩy nhanh tiến độ, thi công ba ca, làm đồng loạt ở tất cả ban gói thầu để rút ngắn thời gian hoàn thành dự án.
Sở Xây dựng được giao nghiên cứu chỉnh trang toàn bộ 16 km đường hai bên sông Tô Lịch với cây xanh, đường đi bộ.
Sở Giao thông Vận tải sớm hoàn thành xây dựng ba cầu đi bộ kết nối người dân hai bên sông (đoạn từ Bưởi đến Ngã Tư Sở); tiếp tục nghiên cứu các cầu đi bộ từ Ngã Tư Sở đến Thịnh Liệt.
Lãnh đạo Hà Nội yêu cầu việc chỉnh trang hai bên sông và xây dựng cầu đi bộ phải hoàn thành trước khi dự án nhà máy nước thải Yên Xá đi vào hoạt động, để tạo cảnh quan mới cho sông Tô Lịch. "Dự án chỉ có thể về đích sớm thời hạn chứ không được phép lùi tiến độ", ông Chung yêu cầu.
"Khi nhà máy xử lý nước thải Yên Xá hoàn thành, toàn bộ nước thải sinh hoạt xả xuống sông Tô Lịch sẽ được xử lý 100%, góp phần làm sống lại con sông này", ông Chung nói thêm.
Sông Tô Lịch dài khoảng 14 km, bắt đầu từ phường Nghĩa Đô (Cầu Giấy) chảy về phía Nam thành phố và ra sông Nhuệ đoạn xã Hữu Hòa (Thanh Trì). Toàn tuyến sông có hơn 280 cửa xả nước thải. Theo ước tính của Sở Tài nguyên Môi trường Hà Nội, mỗi ngày 150.000 m3 nước thải sinh hoạt chưa qua xử lý xả xuống sông Tô Lịch.
Nhiều kế hoạch khắc phục ô nhiễm sông Tô Lịch đã được thành phố đưa ra trong hơn 10 năm qua nhưng đều không hiệu quả.
Kế hoạch gần đây nhất được thực hiện vào giữa tháng 5/2019 với dự án thí điểm làm sạch sông Tô Lịch bằng công nghệ Nano-Bioreactor trên một đoạn sông khoảng 300 m. Sau gần 6 tháng, đơn vị tổ chức thí điểm công bố đạt được sáu mục tiêu: xử lý mùi hôi thối; phân hủy một phần bùn hữu cơ tồn đọng lâu năm dưới lòng sông; bảo tồn hệ sinh thái... Nhưng lãnh đạo Sở Xây dựng cho rằng việc thí điểm chưa thành công.
Võ Hải