"Hôm nay, tôi xin lỗi", Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte ngày 19/12 nói trong bài phát biểu được truyền hình từ Cơ quan Lưu trữ Quốc gia. "Trong nhiều thế kỷ, nhà nước Hà Lan và các đại diện đã cho phép, thúc đẩy và thu lợi từ chế độ nô lệ".
Ông cho biết những người chịu trách nhiệm về chế độ nô lệ đều không còn sống, nhưng "Hà Lan chịu trách nhiệm về những nỗi đau to lớn đã gây ra cho những người bị đẩy vào cảnh nô lệ và con cháu họ".
Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte phát biểu tại The Hague, Hà Lan, ngày 19/12. Ảnh: Reuters.
Lời xin lỗi được Thủ tướng Hà Lan đưa ra trong bối cảnh dư luận Hà Lan đang ngày càng chú ý hơn tới thời kỳ khai thác thuộc địa của nước này trong quá khứ, trong đó có các nỗ lực đấu tranh chống nạn phân biệt chủng tộc và trao trả những tác phẩm nghệ thuật bị lấy đi từ các thuộc địa.
Trước đó, các bộ trưởng Hà Lan đã đến thăm Suriname, Bonaire, Sint Maarten, Aruba, Curacao, Saba và Sint Estatius, các thuộc địa cũ của nước này ở Nam Mỹ và Caribe, những nơi chịu thống khổ trong 250 năm buôn bán nô lệ cho "thời kỳ hoàng kim" về kinh tế và văn hóa Hà Lan.
Giới chức các thành phố lớn của Hà Lan như Amsterdam, Rotterdam, The Hague, Utrecht cũng đã xin lỗi về vai trò của những địa phương này trong thời kỳ buôn bán nô lệ.
Giới sử học ước tính các thương nhân Hà Lan đã vận chuyển khoảng 600.000 người châu Phi đến châu Mỹ làm nô lệ, chủ yếu là Brazil và vùng Caribe. Số người châu Á bị các chủ nô Hà Lan đưa đến Đông Ấn, hay Indonesia hiện tại, thậm chí có thể nhiều hơn.
Đức Trung (Theo Reuters, Guardian)