Gương mặt đầy sẹo vì trúng mìn khi bỏ trốn của Lamiya. Ảnh: AP
Lamiya Aji Bashar phải mất 5 lần mới bỏ trốn thành công hồi tháng 3, chạy về phía khu vực chính phủ đang kiểm soát trong lúc bị các tay súng Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) truy đuổi. Một quả mìn phát nổ, giết chết hai người bạn đồng hành của Lamiya là Almas 8 tuổi và Katherine 20 tuổi. Cô thậm chí không biết hai người họ gì.
Dù vụ nổ làm mù mắt trái Lamiya, mặt cháy xém đầy sẹo, cô vẫn cảm thấy mình thật may mắn.
"Tôi đã kiên trì được đến cùng, thần linh phù hộ. Tôi đã thoát khỏi bọn chúng", cô gái 18 tuổi nói. Lamiya đang ở nhà bác tại Baadre, thị trấn phía bắc Iraq.
"Cho dù có mù cả hai mắt cũng vẫn đáng giá vì tôi đã sống sót".
Lamiya bị bắt cóc ở làng Kocho, gần Sinjar vào mùa hè 2014. Bố mẹ cô được cho là đã chết. Mayada, em gái 9 tuổi của Lamiya vẫn đang trong tay IS. Cô bé từng gửi một bức ảnh đứng dưới cờ IS cho gia đình.
5 chị em khác của Lamiya đã trốn thoát và được đưa tới Đức. Một em trai sau nhiều tháng bị IS đưa vào trại huấn luyện ở Mosul đã trốn thoát thành công và đoàn tụ với họ hàng ở Dahuk, thành phố thuộc khu tự trị của người Kurd.
Ngồi trên giường, Lamiya cất giọng đều đều, kể lại quãng thời gian bị giam giữ và mua bán trao tay trong nội bộ IS. Tất cả "chủ nhân" đều đánh đập và xâm hại Lamiya.
"Chủ nhân" đầu tiên của Lamiya là một chỉ huy IS người Iraq có tên Abu Mansour sống tại Raqqa, thành trì của IS tại Syria. Hắn thường xuyên đánh đập, còng tay cô.
Lamiya cố bỏ trốn hai lần nhưng đều thất bại và bị bắt lại, bị đánh đập và hãm hiếp liên tục. Sau một tháng, cô bị bán cho một tay súng IS khác ở Mosul. Ở với hắn ta hai tháng, Lamiya tiếp tục bị bán cho một kẻ chuyên chế tạo bom. Hắn ép Lamiya phải giúp mình làm đai bom và bom xe.
"Tôi cố bỏ trốn", Lamiya nói. "Nhưng bị hắn tóm được và đánh cho một trận".
Khi kẻ chế bom bắt đầu chán Lamiya, cô lại được bán cho một tay bác sĩ của IS ở Hawija - một thị trấn nhỏ do IS chiếm đóng ở Iraq. Hắn là người đứng đầu bệnh viện trong thị trấn, thường xuyên xâm hại Lamiya. Sau hơn một năm, cô bí mật liên lạc được với người thân.
Bác của Lamiya cho biết cả nhà đã phải chi 800 USD cho những tay buôn lậu địa phương để bố trí đưa cô chạy trốn. Cô gái 18 tuổi này sẽ được đoàn tụ với anh chị em ở Đức, nhưng sau tất cả, trái tim Lamiya vẫn luôn hướng về Iraq.
"Chúng tôi từng ở trong một ngôi nhà đẹp, trang trại rộng lớn... Còn tôi thì được đi học", Lamiya nói, giọng đầy tiếc nuối. "Lúc đó cuộc sống rất đẹp".
Chợ nô lệ trên mạng của IS
"Còn trinh. Xinh đẹp. 12 tuổi... Giá 12.500 USD, mua ngay kẻo hết", là quảng cáo nô lệ tình dục được IS viết trên mạng xã hội Telegram bằng tiếng Arab.
Đoạn quảng cáo trên được một nhà hoạt động nằm vùng ở cộng đồng dân tộc thiểu số Yazidi tại Syria chia sẻ với phóng viên AP. Mặc dù đang mất dần những khu vực chiếm đóng, nhưng IS vẫn giữ trong tay khoảng 3.000 phụ nữ và em gái làm nô lệ tình dục.
Họ bị rao bán như món hàng trên các ứng dụng điện thoại thông minh, hiển thị đầy đủ hình ảnh, tên tuổi cũng như "chủ sở hữu" để không thể trốn thoát khỏi các trạm kiểm soát của IS.
Tháng 8/2014, IS tràn vào làng xóm của người Yazidi ở miền bắc Iraq, bắt giữ hàng nghìn tù nhân. Kể từ đó, người Arab và Kurd lên kế hoạch giải cứu khoảng 134 người Yazidi một tháng. Tuy nhiên, đến tháng 5, IS tăng cường đàn áp khiến 6 tuần qua, họ chỉ giải cứu được 39 người.
Mirza Danai, người sáng lập tổ chức cứu trợ Lufbrucke Irak của Đức - Iraq cho biết trong hai đến ba tháng gần đây, việc bỏ trốn trở nên khó khăn và nguy hiểm hơn.
"Chúng làm đăng ký quản lý từng nô lệ, chủ sở hữu, và do đó nếu có cô gái nào bỏ trốn, mỗi trạm kiểm soát của IS hay kẻ đi tuần đều biết rõ cô gái này đã bỏ trốn khỏi chủ nhân", Danai nói.
IS không coi dân tộc Yazidi là người. Tộc Yazidi tin vào một tôn giáo Ba Tư cổ đại kết hợp các đức tin của Hồi giáo, Thiên chúa giáo và Hỏa giáo. Trước chiến tranh, dân số của tộc này ở Iraq ước tính khoảng 500.000 người, không rõ con số hiện tại.
Nadia Mourad, một nạn nhân bị IS cưỡng ép làm nô lệ tình dục và bỏ trốn thành công đã trình bày trước Quốc hội Mỹ và Liên minh châu Âu kêu gọi giúp đỡ.
"IS tự hào về việc đã làm với người Yazidi", Nadi nói. "Họ bị đưa ra làm lá chắn sống, không được phép bỏ trốn hay bỏ chạy".
Tin nhắn rao bán bé gái 12 tuổi trên mạng của IS. Ảnh: AP
IS buôn bán họ dựa trên các ứng dụng đã được mã hóa, một nhà hoạt động giấu tên cho biết. Quảng cáo rao bán thường xuất hiện trên Telegram, Facebook hoặc WhatsApp.
"Telegram cực kỳ phổ biến ở Trung Đông so với những khu vực khác", Markus Ra, phát ngôn viên của Telegram cho biết. Công ty này cam kết tránh để dịch vụ bị lợi dụng và thường xuyên loại bỏ các kênh sử dụng của IS.
Trên một nhóm có hàng trăm thành viên, ngoài việc rao bán bé gái 12 tuổi ra, IS còn rao bán một bà mẹ kèm hai đứa con 3 tuổi và 7 tháng tuổi trên WhatsApp với giá 3.700 USD.
"Cô ấy muốn chủ nhân bán mình đi", quảng cáo viết.
"Chúng tôi sẽ loại bỏ những bài đăng thế này, vô hiệu hóa tài khoản nếu được cung cấp đầy đủ bằng chứng cho thấy người dùng vi phạm. Chúng tôi khuyến khích mọi người báo cáo nếu phát hiện những bài đăng thế này", Matt Steinfeld, phát ngôn viên của WhatsApp nói.
Nhiều tấm ảnh chụp phụ nữ và bé gái ăn diện lộng lẫy, trang điểm đậm, đứng trước ghế tựa hay sau màn gấm trong một khách sạn tồi tàn, nhìn thẳng vào ống kính. Một số như mới tốt nghiệp cấp một, không ai nom quá 30 tuổi.
Một trong số đó là Nazdar Murat, mới 16 tuổi khi bị bắt cóc hai năm trước và là một trong số hơn 20 thiếu nữ bị IS đưa đi trong một ngày vào tháng 8/2014. Bố và các chú của Nazdar nằm trong số 40 người thiệt mạng khi IS tràn vào đánh chiếm Sinjar, quê hương của người Yazidi.
Bên trong căn lều sơ sài bên ngoài thị trấn Dahuk, miền bắc Iraq, mẹ của Nazdar cho biết con gái từng liên lạc được về nhà một lần vào 6 tháng trước.
"Chúng tôi nói chuyện với nhau được vài giây. Con bé nói nó đang ở Mosul", bà Murat cho biết. Mosul là thành phố lớn thứ hai Iraq.
Gia đình em lưu giữ hồ sơ về người thân mất tích trên điện thoại di động. Họ đưa chúng cho bất kỳ người nào trốn thoát thành công khỏi IS để hỏi xem liệu có thấy cô bé hay bất kỳ ai khác không, với hy vọng sẽ tìm lại được thân nhân mất tích. Thế nhưng càng ngày hy vọng càng mỏng manh.
"Mỗi lần có người trở về, chúng tôi lại hỏi họ xem có nhìn thấy con gái tôi không, nhưng không ai biết con bé cả. Có vài người bảo rằng nó tự tử rồi", bà Murat nói.
Xem thêm: Nô lệ tình dục kể chuyện bị IS cưỡng hiếp trước Liên Hợp Quốc
Hồng Hạnh