Với người dân Lý Sơn (Quảng Ngãi), họ luôn xem những món dưới đây là đặc sản quê hương dùng để mời khách đến đảo.
Hàu son
Những con hàu son (hay vẹm) ruột màu đỏ hồng có ở nhiều ở gành đá trên đảo Lý Sơn. Chúng sống trong lớp cát san hô, hình bầu dục và lớn hơn ngón tay cái.
Hàu son có thể chế biến thành nhiều món như hấp, xào, nướng bơ tỏi... Nhưng với người dân Lý Sơn, hàu son xào đu đủ đã trở thành món ăn truyền thống có mặt trong hầu hết bữa ăn ngày cưới, giỗ chạp...
Để làm món này, hàu son được ngâm nước vo gạo khoảng 2 tiếng cho sạch cát, sau đó lấy ruột bằng cách luộc sơ hoặc dùng dao nhỏ, tách miệng. Cách lấy ruột hàu son sống sẽ giúp cho món ăn được ngon hơn vì không làm mất đi vị ngọt. Tiếp đến, hàu son được xào sơ qua cùng hành tỏi, đu đủ nạo sợi rồi nêm gia vị cho vừa miệng và bày ra đĩa. Phía trên bạn rắc một chút hạt tiêu, lạc giã nhỏ cùng rau thơm như húng quế, hành, rau mùi.
Cua dẹt
Đây là loài cua sống hoang dại trong những kẽ đá, trông xù xì, hoang dã, có sức chịu đựng nắng nóng. Trước đây đến đảo không dễ dàng tìm ăn món cua này bởi chúng chỉ bò ra khỏi hang hốc sau cơn giông. Ngày nay dân đảo đã nhân giống và nuôi, tạo không gian tự nhiên cho chúng.
Thường cua này được nướng lên để giữ nguyên vẹn hương vị. Sau khi bóc lớp vỏ cháy bên ngoài, bạn sẽ thấy lớp thịt cua dày, trắng nõn, thơm nức. Chấm thịt cua cùng với muối tiêu chanh, nhấm nháp vị ngọt đậm đà, bạn sẽ cảm nhận được sự khác biệt so với các loại cua khác.
Gỏi tỏi
Để làm gỏi, thân tỏi được cắt thành từng khúc, ngâm vào nước cho sạch, rồi luộc tới chín, để nguội cho bớt mùi nồng.
Lạc rang vừa chín tới, giã nhỏ, rau thơm thái nhỏ cho vào trộn đều cùng với tỏi, thêm chút đường, bột ngọt rồi bày ra đĩa. Gỏi tỏi ăn với bánh tráng nướng, chấm nước mắm cay rất đúng điệu.
Vị bùi của bánh quyện cùng vị thơm nồng của tỏi, thanh mát của các loại rau thơm tạo thành món ăn ngon, có giá trị dinh dưỡng giúp cơ thể khỏe mạnh hơn trong những ngày nắng nóng.
Cá tà ma
Đây là loại cá thân dẹt, màu nâu đen, chủ yếu sống ở các gành rạn đá và rất khó đánh bắt. Cá tà ma có thể dùng chế biến thành các món nướng, canh chua, canh hẹ, lẩu hay cháo đều rất ngon và bổ dưỡng.
Thường người dân đảo thích nấu canh chua lá giang, ăn thanh mát, đậm đà. Cá được làm sạch, bỏ vẩy và cắt thành từng khúc. Nước nấu cá gồm dứa, me... nêm nếm gia vị cho vừa, sau đó thả cá vào cho sôi 5 phút, tiếp đến là lá giang đã vò sẵn, vậy là có một nồi canh chua ngon.
Khi ăn bạn sẽ cảm nhận vị chua dịu, ngọt ngào, dai, đậm đà của cá quyện lẫn trong hương lá giang.
Anh Phương