 |
Giám đốc Công ty VNV Phan Thu Thủy xuất thân từ một gia đình làm nghề chế biến gỗ ở Đà Nẵng. Sau khi tốt nghiệp Đại học Luật ở TP HCM, Thủy xin làm việc tại một công ty chuyên về xuất khẩu hàng lâm sản mỹ nghệ. Năm 2001, khi lên Buôn Mê Thuột công tác, cô được chứng kiến những vườn cà phê bị nhà vườn đốn bỏ vì mấy năm liền giá cà phê trên thị trường xuống quá thấp. Nhiều hàng cây cà phê già bị nhổ hết gốc để chuyển đổi sang cây trồng khác.
Cô nhận ra ngay rằng, với đặc điểm thân có nhiều đốt cành, gốc rễ ăn lên, những cây cà phê già này có hình dáng tự nhiên khá đẹp, lạ mắt, nếu được gia công có thể tạo ra được những hình tượng thẩm mỹ. Đặc biệt, những gốc cây cà phê mít đường kính lớn hơn 25 cm có thể chế tạo nên những đôn, khay, ghế, bàn trà độc đáo. Qua tìm hiểu sách vở và hỏi các chuyên gia lâm nghiệp, cô biết rằng, cây cà phê 30 tuổi trở lên có thân gỗ rất bền, chắc, nếu xử lý đúng cách, gỗ cà phê sẽ bền, không nứt nẻ, giữ được màu sắc tự nhiên, có khả năng chịu nhiệt độ lạnh -50 độ C hoặc nóng tới 700 độ C.
 |
|
Giám đốc Thủy và lô hàng làm từ gỗ cà phê. |
Và thế là ý tưởng lập một doanh nghiệp chuyên làm hàng thủ công mỹ nghệ từ gỗ cà phê và các nguyên liệu mây tre, gốc gỗ độc đáo từ núi rừng Tây Nguyên đã nảy sinh. Ý tưởng này của Thủy được gia đình ủng hộ. Đích thân cha của cô lên Buôn Ma Thuột để quản lý xưởng nguyên liệu, chế biến cung ứng cho công ty chính do Thủy lập ở TP HCM.
Một quy trình khai thác, xử lý chế biến thân và gốc cây cà phê (phải là cây già trên 30 năm), được đào tạo với các dụng cụ thủ công, không nhổ bằng máy để tránh trầy xước, gẫy rễ. Sau khi đưa về xưởng, cây được ngâm nước đúng 48 giờ để thân cây thêm chắc và đưa ra nạo lớp da vỏ bằng tay và dụng cụ mềm để tránh thương tổn đến lớp vỏ lụa bên trong. Sau giai đoạn xử lý bằng cách ngâm hóa chất, chống mối mọt suốt 3 ngày, nguyên liệu được rửa sạch và cho vào luộc sôi trong 90 phút, sau đó đem ra sấy khô chầm chậm ở nhiệt độ 40 độ C rồi mới đưa vào kho chứa hàng.
Tùy theo hình dạng thân và gốc cây, Thủy sẽ chọn ra để làm thành các vật dụng như gạt tàn thuốc, lọ cắm hoa, khay bàn hay tượng treo tường. Những tranh tượng độc đáo này có thể coi là các tác phẩm mỹ thuật và đều có những tên riêng của mình. Một số nghệ nhân điêu khắc gỗ dân gian nổi tiếng ở miền đất Quảng được mời lên phối hợp cùng các nghệ nhân người dân tộc để làm ra các tác phẩm này. Nhờ đó, xưởng sản xuất của VNV ở thành phố Buôn Mê Thuột luôn tạo được sản phẩm gỗ mỹ nghệ độc đáo và phong phú cung cấp cho cửa hàng trưng bày của công ty ở TP HCM. Quy mô sản xuất được mở rộng, số nhân công được thuê làm việc tại xưởng cho tới nay đã lên đến 100 người. Các mặt hàng của VNV dần dần trở nên có tiếng, mỗi tháng công ty bình quân xuất khẩu được 1 container sản phẩm đi các nước.
Cho đến nay, cà phê nhân Tây Nguyên đã từng bước tăng giá, nhưng nhu cầu thanh lý các vườn cây cà phê già năng suất thấp để chuyển sang trồng cà phê chè là rất lớn. Nắm bắt được xu hướng này, công ty VNV đang đứng ra tổ chức một đội ngũ tiếp thị gồm những thanh niên người dân tộc để nắm vững được nguồn cây cà phê sắp nhổ bỏ, nhất là những rừng cà phê mít ở các vùng sâu, vùng xa.
(Theo Thời Báo Kinh Tế Việt Nam)