Du Xiaomiao, 29 tuổi, đã ra mắt dịch vụ trò chuyện trực tuyến trên Taobao vào tháng 4. Với 5 tệ (18.000 đồng) khách hàng có thể nói chuyện với cô về bất cứ điều gì họ muốn, trong bao lâu tùy thích. Cửa hàng có tên "Shudong", với nghĩa là không gian trực tuyến bày tỏ những lo lắng.
Mỗi buổi thường kéo dài từ hai đến ba tiếng. Du ngồi nghe khách hàng chia sẻ những điều đang trăn trở. Mặc dù không có chuyên môn, chuyên gia lập kế hoạch tài chính này vẫn cho khách lời khuyên.
"Tôi thấy nhiều người bị mắc kẹt trong các mối quan hệ. Dù không thể giúp tất cả nhưng tôi cố gắng hết sức để hỗ trợ những người tôi gặp", Du nói. Cô tự nhận mình là "người chữa lành" hơn là một nhà tư vấn.
Nhiều người trẻ Trung Quốc tìm đến tư vấn tâm lý online vì sự tiện lợi, phù hợp với lối sống của họ và chi phí vừa phải. Ảnh: CGTN.
Các vấn đề về sức khỏe tâm thần ngày càng gia tăng trong giới trẻ Trung Quốc kéo theo sự phát triển của dịch vụ trò chuyện trực tuyến có thu phí. Nó phù hợp với những thanh niên ngại tương tác trực tiếp, thích làm bạn với người lạ dựa trên sở thích chung.
Các "gian hàng" kiểu này nở rộ trên Taobao với lời quảng cáo là cung cấp "cuộc trò chuyện đồng hành" thay vì tư vấn tâm lý truyền thống. Nhiều cửa hàng tuyên bố mang lại "sự thoải mái và hướng dẫn". Tuy nhiên, sự khác biệt giữa dịch vụ họ cung cấp và tư vấn tâm lý thường không rõ ràng.
Huang, 28 tuổi, ra mắt dịch vụ trò chuyện trực tuyến trên Taobao vào giữa tháng 9. Chỉ trong vài tuần, anh đã có khoảng 80 khách hàng mỗi ngày. Huang có khoảng 40 nhân viên và đang tuyển thêm để đáp ứng nhu cầu. "Thị trường không ngừng phát triển vì có vẻ như hiện tại, nhiều người cần được hỗ trợ tâm lý", Huang cho biết.
Cửa hàng của Huang cung cấp bốn cấp độ dịch vụ khác nhau tùy theo kinh nghiệm và trình độ của tư vấn viên. Đối với một cuộc gọi 15 phút sẽ có giá 20 tệ (70.000 đồng) cho nhân viên cấp thấp nhất và 90 tệ (300.000 đồng) cho nhân viên có chứng chỉ. Tư vấn trực tiếp có mức phí lên đến 1.500 tệ mỗi phiên (hơn 5 triệu đồng).
Mặc dù Huang không tiết lộ mình nhận được bao nhiêu đặt hàng, một cửa hàng có tiếng khác trên Taobao cho biết họ có 40.000 khách hàng mỗi tháng.
Một trong những nhà cung cấp dịch vụ sức khỏe tâm thần trực tuyến hàng đầu Trung Quốc, One Psycholog, đã triển khai dịch vụ trò chuyện đơn giản, có giá 20 tệ trong 30 phút.
Trong khi các đơn vị chính thức như One Psychology có yêu cầu trình độ với tư vấn viên, thì các gian hàng trên Taobao lại không yêu cầu. Huang cho biết hầu hết khách hàng chỉ muốn trò chuyện đơn giản, nên nhân viên chỉ cần trên 18 tuổi và có giọng nói hay.
Và hầu hết họ là nữ. Shi, một nhân viên của Huang đang là sinh viên năm cuối một trường đại học. Cô cho biết bắt đầu làm thêm việc này từ cách đây một năm vì sự linh hoạt thời gian và có thêm thu nhập. Mỗi ngày cô dành khoảng hai giờ tư vấn cho khách. Hầu hết họ là đàn ông, đang tìm người để nói chuyện. Nếu một người hướng cuộc trò chuyện sang yếu tố tình dục, sẽ bị hủy đơn ngay lập tức.
Trong số 40 nhân viên của Huang, chỉ có hai người được đào tạo chuyên nghiệp. Một trong số đó là Li Qiuyu, 36 tuổi. Chính Li đã thúc đẩy Huang kinh doanh tư vấn tâm lý trên Taobao sau khi nhìn thấy tiềm năng của thị trường này.
Li có kinh nghiệm gần 20 năm trong lĩnh vực nhân sự. Trong đại dịch, công ty bị sa sút nên cô quyết định xem xét lại con đường sự nghiệp. Sau khi thử tư vấn nghề nghiệp trực tuyến và có thành tựu, cô đã tham gia khóa học tư vấn chính thức và nhận được chứng chỉ của Bộ Nhân lực và An sinh xã hội.
Theo cô, các dịch vụ trò chuyện trên các trang như Taobao có liên quan đến liệu pháp tâm lý vì cả hai đều yêu cầu sự lắng nghe. Mặc dù mọi người đều có thể tham gia vào ngành và cung cấp dịch vụ, cô tin theo thời gian, thị trường sẽ loại bỏ những người không đủ tiêu chuẩn.
Tuy nhiên, một số người kỳ cựu trong ngành không đồng ý rằng những dịch vụ như vậy là một hình thức tư vấn tâm lý. Zhou Xiaopeng, nhà tâm lý học được Bộ Nhân lực và An sinh xã hội chứng nhận với 18 năm kinh nghiệm, tin rằng tư vấn thực sự không chỉ đơn thuần là lắng nghe và hỗ trợ về mặt cảm xúc mà còn là đưa ra giải pháp và giúp khách hàng giải quyết vấn đề.
"Tư vấn tâm lý giúp khách hàng chống lại những mặt tiêu cực của họ, trong khi những 'dịch vụ trò chuyện trực tuyến' này hỗ trợ cho sự tham lam và lười biếng", cô nói.
Taobao yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ tư vấn phải có ít nhất ba chuyên gia được chứng nhận. Theo Lin Bin, giám sát dịch vụ khách hàng tại Taobao, các dịch vụ trò chuyện đơn giản trên nền tảng này không thể khẳng định là cung cấp liệu pháp tâm lý chuyên nghiệp. Đối với những người đáp ứng yêu cầu, Lin cho biết vẫn chưa có tiêu chuẩn thống nhất cho các loại hình tư vấn có thể được cung cấp trên nền tảng vì vẫn còn thiếu hướng dẫn chính thức.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, ở Trung Quốc hiện có 54 triệu người bị trầm cảm và 41 triệu người bị lo âu. Tuy nhiên, các đơn vị cung cấp nguồn lực sức khỏe tâm thần không đủ để đáp ứng nhu cầu, cũng như chưa nhiều người sẵn sàng chi trả để điều trị sức khỏe tâm thần. Một giáo sư hàng đầu của Đại học Thanh Hoa cho biết chi phí cho ngành sức khỏe tâm thần Trung Quốc chỉ khoảng 10%.
Bảo Nhiên (Theo Sixthtone)