BBC cho biết, ở Bulgaria, sữa chua có mặt khắp mọi nơi. Bạn sẽ thấy nó trong món bánh falafel, moussaka hay được bày cả dãy trong siêu thị. Đó là nguyên liệu cơ bản của các món ăn truyền thống Bulgaria như tarator - súp lạnh làm bằng sữa chua, nước, dưa chuột, quả óc chó và rau thơm; snezhanka - loại salad gồm sữa chua, dưa chuột, tỏi và thì là. Mọi người nhâm nhi món đồ uống bằng sữa chua trên phố và nhúng những lát bí xanh chiên vào sữa chua trước khi thưởng thức.
"Chúng tôi cho sữa chua vào mọi thứ. Tôi ăn ba cốc mỗi ngày: một cốc buổi sáng, một cốc trong bữa nhẹ giữa ngày và một cốc trước khi đi ngủ vào ban đêm", Nikola Stoykov, một người dân thủ đô Sofia cho biết.
Tararor, súp lạnh làm từ sữa chua, là món ăn truyền thống ở Bulgaria. Ảnh: Madhvi Ramani
Sữa chua có lịch sử lâu đời ở xứ sở hoa hồng. Nhiều người Bulgaria tuyên bố món ăn này vô tình được phát hiện cách đây khoảng 4.000 năm, khi các bộ tộc du mục lang thang qua các vùng đất. Dân du mục chứa sữa trong da động vật, tạo môi trường thích hợp cho vi khuẩn phát triển và gây ra quá trình lên men, hình thành món sữa chua. Rất có khả năng sữa chua ra đời theo cách này ở những địa điểm khác nhau vào những thời điểm khác nhau, nhưng có thể bắt nguồn từ khu vực Trung Đông và Trung Á.
Elitsa Stoilova, giáo sư dân tộc học tại Đại học Plovdiv khẳng định: “Sữa chua đúng là một phần trong chế độ ăn uống của con người qua nhiều thế kỷ ở vùng đất Balkan (bán đảo ở đông nam châu Âu). Đó là quá trình tự nhiên giúp mọi người phát hiện ra món này bằng một cách nào đó... Balkan là một trong nhiều nơi trên thế giới có mức biến đổi nhiệt độ và vi khuẩn cần thiết để sản xuất sữa chua tự nhiên".
Dù nơi khai sinh ra món ăn này chưa được xác định rõ ràng, Bulgaria đóng vai trò rất quan trọng trong việc giới thiệu sữa chua cho phương Tây và thế giới, biến nó thành sản phẩm phổ biến, có tính thương mại như ngày nay.
Nhà khoa học người Bulgaria là người đầu tiên xác định được thành phần của sữa chua. Một thời gian ngắn sau khi tổ chức đám cưới vào năm 1904, tiến sĩ Stamen Grigorov trở về Đại học Y khoa Geneva, nơi ông đang theo học. Ông mang một nồi đất sét truyền thống (được gọi là rukatka) chứa sữa chua tự làm vào phòng thí nghiệm để nghiên cứu.
Một năm sau, ông xác định được vi khuẩn thiết yếu khiến sữa lên men và biến thành sữa chua: lactobacillus bulgaricus. Phát hiện này đã biến sữa chua trở thành biểu tượng quốc gia, tạo ra nghề làm sữa chua truyền thống và sản phẩm sữa chua chất lượng mang thương hiệu Bulgaria.
Để vinh danh phát hiện của ông, làng Studen Izvor ở vùng Trun, quê hương Grigorov, mở một bảo tàng sữa chua và đây cũng là bảo tàng sữa chua duy nhất trên thế giới.
Câu 5: Nhà tiên tri nổi tiếng với những dự đoán chính xác về thảm họa thế giới sống ẩn dật ở một làng quê tại Bulgaria gần trọn cuộc đời. Đó là ai?