Trịnh Tùng (1550-1623) là con trai thứ của Trịnh Kiểm - người mở đầu sự nghiệp kiểm soát quyền lực thời Lê trung hưng (thế kỷ 16-18) cho gia tộc họ Trịnh.
Trịnh Tùng không được vua và cha giao cho nối nghiệp thống lĩnh quân sĩ khi Trịnh Kiểm chết. Trịnh Cối - người được giao nối nghiệp "buông thả mình trong tửu sắc, ngày càng rông rỡ kiêu ngạo, không thương gì đến quân lính" (theo Đại Việt sử ký toàn thư) nên quan quân ép Trịnh Tùng dấy binh lật đổ anh trai.
Năm 1570, Trịnh Tùng được vua Lê Anh Tông sắc phong làm Trưởng quận công, tiết chế các dinh thủy bộ, cầm quân đánh giặc, thay Trịnh Cối đã hàng theo nhà Mạc (triều đình đối nghịch của nhà Lê). Ông sau đó được thăng làm Tả tướng, Thái úy... và đỉnh cao là chức Thượng phụ, Bình An Vương, "mọi công việc nhà nước đều được tự xử quyết trước rồi sau mới tâu vua".
Với việc phong vương đó, Trịnh Tùng trở thành chúa đầu tiên của dòng họ, mở đầu thời kỳ có một không hai trong lịch sử phong kiến dân tộc là đất nước vừa có vua lại có chúa.
Cha ông - Trịnh Kiểm mãi sau này mới được truy tôn là Thái Vương.
Câu 2: Trong sự nghiệp "phù Lê diệt Mạc" của dòng họ, Trịnh Tùng có đóng góp gì?
a. Nhiều lần chinh chiến giúp vua tiêu diệt nhà Mạc nhưng không thành
b. Giúp nhà Lê tiêu diệt nhà Mạc, lấy lại kinh thành Thăng Long