Trần Nhật Duật là con thứ sáu của Trần Thái Tông, sinh tháng 4/1255 tại hoàng cung Thăng Long. Sự ra đời của Trần Nhật Duật được nhiều sách sử ghi chép lại vì là chuyện lạ.
Lịch triều hiến chương loại chí viết: "Khi chưa sinh ông, có một đạo sĩ vào đền cầu tự cho vua, vua mộng thấy thượng đế sai Chiêu Văn đồng tử giáng sinh. Sau sinh ra ông, ở cánh tay có hai chữ Chiêu Văn. Lúc lớn lên, ông rất thông minh, có chí lược, thông hiểu sử sách, đánh giặc rất giỏi".
Sách Đại Việt sử ký toàn thư cũng viết như sau: “Đạo sĩ cung Thái Thanh tên là Thậm cầu tự cho vua. Đọc sớ xong tâu với vua Thượng đế đã y lời sớ tấu, sắp sai Chiêu Văn đồng tử giáng sinh, ở trần thế bốn kỷ. Thế rồi hậu cung có mang. Sau quả nhiên sinh con trai, hai cánh tay có chữ Chiêu Văn đồng tử, nét chữ rất rõ, vì thế đặt hiệu là Chiêu Văn (tức là Nhật Duật). Lớn lên, nét chữ mới mất đi”.
Câu 2: Trần Nhật Duật là nhà ngoại giao tài giỏi của triều Trần. Yếu tố nào khiến các vua Trần luôn tin tưởng giao cho ông làm công việc này?
b. Biết phong tục tập quán của các dân tộc
c. Vừa giỏi ngoại ngữ, vừa hiểu biết sâu rộng về các dân tộc