1. Luyện tóm tắt
Trong bài thi nói TOEFL, thí sinh sẽ đọc đoạn văn về chủ đề bất kỳ. Sau khi đọc, bạn sẽ lắng nghe một người nói về cùng chủ đề này. Tiếp đó, bạn phải trả lời câu hỏi về thông tin thu thập được.
Nếu muốn trả lời tốt phần thi này, bạn cần sử dụng kỹ năng paraphrase (diễn đạt lại một câu bằng cách dùng từ đồng nghĩa, cấu trúc khác mà không làm thay đổi nghĩa gốc của câu). Để có thể paraphrase trôi chảy, hãy luyện đọc văn bản ngắn và diễn đạt lại bằng ngôn từ hoặc lời nói. Hãy cố gắng sử dụng những từ khóa chính hoặc thông tin chính trong đoạn văn theo cách riêng của bạn.
Bạn có thể sử dụng một số cụm từ để tóm tắt như "All in all", "On the whole", "Generally speaking" (đều mang nghĩa là tóm lại).
Ví dụ: "Generally speaking, the article and the radio piece was about the effect humans have on their environments". (Nói tóm lại, bài báo và đoạn phát thanh cùng nói về tác động của con người lên môi trường).
2. Ghi chú
Ngoài phần thi nêu trên, bạn sẽ phải nghe một đoạn âm thanh và trả lời câu hỏi về thông tin có liên quan. Nếu chỉ nghe và ghi nhớ trong đầu, rất nhiều thông tin trong đề bài sẽ bị rơi rụng nên việc ghi chú ra giấy là cần thiết.
Hãy tìm kiếm bài giảng, cuộc nói chuyện, podcasts, bản tin dài khoảng 2 phút trên Internet. Khi bạn lắng nghe nguồn tài liệu này, hãy ghi chú thông tin chính hoặc thông tin bạn nghe được. Sau đó, khi tóm tắt lại nội dung, hãy bám sát theo ghi chú để đảm bảo nội dung bạn trả lời liên quan đến bài viết.
3. Không lạm dụng cụm động từ
Bạn từng nghe đến mẹo đạt điểm cao thi nói là sử dụng các cụm động từ vì người bản ngữ thường xuyên sử dụng chúng? Điều này không sai nhưng có thể phản tác dụng.
Cụm động từ không được dùng trong kỳ thi viết TOEFL vì bài thi yêu cầu sử dụng ngôn ngữ trang trọng trong khi cụm động từ thường được dùng trong văn nói. Bạn nên sử dụng cụm động từ trong phần thi nói nhưng đừng quá nhiều.
Việc lạm dụng có thể dẫn đến hai sai lầm lớn. Thứ nhất, nó làm giảm sự trôi chảy, tự nhiên trong lời nói của bạn. Thứ hai, bạn có thể không hiểu rõ ràng ý nghĩa của cụm động từ và dùng sai ngữ cảnh.
Lấy ví dụ, giám khảo yêu cầu bạn: "Describe your typical day" (Mô tả một ngày thông thường của bạn).
Cách trả lời thứ nhất: "My typical day starts when my alarm goes off at 6 am. I roll over and turn it off and fall back asleep for about 20 minutes and it goes off again and I know it’s time for me to wake up and get up" (Một ngày của tôi bắt đầu khi báo thức kêu lúc 6 giờ sáng. Tôi lăn qua và tắt nó đi và ngủ thêm khoảng 20 phút và nó lại kêu lần nữa và tôi biết đã đến giờ phải thức dậy và chuẩn bị). Đây là cách trả lời không được đánh giá cao vì người nói đang dùng nhiều cụm động từ làm lời nói thiếu tự nhiên.
Cách trả lời thứ hai: "Well, my typical day begins when my alarm clock goes off. I really find it difficult getting out of bed and I usually lie there for about 20 minutes or so until I have to get up" (Chà, một ngày điển hình của tôi bắt đầu khi chuông báo thức vang lên. Thật khó có thể rời giường và tôi thường nằm thêm 20 phút hoặc lâu hơn cho đến khi buộc phải thức dậy).
Đây là cách trả lời sẽ ghi điểm với giám khảo vì sử dụng các cụm động từ vừa đủ và thích hợp trong ngữ cảnh. Nó khiến mạch diễn đạt của người nói trôi chảy và tự nhiên hơn.
Ảnh: Shutterstock.
4. Ghi âm giọng nói
Trong khi luyện tập, bạn nên thử ghi âm giọng nói của mình và nghe lại. Bạn không nhất thiết phải ghi hết tất cả lần nói mà nên ghi lại lần đầu, lần cuối để thấy rõ sự thay đổi sau luyện tập. Việc nghe lại chính giọng nói của mình có thể khiến nhiều người ngại ngùng, nhưng đây là phương pháp giúp bạn tự điều chỉnh thiếu sót của bản thân và cải thiện khả năng nói.
Khi nghe lại tệp ghi âm, bạn cần tập trung vào các cụm từ, phát âm và giọng điệu. Kiểm tra xem các cụm từ bạn dùng đã đúng ý nghĩa và bối cảnh hay chưa, cách phát âm còn gì thiếu sót và giọng điệu cần điều chỉnh gì thêm.
5. Sử dụng nhiều thì
Ưu điểm của kỳ thi nói TOEFL là bạn có câu hỏi trước, nhờ vậy có thể nhanh chóng xác định thì cần dùng trong câu trả lời.
Ở phần đầu tiên, người thi thường được hỏi những câu liên quan đến bản thân để khởi động. Một số người chỉ tập trung nói về bản thân và sử dụng thì hiện tại đơn. Lựa chọn này không sai nhưng sẽ gây nhàm chán cho giám khảo.
Lấy ví dụ câu hỏi: "Describe a skill you have that will be important for your success in the modern world, and explain why this skill is important" (Mô tả một kỹ năng bạn sở hữu mà đóng vai trò quan trọng cho thành công của bạn trong tương lai và giải thích tại sao kỹ năng đó là quan trọng).
Trước tiên, bạn cần phân tích, câu hỏi này chia làm bốn phần.
Một là trả lời kỹ năng bạn có là gì. Vì đây là lời diễn đạt chung chung nên bạn có thể sử dụng thì hiện tại đơn.
Hai là nó sẽ giúp bạn thành công như thế nào trong tương lai. Ở đây, câu trả lời hướng về tương lai nên bạn cần sử dụng thì tương lai đơn.
Tiếp theo, "Tại sao kỹ năng này quan trọng?". Đây là khẳng định chung chung nên bạn có thể sử dụng thì hiện tại đơn.
Cuối cùng bạn cần lấy dẫn chứng từ những người thành công khác. Đối với phần này, câu trả lời có thể bao gồm nhiều thì. Nếu nói về một người cụ thể, bạn phải dùng thì quá khứ đơn. Nếu bạn nói về sự thật chung, hiện tại đơn là thì thích hợp.
Tóm lại, nếu muốn ghi điểm trước giám khảo, bạn nên sử dụng các cấu trúc ngữ pháp và từ vựng đa dạng, linh hoạt.
6. Nói ngắn và trọng tâm
Một trong những sai lầm của thí sinh khi trả lời là nêu lại nội dung câu hỏi vì lãng phí thời gian và thiếu tự nhiên. Vì vậy, bạn nên trả lời trực tiếp. Hãy so sánh hai cách diễn đạt dưới đây để hiểu rõ vấn đề.
Câu hỏi: "Where do you see yourself in ten years time?" (Hãy tưởng tượng bạn trong mười năm nữa?)
Cách trả lời thứ nhất: "I see myself working in a law firm in downtown LA in ten years time. Perhaps I will have started a family by then". (Tôi thấy bản thân đang làm việc trong một công ty luật ở trung tâm thành phố LA trong mười nữa. Có thể tôi đã xây dựng gia đình vào thời điểm đó). Cách trả lời này không được đánh giá cao vì dài dòng và thiếu sáng tạo.
Cách trả lời thứ hai: "Working in a law firm in downtown LA. Maybe I will have even started a family" (Làm việc trong một công ty luật ở trung tâm thành phố LA. Có thể tôi đã xây dựng gia đình). Cách trả lời này sẽ ấn tượng hơn vì ngắn gọn, súc tích.
Tú Anh (Theo FluentU)