Đề thi cuối kỳ môn Vật lý lớp 10 của trường THPT Nguyễn Hữu Thọ TP HCM có câu hỏi số 5 sử dụng phân cảnh hất điện thoại của đại úy Yoo Shi Jin lúc gặp bác sĩ Kang Kang Mo Yeon ở tập 1 của phim để dẫn dắt đề bài.
Theo đó đề giả định điện thoại nặng 150g được đại úy ném thẳng đứng lên cao với vận tốc 18 km/h từ vị trí cách mặt đất 1,5 m, chọn gốc thế năng ở mặt đất, học sinh cần tính động năng, thế năng, cơ năng của điện thoại ở vị trí ném; tính độ cao cực đại mà điện thoại lên đến và ở độ cao nào thì có thế năng bằng một nửa động năng? Tính vận tốc lúc đó.
Đề thi được một số học sinh cảm thấy hứng thú, tuy nhiên rất nhiều người bày tỏ sự không đồng tình với cách ra đề như thế này. "Không phải học sinh nào cũng theo dõi bộ phim được đề cập. Giáo viên ra đề thi sính mê phim Hàn quá chăng? Độc, lạ thường là hay, là ấn tượng nhưng không phải lúc nào cũng đúng", nick thaihoangna nhận xét.
Độc giả Trung Lê bày tỏ lo lắng trên VnExpress: "Trong khi tôi và các phụ huynh khác đang cố gắng giáo dục con em mình biết sống có ích, không chạy theo thần tượng... thì sao thầy cô lại cổ vũ cho chúng làm điều ngược lại?".
Phân cảnh hất điện thoại hot nhất phim 'Hậu duệ mặt trời".
Là giáo viên Vật lý trường THCS&THPT Nguyễn Tất Thành (Đại học Sư phạm Hà Nội), thầy Phạm Quốc Toản cho rằng, câu hỏi kiểu này đôi khi có tác dụng tích cực trong việc tạo cảm hứng cho học sinh, nhưng không cẩn thận rất dễ sai lầm, trong đó có thể dẫn tới sai lầm về bản chất vật lý, bởi các công thức sử dụng đã loại bỏ yếu tố ngoại cảnh.
Về câu hỏi trong đề thi nói trên, theo thầy Toản không hề hay xét về phương pháp dạy học vì không rèn luyện cho học sinh tư duy hay chứa đựng kiến thức vật lý nào. Hơn nữa, đây không phải là câu hỏi mang tính thực tiễn hay vận dụng kiến thức mà chỉ kích thích học sinh đọc bài hoặc đơn thuần là cảm giác thú vị. Đọc xong chưa chắc học sinh đã biết hướng giải nếu chưa nắm chắc dạng toán.
Theo giáo viên trường Nguyễn Tất Thành, câu hỏi hay phải đưa ra một hiện tượng vật lý gần gũi trong đời sống, sau đó yêu cầu học sinh dựa vào kiến thức vật lý để giải thích hoặc chứng minh. "Ở đây tôi còn chưa đề cập đến việc ra đề thế này rất có thể sai lầm, như hiện tượng đề cập không tương tự bài toán vật lý hay ngôn ngữ sử dụng có phải là ngôn ngữ khoa học hay không? Liệu chiếc điện thoại có phải chuyển động theo phương thẳng đứng không? Có coi điện thoại là chất điểm để bỏ qua lực cản không khí hay không...", thầy Toản nhấn mạnh.
Thầy Phạm Văn Tùng (giáo viên luyện thi môn Vật lý của trung tâm HOCMAI) cũng cho rằng, nhìn từ góc độ dẫn dắt thì đề thi chỉ mang tính chất ăn theo bộ phim đang hot, không mang tính thực tiễn. Thực tế phân cảnh trên đoàn làm phim phải làm lại nhiều lần, gây ra một trào lưu không hay (mất lịch sự) và nguy hiểm hơn khi học sinh cố gắng diễn theo phân cảnh này.
Đề thi nói trên cũng chỉ mang tính dẫn dắt chứ không mang tính thực tiễn. Nếu như cũng với nội dung trên, tác giả đổi sang tình huống khác và thực tế hơn phim ảnh, ví như bắn đại bác trong trận chiến Điện Biên Phủ lịch sử (vừa có tính thực tế áp dụng cho khoa học quân sự, vừa có ý nghĩa tái hiện lịch sử - tích hợp liên môn) hoặc tình huống học sinh tâng cầu tại chỗ và sử dụng các dữ kiện phù hợp thì đề sẽ hay hơn và tất cả học sinh đều có thể tiếp cận được.
Do đặc trưng của đề chỉ mang tính giải trí mà không xoáy vào bản chất thực tiễn có tính ứng dụng nên học sinh chỉ giải quyết theo chiều hướng máy móc đã được học. "Dạng câu hỏi này chưa mang tính thực tiễn đồng thời không có tính chất ứng dụng theo tinh thần của Bộ Giáo dục. Cách ra đề này còn tạo ra quan điểm lệch lạc về các vấn đề mang tính trào lưu, xa rời thực tế", thầy Tùng nhận xét.
Một số đề Vật lý mang tính ứng dụng, gần gũi với đời sống
Lan Hạ