Câu chuyện lương hưu của cô Trương Thị Lan gây chú ý.
Trưa 1/11, trong căn nhà cấp bốn ở xã Cẩm Duệ (Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh), cô Trương Thị Lan đang chuẩn bị bữa cơm cho gia đình. Những ngày này, cô bận rộn bởi vừa chăm con gái mới sinh, vừa lên trường mầm non phụ việc nấu ăn.
Nguyên là giáo viên trường Mầm non Cẩm Duệ, cô Lan mới nhận quyết định về hưu với mức lương 1,3 triệu đồng. Rơm rớm nước mắt, cô bảo đã cống hiến cả tuổi trẻ, sức khỏe chăm sóc bao thế hệ học trò, song khi về hưu nhận mức lương "không ngờ tới".
37 năm trước, sau khi lập gia đình, cô Lan tham gia dạy trẻ ở trường Mầm non Cẩm Duệ (nay đổi tên thành Lê Duẩn). Làm việc được 6 năm, cô được cử đi học nghiệp vụ mầm non, sau đó là trung cấp mầm non hệ vừa học vừa làm.
Cô Lan lau nước mắt khi kể về chuyện đời, chuyện nghề. Ảnh: Đức Hùng
Ngày mới vào nghề, cô được trả công bằng thóc, gạo của phụ huynh. Từ năm 1995 trở đi, cô bắt đầu được nhận lương, mức 450.000 đồng một tháng, số tiền sau đó tăng dần theo các năm.
"Năm 2003, giáo viên bắt đầu phải đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc. Tôi cùng nhiều người phải đóng bù thêm 8 năm trước đó, để đủ thời gian tối thiểu 20 năm cho việc hưởng quyền lợi về hưu", cô Lan nói.
Cô giáo 55 tuổi tâm sự, cuộc sống vất vả do đồng lương ít, lại có 4 con. Những khi nhận lương, cô phải chi tiêu tiết kiệm để nuôi con. Ngoài những lúc ở trường, cô cùng chồng ra đồng trồng lúa, trồng rau cải thiện bữa ăn, kiếm thêm thu nhập.
"Nhiều lúc cuộc sống bế tắc, tôi từng nghĩ sẽ rời khỏi ngành tìm một công việc tốt hơn. Song tình yêu dành cho trẻ quá lớn, không thể dứt được, đành gắn bó cho tới lúc tóc bạc", cô Lan kể.
Năm 2013, cuộc sống gia đình mới thực sự khá lên, khi cô Lan được vào biên chế nhà nước, hưởng mức lương và trợ cấp lúc cao nhất hơn 5 triệu đồng.
Người phụ nữ 55 tuổi chia sẻ, bốn năm trong biên chế "là những ngày sống thoải mái nhất trong cuộc đời làm giáo viên". Đồng lương khá hơn, cô sắm thêm bộ bàn ghế, nhiều vật dụng bếp núc, bởi trước kia đều dùng đồ cũ, hoặc đã hư hỏng.
Cựu giáo viên mầm non dự định nhận thêm ruộng, cải tạo vườn tược trồng rau để kiếm thêm thu nhập sau khi nghỉ hưu. Ảnh: Đức Hùng
Tháng 10 vừa qua, cô Lan nhận quyết định về hưu, mức lương 1,3 triệu đồng, tính theo thời gian đóng bảo hiểm xã hội 22 năm 8 tháng. "Nhận quyết định, tôi ngã quỵ, ước mình trẻ thêm ít tuổi để chưa về hưu", cô nói.
Cựu giáo viên cho hay cuộc sống gia đình trở lại đúng như thời điểm dạy hợp đồng vì lương hưu sắp nhận chỉ 1,3 triệu đồng. Trước kia, vài trăm nghìn mua được nhiều thứ, giờ giá cả leo thang, số tiền trên thực sự quá ít để trang trải.
"Về hưu nhưng tôi không dám nói với ai, đi ra ngoài gặp hàng xóm sợ họ hỏi lương cao không. Mấy đêm nay trằn trọc suy nghĩ, nhiều lúc khóc thầm một mình", cựu giáo lấy tay gạt nước mắt kể.
Con gái đầu của cô Lan đang nấu ăn tại trường mầm non Lê Duẩn, các con sau người đang đi học, người vào miền Nam làm ăn. Dù đã nghỉ hưu, song cô Lan đã xin hợp đồng nấu ăn vài tháng với trường, để làm thay con gái nghỉ sinh.
"Tôi biết lương thấp là do đóng bảo hiểm thấp, chỉ đồng cảm cho những người trót theo nghiệp, sắp tới về hưu sẽ phải đối mặt", cô Lan nói. Nhà có 7 sào ruộng, nghỉ hẳn ở trường, cô dự định làm thêm ruộng, cải thiện vườn rau, nuôi thêm gia súc, gia cầm để tăng thu nhập.
Nhiều cô giáo sắp về hưu ở trường Mầm non Lê Duẩn cũng canh cánh nỗi lo lương thấp. Ảnh: Đức Hùng
Trường mầm non Lê Duẩn có nhiều người sắp về hưu và chung nỗi buồn như cô Lan. "Người ngoài nhìn vào nghĩ chúng tôi là công chức, cuộc sống thoải mái. Nhưng không ai hiểu đặc thù ngành mầm non rất cực, bỏ công sức nhiều, đôi lúc còn vướng tai nạn nghề nghiệp, thu nhập lại thấp", cô Đoàn Thị Thắm nói.
Hiệu trưởng Nguyễn Thị Thu Hà chia sẻ, là quản lý, thấy thực tế lương giáo viên đáng buồn nên muốn chia sẻ câu chuyện của cô Lan lên mạng xã hội để nhận được sự đồng cảm. "Giáo viên mầm non đi dạy đã ít lương, về hưu càng ít hơn. Tôi muốn các cơ quan quản lý hiểu được những khó khăn, đặc thù của ngành mầm non, có một chế độ đãi ngộ xứng đáng hơn cho họ", cô Hà nói.
Trao đổi với báo chí bên lề Quốc hội ngày 30/10, Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ cho biết, trường hợp cô Lan không cá biệt mà phổ biến do thang bảng lương của ngành thấp so với yêu cầu. Bộ đang làm việc với các bộ Nội vụ, Tài chính để đưa thang bảng lương vào Luật Giáo dục.
"Yêu cầu đổi mới thì chế độ đãi ngộ phải phù hợp mới tạo động lực. Trong sửa Luật Giáo dục tới đây, vị trí của thầy cô phải xứng đáng với yêu cầu, nhiệm vụ", Bộ trưởng Giáo dục nêu quan điểm.
|
Cách tính lương hưu Mức lương hưu của người lao động = Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH x tỷ lệ % hưởng lương hưu (căn cứ vào thời gian đóng BHXH) Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định lộ trình tăng dần thời gian đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) để hưởng lương hưu tối đa. Cụ thể từ 1/1/2018, lao động nữ nghỉ hưu khi đóng đủ 15 năm BHXH hưởng lương hưu bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH. Từ năm thứ 16 trở đi, mức hưởng BHXH tăng thêm 2%; đóng đủ 30 năm được hưởng lương hưu tối đa 75% thay vì 25 năm như hiện nay. Lao động nam nghỉ hưu trong năm 2018 đóng đủ 31 năm BHXH hưởng lương hưu tối đa 75% bình quân tiền lương tháng đóng BHXH. Nếu lao động nam nghỉ hưu từ năm 2019, 2020, 2021 và 2022 trở đi phải đóng tương ứng từ 32 đến 35 năm BHXH mới được hưởng 75%. |