'Giáo dục Mỹ hấp dẫn nhờ phương pháp khai phóng'

Thông tin được thầy Nguyễn Ngọc Thơ chia sẻ tại tọa đàm The SACE Journey - Mở khóa Gen Z tập 5, chủ đề chọn trường cho con, phát sóng trên VnExpress, ngày 19/4.

Là Trưởng khoa Văn hoá học, Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐH Quốc gia TP HCM, PGS. TS Nguyễn Ngọc Thơ có chuyến công tác đến Mỹ năm 2017. Do thời gian công tác khá dài, thầy đưa theo cả gia đình, trong đó có hai con đang độ tuổi tiểu học và THCS. "Với phương pháp giáo dục chuyên biệt hóa từng cá nhân, kết hợp sự nhanh nhạy của con trẻ, các bé đã nhanh chóng thích nghi và hòa nhập với môi trường mới", vị diễn giả cho biết hai con của ông không có sự chuẩn bị trước cho việc nhập học tại đây.

Theo thầy, tại các trường học của Mỹ, giáo viên thường chỉ cung cấp tư liệu, chất liệu, vật liệu cũng như phương hướng để con tự hình thành kế hoạch nghiên cứu, sau đó kết nối với bạn bè để cùng hoàn thành nhiệm vụ. Nhờ vậy, các con của ông kết nối nhanh với bạn bè địa phương.

Trường cũng chú trọng việc liên lạc giữa giáo viên với phụ huynh về vấn đề học tập, tâm sinh lý của con. Thậm chí, giáo viên còn tổ chức những buổi gặp trực tiếp từng phụ huynh hoặc nhóm phụ huynh để thảo luận, phối hợp tìm ra cách phát triển tốt nhất cho con.

Một điểm ấn tượng nữa là các trường chú trọng năng lực cảm thụ nghệ thuật. Trong các chương trình đào tạo cơ sở lẫn phổ thông, học sinh bắt buộc học thêm một loại hình nghệ thuật, như trống, piano, dàn đồng ca... Nhà trường tổ chức buổi hòa nhạc hai lần một năm để các con có dịp trổ tài trước phụ huynh, nhà trường.

"Tôi ấn tượng với điều này, bởi vừa giúp con phát triển cá nhân, lại có thể nhận ra sức mạnh tổng thể của sự đồng điệu, gắn kết", thầy Thơ nói.

Giáo viên cũng quan tâm tới năng lực từng cá nhân, nếu thấy học sinh có năng khiếu nổi bật ở bộ môn nào đó, thầy cô sẽ chủ động thảo luận với phụ huynh để đầu tư cho con. "Nhà tôi, một bạn có năng lực về nghệ thuật nên giáo viên đã chủ động đề xuất cho con học thêm, nhưng đúng thời điểm đó thì tôi kết thúc chuyến công tác nên phải về", chuyên gia chia sẻ.

Học tại Mỹ, các con gần như không phải học thuộc lòng ở nhà, trường sẽ có cách giảng dạy để học sinh nhớ các sự kiện ngay tại lớp. Đơn cử, giáo viên mượn âm nhạc để nói về các giai đoạn lịch sử, học sinh sẽ tự sáng tác nhạc và phối hợp với các bạn để trình bày về một giai đoạn lịch sử. "Tôi thấy đây là cách học thú vị, giúp các con ghi nhớ tự nhiên, lại hiểu bản chất vấn đề, chứ không phải học vẹt từng câu", PGS. TS Ngọc Thơ nói.

Với mô hình giáo dục khai phóng, chú trọng cá nhân hóa, và tích cực kết nối giữ phụ huynh và nhà trường, thầy Thơ cho biết thêm, hai bé nhà ông sau thời gian ngắn học tập tại môi trường mới không chỉ nhanh chóng bắt kịp các bạn mà còn vươn lên đứng đầu lớp, được thầy cô khen ngợi.

Theo chuyên gia, trong giáo dục điều quan trọng là phụ huynh phải biết rõ năng lực của con, nếu các con đủ năng lực thì không nên quá lo lắng và gò ép khi con mới bước vào một môi trường mới, vì bản thân cha mẹ cũng không thể biết trước hết để chuẩn bị chu toàn, thậm chí có thể gây cản trở không cần thiết.

Nếu như thời gian ở Mỹ, thầy Ngọc Thơ chọn trường công cho con vì miễn học phí hoàn toàn, trong khi phương pháp giáo dục tốt, cơ sở vật chất hiện đại thì khi trở về Việt Nam, việc điều đầu tiên phải làm là tìm trường tương đương phương pháp giáo dục tại Mỹ, để tránh sự đứt gẫy về môi trường học, phương pháp học tập... Tuy nhiên ông cũng thừa nhận cần cân nhắc vấn đề tài chính bởi thu nhập của gia đình không quá dồi dào.

Về vấn đề này, Tiến sĩ Nguyễn Trần Phi Yến - giảng viên ĐH RMIT, người điều phối tọa đàm cho rằng, trường tốt nhất cho con là trường phù hợp với gia đình và mục tiêu phát triển của con. Nếu sự lựa chọn bị quá tay tạo áp lực tài chính, các thành viên trong gia đình sẽ khó tạo được bầu không khí thoải mái để có thể thư giãn trò chuyện với nhau. Hoặc nếu bố mẹ dồn hết tâm huyết, tài chính đầu tư vào con, cũng khiến con áp lực vì sợ thất bại làm mẹ buồn, thất vọng, vô tình tạo khoảng cách giữa các thế hệ.

Ngọc Minh