Chúng tôi thấy các cháu bị đánh đều rất thương, nhiều lần can ngăn nhưng người cha lấy cớ "con tôi tôi dạy" và tỏ ra hung hăng,nên không ai dám góp ý nữa.
Anh ta "giáo dục" con theo cách này có phạm luật không? Chúng tôi có thể làm gì?
Luật sư tư vấn
Theo điều 69 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định về quyền và nghĩa vụ của cha mẹ đối với con cái, cha mẹ phải có nghĩa vụ yêu thương, tôn trọng ý kiến của con, chăm lo, giáo dục con, trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của con.
Cha mẹ không được phân biệt đối xử với con trên cơ sở giới hoặc theo tình trạng hôn nhân của cha mẹ; không được lạm dụng sức lao động của con, không được xúi giục, ép buộc con làm việc trái pháp luật, trái đạo đức xã hội.
Bên cạnh đó, điều 2 Luật phòng, chống bạo lực gia đình 2007 nêu rõ các hành vi bị cấm, bao gồm: hành hạ, ngược đãi, đánh đập hoặc hành vi cố ý khác xâm hại đến sức khoẻ, tính mạng; cô lập, xua đuổi hoặc gây áp lực thường xuyên về tâm lý gây hậu quả nghiêm trọng;... đến các thành viên trong gia đình.
Theo các quy định nêu trên, mọi hành vi đánh đập, ngược đãi, hành hạ... con cái của cha mẹ đều là hành vi vi phạm pháp luật.
Hành vi đánh đạp, ngược đãi, hành hạ con cái là hành vi bị pháp luật nghiêm cấm nên tùy vào tính chất, mức độ vi phạm của hành vi, người thực hiện hành vi có thể bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự:
Về xử phạt vi phạm hành chính
Theo quy định tại điều 27 Nghị định 144/2013/NĐ-CP ngày 29/10/2013, người có hành vi xâm phạm thân thể, gây tổn hại về sức khỏe đối với trẻ em; gây tổn thương về tinh thần, xúc phạm nhân phẩm, danh dự, lăng nhục, chửi mắng, đe dọa, làm nhục, cách ly, sao nhãng ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ em; dùng các biện pháp trừng phạt để dạy trẻ em làm trẻ em tổn thương, đau đớn về thể xác, tinh thần; ... sẽ bị phạt tiền từ 5.000.000 đến 10.000.000 đồng.
Bên cạnh đó, người thực hiện các hành vi trên sẽ bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả, buộc chịu mọi chi phí để khám bệnh, chữa bệnh (nếu có) cho trẻ em.
Truy cứu trách nhiệm hình sự
Người có hành vi xâm phạm thân thể, gây tổn hại về sức khỏe đối với trẻ em còn có thể bị truy cứu trách nhiệm khi đủ yếu tố cấu thành một trong các tội danh sau:
+ Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khỏe cho người khác (điều 134 Bộ luật Hình sự): người phạm tội có thể bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng 20 năm hoặc tù chung thân.
+ Tội hành hạ người khác (điều 140): người phạm tội bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 3 năm.
+ Tội ngược đãi hoặc hành hạ ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con, cháu, người có công nuôi dưỡng mình (điều 185): Người phạm tội có thể bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.
Để bảo vệ trẻ em khi thấy trẻ bị hành hạ, xâm phạm, người phát hiện hành vi cần thông báo ngay (trực tiếp hoặc qua điện thoại hoặc hình thức khác) cho 4 đầu mối gồm: UBND, công an cấp xã, đường dây tư vấn hỗ trợ trẻ em (111, 113, 1900.54.55.59, 1800.90.69) và cơ quan lao động - thương binh & xã hội các cấp.
Luật sư Phạm Quốc Bảo
Công ty Luật Bảo Ngọc, Hà Nội