Đồn biên phòng Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh xác định, có tất cả 40 người bị cơn hồng thủy cô lập khi đập Thủy điện Ia Krêl 2 (làng Bi, xã Ia Dom, huyện Đức Cơ, Gia Lai) bị vỡ lúc gần 5h sáng ngày 12/6. Hàng triệu khối nước ào ào tuôn về hạ du, cuốn trôi tất cả mọi thứ trên đường. Phải đến 13h, khi lượng nước trong hồ cạn kiệt, cơn lũ mới rút.
Con đập bất ngờ bị vỡ, cuốn phăng đi nhiều hoa màu của người dân dưới hạ lưu. Ảnh: Tùy Phong |
Như thường lệ, 5h sáng 12/6, thượng úy Nguyễn Văn Quang - Chính trị viên phó Đồn biên phòng Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh (Gia Lai) thức dậy tập thể dục. Vừa khởi động, anh bỗng nghe tiếng chuông điện thoại di động réo liên hồi. Linh cảm có chuyện chẳng lành, anh vội chạy vào nghe.
Đầu dây bên kia, giọng người đàn ông khẩn thiết: "Bộ đội Quang ơi, chạy ra rẫy mỳ cứu vợ con mình đi, nếu không chúng nó bị lũ cuốn chết mất. Mình đang bị kẹt trên một ngọn cây không về được. Mình chết không sao, nhưng tội nghiệp vợ con mình, nhanh lên bộ đội Quang ơi...".
Nhận ra giọng của anh Puih Ơnh (48 tuổi, làng Ó, xã Ia Dom) mà bộ đội vẫn thường đến nhà chơi, song anh Quang vẫn còn nghi ngại bởi mùa này làm gì có lũ.
Tuy nhiên, lời nói của anh Puih Ơnh quá tha thiết, không thể là đùa được. "Chết rồi, hay là đập thủy điện bị vỡ?", anh Quang rùng mình rồi lập tức gọi thêm 4 người có biệt tài như “rái cá” chuẩn bị đồ cứu hộ, tức tốc phóng xe máy băng rừng đến rẫy mỳ nhà Puih Ơnh nằm cách đồn hơn 5 km.
* Video: Bộ đội cứu người trong dòng nước dữ
Đến nơi, tổ công tác thấy 4 người đang chới với bám vào những thanh gỗ trong căn chòi cao hơn 8 mét nhưng đã chìm gần hết giữa dòng nước đục ngầu, cuồn cuộn. Nhìn về một ngọn cây cách lều cả trăm mét, Puih Ơnh đang vẫy tay cầu cứu.
Nhóm của anh Quang tiến về căn lều, nhóm còn lại tới gốc cây cứu Puih Ơnh. Vừa xông vào dòng nước dữ để tiếp cận căn lều, anh Quang vừa gọi điện báo cáo Bộ chỉ huy quân sự tỉnh, xin ý kiến. Đại tá Trần Văn Biên, Phó chỉ huy trưởng Bộ đội biên phòng tỉnh ra lệnh: "Bằng mọi cách phải cứu dân, tuyệt đối không để xảy ra sai sót". Sau mệnh lệnh đó, thêm 25 chiến sĩ được điều ra hiện trường.
Vốn thông thạo địa bàn nhưng lúc này, trước dòng nước lớn đang cuồn cuộn dâng cao, các chiến sĩ không thể xác định được phương hướng. Cây, củi... cứ rào rào đổ xuống cản đường người cứu nạn. Một cây rừng bất ngờ tống thẳng vào người khiến anh Quang chao đảo, suýt té nhào xuống nước. Anh và các đồng đội vẫn phăm phăm tiến về phía những người bị nạn.
"Chúng tôi động viên nhau, gồng mình vật lộn với dòng nước và hơn một giờ sau mới đưa được tất cả người nhà anh Puih Ơnh vào nơi an toàn", anh Quang nói.
Là hai trong số 5 phụ nữ được ông Mai Hưng Nguyên (49 tuổi, xã Ia Dom) nhờ đi làm cỏ rẫy sáng 12/6, chị Huỳnh Thị Lan (46 tuổi) và Đào Thị Thủy (41 tuổi) kể, đang trên đường lên rẫy trên quả đồi thì phát hiện nước dâng, có người hét lớn "lũ về". Mọi người lật đật vứt cuốc, liềm chạy hộc tốc thẳng lên quả đồi. Chị Lan và chị Thủy vì chậm chân hơn nên mới đến được bụi tre thì dòng nước đã ngập ngang ngực, gỗ củi ầm ầm theo nước lao đến.
Hai chị lập tức xông vào bụi tre rồi cứ thế mà leo dù gai nhọn cứa khắp người. Nước dâng đến đâu, hai người leo lên đến đấy để giành giật sự sống. "Cảm giác lúc đó thật kinh khủng. Dòng nước dữ như chực cuốn phăng cả bụi tre đi bất cứ lúc nào. Hai chúng tôi cứ đù đưa, đù đưa qua lại mấy tiếng đồng hồ cho đến khi được bộ đội biên phòng cứu", chị Lan nói.
Còn anh Nguyễn Văn Duy (25 tuổi, lái xe cẩu) kể, sáng hôm đó đang ngủ thì nhận được điện thoại khẩn cấp của bộ đội biên phòng, đề nghị đưa xe vào cẩu ca nô đi cứu dân bị lũ. Anh nhanh chóng lái xe theo hướng Đồn biên phòng Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh. Song, chưa đi đến nơi thì xe cẩu đã bị dòng nước chặn lại rồi nhanh chóng dâng ngập, buộc anh phải nhảy ra ngoài. Dòng nước xiết đến nỗi chiếc xe cẩu nặng như thế mà suýt bị trôi.
Những người được bộ đội biên phóng cứu thoát khỏi dòng nước dữ. Ảnh: Tùy Phong |
Cười hiền khi được hỏi về thời khắc cùng đồng đội giành giật sự sống cho cả chục người dân, thượng úy Quang bảo, cứu người trong nguy cấp là việc bất cứ ai cũng phải làm, đó là mệnh lệnh của trái tim. "Riêng những người mặc sắc phục, mang quân hàm như chúng tôi thì cứu người còn là quân lệnh. Chúng tôi rất xúc động vì trong lúc đang đấu tranh giữa sự sống và cái chết, người dân lại nhớ ngay đến bộ đội, tin tưởng vào người chiến sĩ. Chỉ bấy nhiêu đó cũng đủ để những mệt nhọc và đau đớn về thể xác tan biến sạch", người lính mỉm cười.
Ông Phạm Thế Dũng, Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai cho biết, hành động kịp thời cứu dân của Đồn biên phòng Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh rất đáng biểu dương. Tỉnh đang cân nhắc việc đề nghị khen thưởng đột xuất những chiến sĩ này.
Ngày 14/6, Phó chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai ký quyết định thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành, xác định nguyên nhân gây vỡ đập thủy điện Ia Krêl 2, bao gồm Sở Công Thương, Sở Xây dựng, Sở Kế hoạch & Đầu tư, Sở Giao thông Vận tải, Thanh tra tỉnh, Công an tỉnh, Sở Tài chính và UBND huyện Đức Cơ. Trong 10 ngày, Đoàn có nhiệm vụ xây dựng đề cương, kế hoạch kiểm tra chi tiết, thực tế, xác định nguyên nhân làm vỡ đập chính của công trình thủy điện Ia Krêl 2; thống kê mức độ thiệt hại, báo cáo và quy rõ trách nhiệm của các bên liên quan như: đơn vị quản lý, thi công, tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát... để báo cáo và đề xuất biện pháp khắc phục, xử lý trách nhiệm. Ngoài ra, UBND tỉnh Gia Lai cũng có công điện khẩn về việc kiểm tra, đánh giá chất lượng xây dựng các công trình thủy điện, thủy lợi trên địa bàn và triển khai các biện pháp bảo đảm an toàn đập, phòng chống lũ lụt cho vùng hạ du đập. |
Tùy Phong