Giàn khoan Hải dương 981 và tàu hộ tống. Ảnh: Nguyễn Đông
Giàn khoan Hải Dương 981 đang ở trên Biển Đông, được bảo dưỡng và kiểm tra kỹ thuật trước khi lên đường đến Ấn Độ Dương tác nghiệp trong nửa tháng nữa, CCTV, đài truyền hình trung ương Trung Quốc, hôm qua cho biết. Tuy nhiên, đài này không nói rõ vị trí chính xác của giàn khoan.
Theo Cục Hải sự Trung Quốc, ngày 1/1 giàn khoan Hải Dương 981 xuất phát từ cảng Tam Á, tỉnh Hải Nam đến Singapore, với tốc độ 4 hải lý/giờ. Với tốc độ trên, giàn khoan này dự kiến đến Singapre vào thời điểm giữa tháng 1. Trong quá trình di chuyển, Hải Dương 981 sẽ đi qua các tọa độ 13-22.00N/110-50.00E, 07-30.00N/109-05.00E, 03-25.00N/105-40.00E.
Đường di chuyển của Hải Dương 981 từ đảo Hải Nam qua Biển Đông để ra Ấn Độ Dương. Đồ họa: Sina
Trao đổi với VnExpress, Tiến sỹ Trần Công Trục, nguyên trưởng ban Biên giới Chính phủ, cho biết, theo Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển, tàu thuyền nước ngoài có quyền tự do đi lại trong vùng đặc quyền kinh tế của một quốc gia ven biển, nếu hoạt động đi lại đó không gây cản trở đối với quyền chủ quyền và quyền tài phán của quốc gia ven biển.
Nhưng ông cũng lưu ý xét về những hành động trong năm 2014 của Trung Quốc, Việt Nam và các quốc gia ven biển khác nên theo dõi sát sao hoạt động của giàn khoan Hải Dương 981 và cần phải chuẩn bị đối phó cho tất cả các tình huống có thể xảy ra.
Đầu tháng 5/2014, Trung Quốc từng hạ đặt trái phép giàn khoan một tỷ USD trên trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, dùng hàng trăm tàu hộ tống trong đó có nhiều tàu quân sự, máy bay, hung hăng đâm va làm hư hỏng nhiều tàu, làm bị thương nhiều cán bộ thực thi pháp luật của Việt Nam.
Hành động này của Bắc Kinh đã vi phạm nghiêm trọng quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam, cũng như luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982 và bị cộng đồng quốc tế lên án mạnh mẽ.
Ngày 16/7/2014, Trung Quốc đã rút giàn khoan Hải Dương 981 cùng toàn bộ tàu hộ tống khỏi vùng biển của Việt Nam.
Đức Dương