Giảm trừ gia cảnh thuế thu nhập cá nhân

Trả lời:

Giảm trừ gia cảnh là số tiền được trừ vào thu nhập chịu thuế trước khi tính thuế đối với thu nhập từ kinh doanh, tiền lương, tiền công của đối tượng nộp thuế là cá nhân cư trú. Giảm trừ gia cảnh gồm hai phần: mức giảm trừ đối với đối tượng nộp thuế là 4 triệu đồng một tháng (48 triệu đồng một năm); mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc là 1,6 triệu đồng một tháng.

Người phụ thuộc là con cái chưa thành, con bị tàn tật, không có khả năng lao động; các cá nhân không có thu nhập hoặc có thu nhập không vượt quá mức quy định; vợ hoặc chồng không có khả năng lao động; bố mẹ đã hết tuổi lao động hoặc không có khả năng lao động; những người khác không nơi tương tựa mà người nộp thuế phải trực tiếp nuôi dưỡng.

Theo quy định hiện hành, người nộp thuế nào có trách nhiệm nuôi dưỡng bố, mẹ đã hết tuổi lao động hoặc không có khả năng lao động sẽ được tính giảm trừ người phụ thuộc. Tuy nhiên, anh chị em trong gia đình có chung người phụ thuộc phải nuôi dưỡng sẽ phải tự thỏa thuận để đăng k‎‎ý giảm trừ gia cảnh cho một người nộp thuế, với nguyên tắc một người phụ thuộc chỉ được giảm trừ gia cảnh một lần vào một đối tượng nộp thuế trong một năm tính thuế.

Sau khi thỏa thuận được ai giảm trừ thì đăng ký và kê khai với cơ quan chi trả để làm căn cứ tính thuế. Những người kê khai sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác trung thực khi kê khai danh sách này, đảm bảo không có sự trùng lắp.

Tương tự như vậy, các con cũng sẽ được quyết định "theo" bố hay "theo" mẹ khi các gia đình kê khai thuế thu nhập cá nhân. Tùy theo thu nhập của từng người, hai vợ chồng sẽ cân nhắc xem các con nên "theo" ai thì sẽ tiết kiệm được số tiền đóng thuế. Ngày 30/1 hàng năm là thời hạn cuối để đăng ký kê khai lại danh sách người phụ thuộc theo hướng có lợi nhất cho từng gia đình. Với các trường hợp phát sinh tăng, giảm trong năm, luật thuế cũng quy định thời gian chặt chẽ để đăng ký và nộp hồ sơ.

Mức giảm trừ gia cảnh đối với mỗi đối tượng nộp thuế là 4 triệu đồng một tháng và với người phụ thuộc là 1,6 triệu đồng một tháng. Tuy nhiên, trong giai đoạn từ tháng 7 đến tháng 12 năm nay, Bộ Tài chính đã triển khai chính sách miễn thuế thu nhập cá nhân đối với các cá nhân có thu nhập tính thuế từ tiền lương, tiền công và từ kinh doanh đến mức phải chịu thuế thu nhập cá nhân ở bậc 1 (có thu nhập tính thuế đến 5 triệu đồng). Điều đó có nghĩa, các cá nhân không có người phụ thuộc sẽ được miễn thuế từ tháng 7 đến hết năm, nếu thu nhập của họ dưới 9 triệu đồng một tháng, dưới 10,6 triệu đồng một tháng nếu có một người phụ thuộc) và 12,2 triệu đồng một tháng nếu có hai người phụ thuộc)...

Thu nhập thường xuyên, ổn định của bạn từ kinh doanh, tiền lương và tiền công sau khi được giảm trừ gia cảnh và các khoản đóng góp từ thiện, nếu vẫn còn thu nhập tính thuế thì sẽ căn cứ biểu thuế lũy tiến từng phần để xác định số thuế thu nhập cá nhân phải nộp. Ngoài ra, có 8 loại thu nhập chịu thuế khác (như thu nhập từ đầu tư vốn, chuyển nhượng vốn, chuyển nhượng bất động sản, trúng thưởng…) sẽ nộp theo biểu thuế lũy tiến toàn phần cho từng lần phát sinh thu nhập.

Nếu bạn có nhiều nguồn thu nhập ngoài thu nhập thường xuyên từ lương thì việc thu thuế sẽ được thực hiện trên cơ sở tổng hợp các khoản thu nhập để tính thuế, theo biểu thuế luỹ tiến từng phần. Ví dụ bạn có thu nhập từ lương, vừa có thu nhập từ cho thuê nhà thì khoản tiền lương sẽ được cơ quan thuế khấu trừ thuế hàng tháng tại tài khoản, còn thu nhập từ cho thuê nhà bạn sẽ kê khai và đóng thuế tại chi cục thuế địa phương mỗi tháng. Cuối năm, bạn sẽ thực hiện quyết toán thuế tại cơ quan thuế trên cơ sở tổng hợp hai khoản thu nhập này.

Bạn nên lưu ‎ý đến những khoản thu nhập từ tiền lương, tiền công được xếp vào dạng miễn thuế, bao gồm: thu nhập từ tiền lương, tiền công làm việc ban đêm, làm thêm giờ được trả cao hơn so với tiền lương, tiền công tính theo ngày làm việc bình thường; lương hưu được tổ chức bảo hiểm xã hội chi trả; thu nhập từ các hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, phi nhân thọ, tiền bồi thường tai nạn lao động; thu nhập từ học bổng ngân sách Nhà nước… Ngoài ra, lãi suất tiền gửi tiết kiệm, kiều hối… cũng được miễn thuế.

Độc giả quan tâm, gửi câu hỏi về thuongmai@vnexpress.net.

(Chương trình được tư vấn bởi Ngân hàng TNHH một thành viên HSBC Việt Nam)