Trùm Hương Cảng (Chasing the Dragon) lấy bối cảnh Hong Kong thập niên 1960-1970, nơi nhiều nhóm xã hội đen lộng hành còn cảnh sát câu kết với bọn tội phạm. Tên gốc tiếng Hoa của tác phẩm là Truy long (đuổi theo rồng) - một từ lóng ám chỉ tình trạng mơ màng khi phê thuốc phiện. Hai nhân vật trung tâm trong phim là tên giang hồ Hào què (Chân Tử Đan) và viên cảnh sát biến chất Lôi Lạc (Lưu Đức Hoa). Hợp tác cùng nhau, họ dần vươn lên vị trí bá chủ thế giới ngầm Hong Kong và kiểm soát đường dây buôn bán thuốc phiện.
* Lưu Đức Hoa và Chân Tử Đan hợp tác trong phim mới
Lôi Lạc và Hào què đều là nhân vật có thật trong lịch sử Hong Kong. Chuyện đời họ được ghi lại và thêm thắt, trở thành những giai thoại truyền kỳ làm chất liệu cho các nhà làm phim. Năm 1991, điện ảnh Hong Kong có phim To Be Number One kể về Hào què và Lee Rock kể về Lôi Lạc, đều được đánh giá cao và ghi dấu ở các giải thưởng điện ảnh. Trong phim mới, đạo diễn Vương Tinh kết hợp hai nhân vật với nhiều tình tiết hư cấu. Không khí tổng thể tác phẩm gợi nhớ đến thời hoàng kim của điện ảnh Hong Kong vào thập niên 1980-1990.
Đi theo mô-típ của các phim xã hội đen giai đoạn này, Trùm Hương Cảng xây dựng nhân vật chính là những người trọng nghĩa khí, yêu gia đình, dù bản thân phạm nhiều tội. Hào què là người tàn nhẫn, nhưng quý trọng anh em, khôn khéo chiến đấu với các băng nhóm để vươn lên vị trí bá chủ. Trong khi đó, Lôi Lạc là người có tầm nhìn, quyết tâm kiểm soát thế giới ngầm để các hoạt động phi pháp diễn ra quy củ hơn.
Kịch bản không thiếu các tình tiết quen thuộc như tranh giành địa bàn, phản bội, cài gián điệp hay thanh toán nhau. Thông qua hành trình của Hào què và Lôi Lạc, tác phẩm khéo lồng ghép một số triết lý về giang hồ như "Làm ăn trong đời phải biết ranh giới" hay "Đường có thể mòn, nghĩa khí không thể mòn". Các trích đoạn bạo lực trải dài suốt phim, từ đánh nhau trên đường phố, bắn súng đến các màn trả thù. Tuy nhiên, phần hình ảnh trong Trùm Hương Cảng không quá đẫm máu và ở Việt Nam, tác phẩm chỉ được dán nhãn C16 chứ không phải C18 (cấm người dưới 18 tuổi). Các tình tiết ghê rợn nhất không được khắc họa theo lối trực diện.
Hào què và Lôi Lạc kết nghĩa để thống lãnh giang hồ.
Vài trích đoạn hành động trong phim được dàn dựng đẹp mắt với thời lượng dài và tiết tấu kịch tính, như khi Hào cứu mạng Lôi Lạc hay trận chiến cuối phim. Bối cảnh những khu phức tạp ở Hong Kong xưa được tái hiện chỉn chu với tông màu tối và hình ảnh các động hút thuốc phiện, sòng bài, căn cứ của bọn giang hồ. Trong khi đó, thế giới của Lôi Lạc lại xa hoa với những bữa tiệc, quần áo bóng bẩy và nhiều người sử dụng tiếng Anh để giao tiếp.
Chân Tử Đan và Lưu Đức Hoa có màn trình diễn thuyết phục và ăn ý trong vai hai thủ lĩnh của lực lượng cảnh sát và bọn giang hồ. Nhân vật của Lưu Đức Hoa thâm trầm và nhiều toan tính, còn vai của Chân Tử Đan hào sảng và có tâm lý nặng nề hơn bởi bi kịch gia đình. Cách đây 16 năm, tài tử họ Lưu từng thủ vai Lôi Lạc trong Lee Rock và giành giải Kim Tượng cho "Nam diễn viên xuất sắc", vì vậy lần nhập vai này không quá khó với anh. Ở tuổi 56, Lưu Đức Hoa vẫn giữ được diện mạo trẻ hơn tuổi, phù hợp để đóng nhân vật từ lúc trẻ đến cuối sự nghiệp.
Tuy nhiên, Chân Tử Đan mới để lại ấn tượng lớn hơn khi lột xác trong vai người què. Ở các trường đoạn chiến đấu, sao võ thuật thực hiện loạt động tác khó khi vừa ra đòn, vừa giữ dáng đi khập khiễng. Ngoài ra, anh cũng có nhiều cảnh tâm lý tròn trịa khi Hào thọt đối mặt với đau thương, mất mát. Tác phẩm giúp Chân Tử Đan xóa đi định kiến trước giờ là chỉ giỏi đánh đấm chứ diễn nội tâm không tốt.
Trong phim, người phương Tây giữ vai trò phản diện.
Ngoài hai tên tuổi lớn là Chân Tử Đan và Lưu Đức Hoa, phim còn quy tụ một số diễn viên Hoa ngữ quen mặt như Huỳnh Nhật Hoa, Trịnh Tắc Sĩ, Ngũ Doãn Long. Trong đó, Huỳnh Nhật Hoa thể hiện mẫu nhân vật cương trực, không màng danh lợi, còn Trịnh Tắc Sĩ gây ấn tượng với kiểu hài "tỉnh rụi" trong vai phụ tá cho nhân vật của Lưu Đức Hoa. Ở ngoài đời, Trịnh Tắc Sĩ cũng là bạn thân Lưu Đức Hoa, được anh giúp đỡ nhiều thời khốn khó.
Điểm trừ của tác phẩm nằm ở đôi chỗ diễn biến gấp gáp, thể hiện quá trình vươn lên của Hào què và Lôi Lạc còn hơi nhanh. Hai nhân vật chính được mô tả như những anh hùng, giảm nhẹ về tội ác và nhấn mạnh vào các phẩm chất như dũng cảm, sòng phẳng để tạo sự đồng cảm với khán giả.
Trong khi đó, vai trò phản diện được đẩy qua những người Anh quản lý Hong Kong, tiêu biểu như viên cảnh sát Hunter. Ở cao trào, tác phẩm là trận đấu sống mái giữa phe người Hoa và ác nhân người Anh. Người phương Tây trong phim được mô tả như những người hoặc bàng quan hoặc tàn nhẫn quá mức. Họ cai trị bằng bàn tay sắt và sẵn sàng dùng vũ lực tùy tiện. Lối xây dựng nhân vật phản diện nói chung còn một chiều, thừa hung bạo nhưng không có chiều sâu tâm lý.
Phim khởi chiếu ở Việt Nam từ ngày 27/10.
Ân Nguyễn