Trung tuần tháng 11, buổi tọa đàm về Hiện tại và tương lai phát triển của làn sóng Hàn Quốc (hay còn gọi tắt là Hallyu) đã đưa ra những vấn đề cốt lõi trong việc làn sóng này ngày càng phổ biến ở Việt Nam. Trong đó, lòng hâm mộ của giới trẻ Việt Nam được PGS - TS Lương Hồng Quang, Viện phó viện nghiên cứu văn hóa và nghệ thuật Việt Nam, nhắc tới trong phần mở đầu bài phát biểu của mình.
Trước khi bắt đầu, ông kể câu chuyện trong chính gia đình mình: "Bài phát biểu này của tôi xuất phát từ tình yêu mà con gái tôi dành cho Hallyu. Cháu năm nay 17 tuổi, học lớp 12, từ nhỏ đã mê các tài tử Hàn Quốc đẹp trai, mê poster các phim Hàn và đòi tôi phải mua bằng được khi đi công tác hay có đối tác Hàn sang làm việc. Mỗi khi có tin đồn ban nhạc Hàn Quốc tới Việt Nam, cháu đứng hàng giờ ở khách sạn háo hức chờ đón. Không đón được, cháu chưng hửng rồi lại đắm mình trong khán phòng Trung tâm Hội nghị Quốc gia để nghe các ca sĩ Hàn Quốc hát".
PGS - TS Lương Hồng Quang chia sẻ lúc đầu cảm thấy rất khó hiểu với tình yêu thần tượng của con gái, nhưng sau đó "như bừng tỉnh khi cháu nó lườm và nói ‘Ba biết gì!’". Ông cho rằng các bậc phụ huynh nên đặt mình vào thế hệ con trẻ để hiểu rõ hơn những tâm tư tình cảm của lớp trẻ ngày nay.
Tuy vậy, viện phó Lương Hồng Quang lại thẳng thắn bày tỏ: "Làn sóng Hàn Quốc tấn công giới trẻ khiến một bộ phận người hâm mộ đang có những biểu hiện thái quá, lệch lạc và gây nên ảnh hưởng tiêu cực". Ông thừa nhận sự lệch lạc, thái quá này dường như là điều không tránh khỏi khi làn sóng Hàn Quốc thâm nhập quá sâu vào văn hóa thần tượng của những người Việt trẻ.
Nhưng bên cạnh đó, theo ông: "Cái quan trọng là họ học được gì qua trào lưu Hàn Quốc. Tôi thấy các bạn trẻ có thể học được nhiều điều từ lối sống Hàn Quốc như vượt khó vươn lên, chia sẻ cộng đồng, trưởng thành từ các hoạt động nhóm...". Cuối cùng, ông chốt lại rằng: "Giới trẻ nên ứng xử một cách thông minh, lựa chọn những thứ phù hợp với mình chứ không nên a dua".
Nguyễn Ngọc Trâm Oanh - giảng viên bộ môn Hàn Quốc học ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn TP HCM cũng tỏ ra rất bất ngờ về làn sóng Hallyu này: "Khoảng 90% sinh viên đăng ký vào chuyên ngành Hàn Quốc học cũng chỉ vì đam mê âm nhạc và phim ảnh Hàn Quốc".
Ngoài ra, trong khuôn khổ buổi tọa đàm này, những người tham gia cũng có một cái nhìn tổng quát hơn về việc hình thành, phát triển và những xu hướng của làn sóng Hallyu trong tương lai.
Làn sóng Hallyu "tấn công" Việt Nam qua phim ảnh
Nhìn lại chặng đường 20 năm qua, có thể thấy làn sóng Hàn Quốc bắt đầu "nhen nhúm" ở Việt Nam từ những năm đầu của thập niên 1990. Khi đó, trong điều kiện phim nước nhà còn đang thiếu những bộ phim hay thì các phim truyền hình Hàn Quốc đã "làm mưa làm gió" trên màn ảnh nhỏ. Có thể kể tới một vài bộ phim tiêu biểu thời bấy giờ như Cảm xúc, Mối tình đầu, Hoa cúc vàng, Người mẫu...
Tuy nhiên, phải đến năm 2000, khái niệm Hallyu mới dần được biết tới ở Việt Nam qua "bom tấn" truyền hình Trái tim mùa thu và sau đó là Giày thủy tinh, Bản tình ca mùa đông, Nàng Dae Jang Geum. Trong thời hoàng kim này, phim Hàn phủ sóng mạnh mẽ tới nỗi mỗi khi nhắc tới nó là người ta có thể hình dung ngay đến "nước mắt, ung thư hoặc tai nạn và mất trí" cùng những thước phim lãng mạn.
Mãi tới năm 2008 - 2009, phim Hàn mới thực sự có một cuộc "lột xác" ngoạn mục khi chuyển dần sang thể loại phim thần tượng mà Boys Over Flowers có thể xem như hiện tượng mở màn. Những chàng trai "đẹp như hoa" cùng mô-típ phim hướng đến đời sống giới trẻ khiến cái nhìn về phim truyền hình Hàn Quốc trở nên đa chiều hơn.
Bên cạnh sự chuyển dịch mạnh mẽ của phim Hàn, làn sóng Hallyu còn đánh dấu một bước phát triển vượt bậc của nhạc Hàn (hay còn gọi là Kpop). Không giống như phim ảnh bị bó hẹp trong một vài mô-típ, nhạc Hàn có sức lan tỏa mãnh liệt hơn nhờ giai điệu, nhờ vũ đạo đẹp mắt và các MV được đầu tư công phu.
Chìa khóa giúp Hallyu thành công là sự cộng hưởng
Cũng trong buổi tọa đàm, chủ tịch Hiệp hội giao lưu văn hóa quốc tế Hallyu, Kang Cheol Keun, có bài phát biểu nhấn mạnh về sự thành công của làn sóng Hàn Quốc như hiện nay: "Thế kỷ 21 là thế kỷ của văn hóa, phải có sự cởi mở để phát triển".
Ông cũng lấy ví dụ về diễn viên Kim Tae Hee đã không được đón nhận ở Nhật Bản, thậm chí còn bị tẩy chay chỉ vì có cách nhìn nhận không phù hợp, thái độ không gây thiện cảm với khán giả xứ Phù Tang. Trường hợp này hoàn toàn khác với "cơn bão" Bae Yong Joon, chàng tài tử Hàn Quốc mỗi lần xuất hiện đều nở nụ cười tươi rói đã chinh phục được trái tim của rất nhiều bà nội trợ Nhật Bản.
Đồng thời, ông Kang Cheol Keun cho rằng: "Hallyu thành công vì nó mang sự cộng hưởng của tư tưởng, tri thức và văn hóa đại chúng, không phải một cơ quan nào làm ra, mà chính những con người bình thường cũng có thể làm được". Nhờ sự cộng hưởng này mà Hallyu còn mang trong đó cảm xúc và sự đa dạng để mở rộng ra nhiều tầng lớp trong xã hội.
Trong bài phát biểu của mình, chủ tịch Kang cũng dành thời gian nhắc tới hiện tượng toàn cầu Gangnam Style: "Ban đầu, khi Gangnam Style ra mắt, người dân Hàn Quốc đều cảm thấy rất xấu hổ, kỳ quặc. Nhưng bây giờ mọi chuyện đã khác. Gangnam Style thành công trên toàn cầu nhờ điệu nhảy tự do và hoàn toàn thoải mái". Thành công của ca khúc này đã khiến cho nhiều người Hàn Quốc phải suy nghĩ lại về những khuôn mẫu thông thường và tính cởi mở vượt ra ngoài biên giới.
Khép lại buổi tọa đàm, Nguyễn Thị Khánh Chi - sinh viên khoa ngôn ngữ và văn hóa Hàn Quốc (Đại học Ngoại ngữ - Đại học Quốc gia Hà Nội) - chỉ ra tương lai phát triển của Hallyu ở Việt Nam. Trong đó, có những xu hướng sẽ phát triển mạnh mẽ hơn trong thời gian tới là: thời trang, trang điểm, các chương trình truyền hình giải trí thực tế... Và đặc biệt là sự xâm nhập của làn sóng Hallyu qua việc tiêu thụ những sản phẩm "made in Korea" như một sự hâm mộ nồng nhiệt trào lưu Hàn Quốc và sẽ mở ra một xu hướng mới trong việc mua sắm.
Có thể nói, trong những năm qua, làn sóng Hallyu đã có những bước phát triển mạnh mẽ ở Việt Nam. Các công ty giải trí hàng đầu Hàn Quốc cũng đang nhắm tới Việt Nam như một thị trường tiềm năng cho ca sĩ của mình và tìm kiếm những tài năng Việt để đưa sang Hàn Quốc đào tạo.
Sắp tới, nữ diễn viên Ninh Dương Lan Ngọc sẽ sang Hàn Quốc vài tháng để tham gia một dự án điện ảnh hợp tác. Vào ngày 29/11, sự kiện Kpop Festival 2012 được hứa hẹn là "hoành tráng nhất từ trước tới nay" với sự tham gia của 13 nghệ sĩ và nhóm nhạc đình đám K-pop.
Xuân Huy