* Bài viết tiết lộ nội dung phim
Phim do Darren Aronofsky đạo diễn, chuyển thể từ vở kịch cùng tên của Samuel D. Hunter. The Whale công chiếu lần đầu tháng 9/2022 ở Liên hoan phim Venice. Sáng 13/3 (giờ Hà Nội), tác phẩm mang về cho Brendan Fraser giải Nam chính xuất sắc Oscar 2023. Trong phim còn có sự tham gia của Hồng Châu, đề cử Nữ phụ xuất sắc.
The Whale kể về người đàn ông đồng tính Charlie đang phải trải qua những ngày cuối đời với căn bệnh béo phì. Mọi sinh hoạt của Charlie phải dựa vào thiết bị hỗ trợ và cô y tá Liz (Hồng Châu), người bạn thân duy nhất. Trước khi chết, anh cố gắng tìm cách sửa chữa sai lầm với con gái Ellie (Sadie Sink).
Phần lớn cảnh quay trong phim tập trung tại phòng trọ của Charlie, nơi anh dạy trực tuyến môn tiếng Anh cho sinh viên đại học. Ngày qua ngày, anh giam mình trong căn phòng tối tăm, ăn uống vô tội vạ. Trong những phút đầu, máy quay ghi lại từng động tác chậm chạp khi Charlie ngồi trên chiếc sofa, giúp người xem hình dung thân hình quá khổ của anh.
Nỗi tự ti về vẻ ngoài, cộng với nhiều biến cố trong quá khứ đã khiến Charlie không còn can đảm mở lòng với người lạ nào. Nỗ lực cuối cùng của anh là kết nối lại với con gái ruột, cố gắng cho Ellie cảm thấy được yêu thương.
Khi đối diện với cha sau nhiều năm, Ellie bất mãn, khó lòng chấp nhận cách Charlie gần gũi mình. Ban đầu, Ellie tìm đến cha để nhờ làm bài hộ. Cô bé còn tỏ thái độ khinh thường Charlie vì đã bỏ vợ con đi theo người đàn ông khác. Ngược lại, Charlie điềm đạm, luôn cố tìm cách để hai cha con hiểu nhau dù thời gian sống còn ít ỏi. Thậm chí, người cha không chọn cách chữa trị mà dốc hết số tiền tiết kiệm của mình cho cô bé.
Nút thắt được tháo gỡ trong những phân đoạn gần cuối phim, lúc Charlie sắp lìa đời. Dù Ellie cư xử thô lỗ, Charlie vẫn nhận ra lòng tốt của cô bé khi Ellie giúp Thomas (Ty Simpkins) về nhà với gia đình.
Tên phim không chỉ làm người xem liên tưởng đến sự cô đơn và ngoại hình quá khổ của nhân vật chính, mà còn đề cập đến bài văn của Ellie. Nội dung bài luận về lời chê bai cuốn tiểu thuyết kinh điển Moby Dick của tác giả Herman Melville.
Diễn xuất của Brendan Fraser là điểm sáng. Với lợi thế nhiều năm diễn xuất, Brendan lấy nước mắt của khán giả trong một số trường đoạn lột tả nội tâm nhân vật. Điển hình trong phân cảnh vợ cũ Mary (Samantha Morton) - bỏ đi, đôi mắt Brendan ngấn lệ, giọng nói lạc đi: "Tôi cần biết mình đã làm một điều đúng đắn trong cuộc đời này", khiến người xem thương cảm cho số phận Charlie.
Theo Variety, Brendan vào vai như thể là lần đầu tiên cũng như lần cuối đóng phim. Nghệ sĩ và đạo diễn Darren Aronofsky cam kết không rời khỏi set quay trừ khi cả hai kiệt sức. "Nếu không làm vậy, tôi không xứng đáng với vai diễn. Tôi đã vắt kiệt sức thể hiện mình trên màn ảnh", diễn viên nói.
Trước khi ghi hình, tài tử tham khảo ý kiến của tổ chức phi lợi nhuận The Obesity Action Coalition (OAC - Liên minh Hành động chống Béo phì), tìm hiểu thông tin về chứng rối loạn ăn uống từ các bác sĩ dinh dưỡng, nhà tâm lý học.
Sự kết hợp giữa khung hình tỉ lệ 4:3, ánh sáng yếu cùng bối cảnh ngột ngạt nhằm tạo cảm giác gò bó cho nhân vật. Phim mang sức nặng trong đề tài nhưng có những quãng nghỉ phù hợp để khán giả không cảm thấy khó xem.
Tác phẩm nhận về nhiều nhận xét trái chiều từ giới phê bình. Tờ Chicago Sun Times nhận xét: "Brendan truyền cho nhân vật Charlie sự thông minh, khiếu hài hước và cả con tim. Đây là một trong những màn diễn xuất hay nhất, thuộc một trong những bộ phim xuất sắc của năm". Còn cây bút Peter Bradshaw của Guardian cho rằng kịch bản phim có nhiều chỗ lủng củng, cốt truyện dàn dựng thiếu thuyết phục.
Theo thống kê từ IMDb, Brendan Fraser mang về 27 chiến thắng từ các liên hoan phim và lễ trao giải điện ảnh lớn nhỏ với vai Charlie. Trong khi đó, các vai diễn trước chỉ đem về cho tài tử tổng cộng bảy giải thưởng. Năm ngoái, trang Variety xếp The Whale đứng thứ nhất trong 13 bộ phim hay nhất của Brendan.
Cơ duyên góp mặt trong The Whale đến với Brendan vào năm 2020 khi đạo diễn Darren Aronofsky tình cờ xem đoạn trailer bộ phim kinh phí thấp Journey to the End of the Night (2006). Darren nói với ABC rằng anh đã suýt quên mất Fraser là ai. "Tôi lập tức tìm cách liên hệ với người mà tôi biết chắc sẽ trở thành diễn viên của mình", đạo diễn cho biết.
Quế Chi