'The Green Knight': Vượt tai ương để trưởng thành

* Bài tiết lộ nội dung phim

 

 

Trailer "The green knight"

Phim dựa trên cảm hứng từ Sir Gawain and the Green Knight - tập thơ của tác giả khuyết danh sáng tác vào thế kỷ thứ 14 ở Anh. Tác phẩm xoay quanh nhân vật Gawain (Dev Patel đóng) - cháu trai của vua huyền thoại Arthur (Sean Harris).

Vào ngày Giáng Sinh, Gawain dự buổi tiệc của vua Arthur, cùng hội Hiệp sĩ Bàn tròn. Một kỵ sĩ cao lớn hình dáng nửa người nửa cây - được biết đến với cái tên Hiệp sĩ Xanh (Ralph Ineson) - cưỡi ngựa vào bàn tiệc. Hiệp sĩ Xanh đưa ra lời thách thức: bất kỳ ai có thể chém đầu hắn sẽ nhận được phần thưởng là chiếc rìu, và phải tìm đến nơi ở của hắn để nhận lại cú chém tương tự năm sau. Gawain đứng ra nhận thách thức. Tròn một năm, Gawain bắt đầu hành trình "đi dễ khó về". Trên chuyến đi, anh gặp nhiều tai ương - thử thách phẩm chất và đức hạnh của bản thân.

The Green Knight là phim hành trình, đồng thời là tác phẩm coming-of-age (khắc họa sự trưởng thành của nhân vật). Ở phần đầu, hình ảnh của nhân vật chính Gawain được thể hiện như một quý tộc lông bông. Nhà chứa, quán rượu là những nơi anh thường xuyên lui tới. Khi được vua Arthur yêu cầu kể một câu chuyện về bản thân, Gawain cay đắng thừa nhận anh chưa có gì. Gawain hiểu rằng anh được ngồi cạnh vua Arthur là nhờ mối quan hệ thân thích, chứ không vì những chiến công huyền thoại như Hội Hiệp sĩ Bàn tròn.

Thử thách của Hiệp sĩ Xanh có thể là một án tử, nhưng cũng là một cơ hội để Gawain chứng tỏ bản thân. Chặng đường hoàn thành thử thách của Gawain với Hiệp sĩ Xanh lột trần những bất ổn, buộc Gawain phải vượt qua và từng bước trở thành một con người mới.

Những sự kiện xảy ra với Gawain chứa thông điệp ẩn dụ. Những câu chuyện có tính nhân - quả, giống những cuộc phiêu lưu trong thần thoại. Tiêu biểu như phân đoạn Gawain gặp Winifred (Erin Kellyman đóng) - một hồn ma. Winifred nhờ Gawain lặn xuống một con suối để tìm hộp sọ của cô. Không rõ thực hư, Gawain chấp nhận lặn xuống, tìm được hộp sọ và trao lại cho Winifred. Sáng hôm sau, Gawain nhận lại chiếc rìu của Hiệp sĩ Xanh - vốn bị cướp mất trước đó.

Trước chuyến đi, mẹ của Gawain trao cho anh một chiếc thắt lưng, giải thích nó sẽ bảo vệ anh. Chiếc thắt lưng còn đại diện cho sự gắn bó với cuộc sống phàm trần, thường gặp trong văn học cổ. Ở cuối, khi nhân vật Gawain sẵn sàng đối mặt thử thách, anh tháo thắt lưng, từ bỏ những gì cuộc sống còn níu kéo.

Bạn đồng hành của Gawain là một chú cáo nhỏ. Ban đầu, chú cáo bầu bạn và giữ cho đầu óc của Gawain được tỉnh táo. Khi Gawain đã đến chặng cuối, chú cáo bỗng cất lời, khuyên anh nên quay về và nói dối rằng đã hoàn thành, thay vì đi tiếp và nhận cái chết. Chú cáo này đại diện cho sự phàm phu tục tử, sự dối trá, mà chỉ có vượt qua, Gawain mới thực sự đạt được khí chất của hiệp sĩ.

Phép ẩn dụ đóng vai trò quan trọng của phim là Hiệp sĩ Xanh, với sắc xanh đại diện cho sự sống của tự nhiên, đồng thời cũng đại diện cho cái chết, sự thối rữa - như trong đoạn thoại giữa Gawain và vợ chồng lãnh chúa. Đối mặt với Hiệp sĩ Xanh - lằn ranh giữa sự sống và cái chết - là bài kiểm tra quyết định với mỗi hiệp sĩ.

David Lowery là đạo diễn, kiêm biên kịch, sản xuất và dựng phim của The Green Knight. Trên Vanity Fair, Lowery cho biết anh lớn lên cùng với những huyền thoại về hiệp sĩ Trung Cổ - nhất là thời kỳ vua Arthur. Anh yêu thích những bộ phim như Willow (1988), Excalibur (1981), và muốn tự mình thực hiện một bộ phim kỳ ảo về đề tài này.

Ngoài sử dụng cốt truyện chính trong tập thơ Sir Gawain and the Green Knight, Lowery có những thay đổi quan trọng. Nhà làm phim cụ thể hóa những cuộc phiêu lưu thành câu chuyện riêng, lấy cảm hứng từ những giai thoại khác - trong đó có nhân vật Winifred. Sự ma mị và đậm tính ẩn dụ trong The Green Knight gợi nhắc đến một tác phẩm trước đây của Lowery là A Ghost Story (2017).

Dàn diễn viên của phim thể hiện tròn vai. Dev Patel hóa thân thành nhân vật Gawain khác lạ so với hình mẫu hiệp sĩ thường thấy, với chất đời và sự trầm mặc. Alicia Vikander tạo ấn tượng khi đảm nhận cùng lúc hai vai. Trong vai Essel - người Gawain yêu, Vikander giản dị và ân cần - tương phản với vẻ quý phái và mời gọi của nhân vật phu nhân lãnh chúa.

Phần hình ảnh là điểm sáng. Có bối cảnh thời Trung Cổ, các nhà làm phim truyền vào The Green Knight tinh thần của tác phẩm kinh điển. Với cấu trúc theo từng chương (chapter), đầu mỗi chương, các nhà làm phim chèn vào các intertitle (bảng chữ dẫn chuyện) trên phông chữ cũ, thường xuất hiện trên các tác phẩm văn học cổ. Bên cạnh đó, khâu thiết kế bối cảnh giúp phim giàu chi tiết về thời kỳ này với những bức tranh, sách vở và trò múa rối cổ.

Nhiều khung hình đẹp được khắc họa, như cảnh thiên nhiên hùng vĩ tại Ireland như dãy núi trùng điệp, cánh đồng ngập nước hay ánh nắng chiếu qua những tán rừng. Những cảnh này thường được kết hợp với sương mù để tạo nên không khí kỳ ảo.

Đạo diễn hình ảnh là Andrew Droz Palermo - một cộng sự quen thuộc của David Lowery. Palermo dụng công tạo nên những góc máy ấn tượng. Ở đầu phim, từ cảnh toàn bên ngoài nhà chứa, khung hình xuyên qua một khe cửa hẹp, lấy cảnh cận Gawain đang ngủ. Khi Gawain theo chân những người khổng lồ, Palermo sử dụng dutch-angle (góc máy nghiêng) và xoay 180 độ để tạo nên hiệu ứng thị giác.

Nhiều góc máy góp phần hỗ trợ cho câu chuyện. Ở loạt cảnh Gawain bị trói, khung hình xoay một vòng tròn lấy hình ảnh anh đã trở thành bộ xương khô, sau đó lại xoay ngược lấy hình ảnh anh vùng dậy tìm cách thoát. Thủ pháp này gợi lên ý niệm về một kết cục xấu trong tương lai có thể ngược dòng thời gian và tác động lên hiện tại, thúc đẩy Gawain phải sinh tồn.

Để tạo thế giới kỳ ảo, Lowery cùng cộng sự kết hợp giữa cảnh thực và kỹ xảo máy tính. Cảnh những người khổng lồ được tạo nên từ việc quay riêng hình ảnh 90 khung hình trên giây của diễn viên rồi lồng ghép thành chuyển động chậm rãi. Tạo hình của nhân vật Hiệp sĩ Xanh được kết hợp giữa hóa trang và kỹ xảo máy tính, đem lại cảm giác chân thực cao.

Ban đầu, The Green Knight được dự kiến khởi chiếu tại Liên hoan phim South by Southwest vào tháng 3/2020. Tuy nhiên vì đại dịch, lịch chiếu được lùi đến tận tháng 8 năm nay. Phim nhận được đánh giá cao từ các nhà phê bình. Chuyên trang RogerEbert nhận xét "đây là một bộ phim đáng nhớ của năm". Trang The Globe and Mail khen ngợi phim "đẹp và ám ảnh". The Green Knight hiện có điểm số 88% trên Rotten Tomatoes và 85/100 trên Metacritic.

Minh Dương