Nhạc sĩ Trần Long Ẩn. |
- Ông bắt đầu đến với âm nhạc như thế nào?
- Thời trung học, tôi học trường La San ở Quy Nhơn, các cha trong trường đã dạy âm nhạc bước đầu cho tôi. Khi tôi đậu tú tài, mẹ thưởng chiếc radio 4 băng, tôi thường nghe nhạc cách mạng và tập tành sáng tác ca khúc từ đó.
- Ông đã viết nhiều ca khúc cho địa phương, như "Tình đất đỏ miền Đông", "Đàn sáo Hậu Giang", "Nhớ Huế", vậy ca khúc nào ông viết cho quê hương mình?
- Tôi đã viết hai ca khúc: Trên quê hương Nguyễn Huệ (Bình Định) và Hát về thành phố biển (Quy Nhơn). Hai bài đó chưa đi vào lòng người nên ít người biết, trong sáng tác đâu phải cứ muốn là được. Ngoài những sáng tác cho tỉnh, thành phố, tôi còn viết cả về các xã. Ca khúc Đưa em về Thanh An, tôi viết về xã Thanh An, huyện Dầu Tiếng, tỉnh Bình Dương. Đấy là căn cứ bí mật của Thành đoàn thời chống Mỹ, nơi tôi đã có nhiều kỷ niệm đẹp. Nhạc sĩ Xuân Hồng đã viết “sóc ca” mà nổi tiếng với bài Tiếng chày trên sóc Bom Bo. Tôi viết “xã ca” là còn lớn hơn "sóc" nhiều.
- Nếu chỉ được chọn một ca khúc để giới thiệu, ông sẽ chọn sáng tác nào?
- Tình đất đỏ miền Đông. Ca khúc này đã đoạt giải nhất cuộc vận động sáng tác ca khúc về đề tài thống nhất đất nước do Hội Văn nghệ Giải phóng tổ chức năm 1976. Cũng năm đó, vợ tôi sinh con trai đầu lòng, tôi muốn nhắn nhủ cháu trên đường đời phải biết vượt qua gian lao. Tôi đã viết phần hai ca khúc này, có tựa là Tiếng vọng từ quá khứ.
- Gần đây ông còn sáng tác giao hưởng, đó là những tác phẩm nào?
- Tôi đã viết xong Mặt trời và ánh lửa, thuộc thể loại thơ giao hưởng (poème symphonique), thời lượng hơn 13 phút. Trong đó tôi có trích các ca khúc: Hát cho dân tôi nghe (Tôn Thất Lập), Dậy mà đi (Nguyễn Xuân Tân), Tự nguyện (Trương Quốc Khánh), Người mẹ Bàn Cờ và Tình đất đỏ miền Đông. Tôi hy vọng thơ giao hưởng sẽ dễ hiểu hóa ngôn ngữ âm nhạc giao hưởng để được nhiều người hiểu và yêu thích.
- Với tư cách là Phó tổng Thư ký thường trực của Hội Âm nhạc TP HCM, ông nghĩ gì về các nhạc sĩ trẻ hiện nay?
- Nhiều nhạc sĩ trẻ đã có ca khúc hay, nhiều người rất giỏi về phối khí như Đức Trí, Đỗ Bảo... Nhưng cũng nhiều nhạc sĩ trẻ sáng tác ca từ rất cẩu thả nên không thể gọi đó là ca khúc. Vườn hoa âm nhạc chỉ muôn sắc khi mỗi người sáng tạo phải nghiêm túc và đừng có “tâm hồn đóng cửa”.
- Ông là bạn thân của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, giữa hai người có kỷ niệm nào đáng nhớ?
- Đó là đêm ngồi nhậu ở nhà anh Sơn đến 2 giờ sáng. Anh Sơn nghĩ tôi về nhà chắc sẽ bị vợ cằn nhằn, nên anh đã viết hai câu thơ gửi Mai, vợ tôi: Mai ơi thiên hạ hiểu nhầm. Ngàn năm cỏ úa cũng lầm lạc thôi. Tôi rất cảm kích tấm lòng của anh Sơn đã lo cả chuyện đời thường cho một đứa em.
- Ông nghĩ sao khi bạn bè nói Trần Long Ẩn là vua đặt lời thứ hai cho các ca khúc nổi tiếng?
- Nhạc sĩ Lê Thương gọi lời hai là “phiên bản của nhân dân”. Đó là khi nhạc một nơi, lời một nẻo, kiểu râu ông nọ cắm cằm bà kia, nhằm tạo nên cái cười thư giãn. Như bài Tình đất đỏ miền Đông có lời hai: Đi đá banh mặc quần xanh áo đỏ... Hoặc ca từ của Trịnh Công Sơn ngày sau sỏi đá cũng cần có nhau được sửa thành ngày nay sỏi đá nó dùng ném nhau...
(Theo Người Lao Động)