![]() |
Y Zak (giữa) và hai con trai của Y Moan trong live show "Ngọn lửa cao nguyên". Ảnh: Mai Pham Mi Ly. |
Y Zak: Tôi mất người anh thân hơn ruột thịt
Những ngày này tôi đang ở Hà Nội, tham gia đoàn ca múa Đăk Lăk chào mừng thủ đô 1000 năm tuổi. Tâm trạng tôi lúc này, có vui, có đau đớn xót xa. Sáng 1/10, tôi có linh cảm xấu nên gọi điện cho chị Nguyễn Thị Minh Ngẫu, vợ anh Y Moan. Chị bảo tôi, tình trạng anh rất tệ, phải cho thở ôxi. 10h, tôi gọi điện cho anh Nguyễn Cường nói Y Moan khó lòng qua được hôm nay. 15h20, Y Vol gọi điện cho tôi nức nở: “Bố hỏi chú ở đâu, sao không về”. Tôi chỉ nghe Y Vol nói tới đó thì thấy vang tiếng khóc, tôi biết rằng anh đã đi.
Điều ân hận lớn nhất của tôi đến lúc này là không có mặt bên cạnh Y Moan lúc anh từ giã cõi đời. Cả đoàn ca múa Đăk Lăk có 60 người ra Hà Nội, họp đi họp lại định cử tôi về nhưng nếu chỉ thiếu một người, chương trình tự nhiên bị hỏng, tinh thần anh em cũng không được ổn định. Chúng tôi là những người nghệ sĩ, đôi khi phải biết nén nỗi đau riêng, đặt lợi ích dân tộc lên trên hết. Đoàn biểu diễn hai chương trình vào tối 2 và 4/10, không kịp mua vé máy bay về đưa tiễn Y Moan sáng mùng 5. Chúng tôi dự định khi trở lại Tây Nguyên sẽ mua một con bò thật to ra mộ tạ lỗi với anh Y Moan. Người Ê đê có tập tục người thân mất sẽ tổ chức hát hò, ăn uống suốt đêm ngay tại mộ để người chết không cảm thấy cô quạnh. Ai mệt quá có thể nằm luôn ở mộ mà ngủ. Quan niệm của người Ê đê là, người chết sinh thời thích gì, khi nhắm mắt sẽ được cúng cái đó. Y Moan thích ca hát - anh em chúng tôi sẽ cùng nhau hát lại những bài hát của anh.
Với tôi, Y Moan không bao giờ ra đi, anh ấy sẽ ở lại mãi mãi trong tình yêu của mọi người. Tôi biết Y Moan từ khi còn rất nhỏ, qua những bài hát cháy bỏng tinh thần người cao nguyên. Chính anh là người khiến tôi đi theo con đường này. Chúng tôi từng cùng đi lưu diễn, cùng đứng chung sân khấu, từng ngủ chung phòng khách sạn, thân nhau như chân với tay. Hôm đưa anh xuống bệnh viện Ung bướu TP HCM, trước khi vào mổ, anh nắm tay tôi bảo rằng: “Tôi có một người em còn thân hơn em ruột - đó là Y Zak”. Bản thân tôi khi hay bệnh tình của anh chỉ biết khóc một mình. Nỗi đau ngày một nhân lên khi chứng kiến tình trạng của Y Moan. Căn bệnh của anh càng kéo dài ngày nào, càng khiến anh khổ ngày ấy. Sự ra đi này, dù là cái chết được báo trước vẫn không làm giảm đi sự xót xa trong lòng tôi.
![]() |
Nhạc sĩ Trần Tiến (áo trắng) biểu diễn cùng các ca sĩ đêm live show của Y Moan. Ảnh: Mỹ Dung. |
Trần Tiến: Y Moan như một người em của tôi
Tôi vẫn bảo mọi người rằng, giọng ca Y Moan trăm năm mới có một. Không biết bao nhiêu năm nữa, Việt Nam chúng ta mới có một người hát hay như Y Moan, hồn nhiên như Y Moan, hết lòng vì nghệ thuật như Y Moan. Tôi cho rằng, Y Moan là một trong số không nhiều nghệ sĩ đích thực.
Bản thân tôi luôn coi Y Moan như một người em trai của mình. Tôi biết ơn Y Moan vì có những bài hát của tôi mà Y Moan hát không ai có thể hay hơn như Giấc mơ Chapi, Điệp khúc tình yêu (tiếng Ê đê), Tôi xin em một đứa con trai. Tôi vẫn nghĩ rằng, nếu không có Y Moan thì sẽ không có những bài hát ấy. Khi hay bệnh tình của Y Moan, tôi biết ngày ra đi sẽ sớm đến nhưng khi nó xảy ra, tất cả những người biết Moan đều vô cùng hẫng hụt.
![]() |
Siu Blak khóc khi chứng kiến Y Moan cháy hết mình với những đam mê. Ảnh: Mai Pham Mi Ly. |
Siu Black: Tôi ngưỡng mộ Y Moan từ khi còn bé
Ngày về Tây Nguyên thăm Y Moan, tôi từng dặn dò người nhà anh, nếu anh có mệnh hệ gì thì báo ngay cho tôi biết. Vài hôm tôi lại gọi điện hỏi thăm tình trạng của anh, thấy vợ anh nói anh rất yếu, không ăn được và thường xuyên bị ói. Tôi thương lắm nhưng công việc quá bận rộn nên chưa kịp thu xếp về thăm anh.
16h ngày 1/10, tôi nhận được cú điện thoại báo tin dữ liền vội vã gọi cho các nghệ sĩ. Ai cũng vô cùng đau xót nhưng chúng tôi không bị sốc vì mọi người đều rõ bệnh tình của anh. Tôi đã có linh tính này ngay từ lần gặp anh ở live show “Ngọn lửa cao nguyên” hôm 6/8 - nhìn anh gầy và xanh xao, trước đó, anh mập và khỏe lắm. Tôi buồn đến mức vừa hát Em muốn sống bên anh trọn đời vừa khóc.
Thật ra, tôi và Y Moan chưa hẳn quá thân thiết, đêm nhạc nào về Tây Nguyên cũng có mặt hai anh em nhưng không song ca bao giờ, nói chuyện với nhau cũng ít. Tôi chỉ hay tâm sự với chị Ngẫu vợ anh thôi, phụ nữ với nhau - nói chuyện gì cũng dễ. Tuy nhiên, giữa chúng tôi có cái tình chân thật, mãnh liệt của người Tây Nguyên. Tôi hâm mộ anh từ khi còn là một cô nhóc hơn 10 tuổi. Với tôi, anh là một trong những giọng ca đặc biệt nhất Việt Nam. Y Vol thừa hưởng nhiều tố chất của cha nhưng niềm đam mê âm nhạc lại không lớn bằng.
Sáng nay, tôi cùng Phương Thanh sẽ đến viếng Y Moan. Ngày mai (5/10) là ngày đưa tiễn anh nhưng tôi lại bận quay hình Vietnam Idol, không thể hoãn được. Tôi tin rằng, linh hồn Y Moan cảm thấy, bạn bè luôn ở bên anh.
![]() |
Phương Thanh, Minh Ánh, Y Moan, Mỹ Linh, Siu Back hào hứng trong đêm live show. Ảnh: Mai Pham Mi Ly. |
Phương Thanh: Không cát-xê nào xứng với giọng hát Y Moan
Tôi và chị Siu đang thu xếp chuẩn bị đến gặp anh lần cuối. Tôi với Y Moan cũng không phải rất thân nhưng xuất phát từ tình cảm bạn bè đồng nghiệp, từ sự ngưỡng vọng đối với một ca sĩ mà theo tôi, 100 năm nữa cũng khó có người thứ hai. Khi được mời tham dự live show của Y Moan ở Hà Nội, tôi đã từ chối rất nhiều show để bay ra chia sẻ tinh thần với anh. Đêm hôm đó, Y Moan hát hết mình. Dường như anh biết trước con đường mình đi không còn dài nên khi thỏa nguyện có một live show trong đời, anh rất vui, phấn khởi, kìm nén mọi cơn đau. Trong khi đó, những nghệ sĩ có mặt tại Nhà hát Âu Cơ nhìn anh đều chảy nước mắt.
Cái chết của Y Moan không bất ngờ với tôi cũng như mọi người, nhưng tôi chắc một điều rằng không ai nghe tin mà không đau xót. Trong tôi mãi mãi là một Y Moan rực lửa cao nguyên với Giấc mơ Chapi. Không cát-xê nào xứng với một giọng ca như thế.
Ngọc Trần ghi