Trở lại bằng một đề tài cũ trong dự án điện ảnh mới nhất tên Mommy, Xavier Dolan - “cậu bé thần đồng” sinh năm 1989 của điện ảnh Canada - tiếp tục khiến khán giả choáng ngợp với câu chuyện cảm động về tình mẫu tử. Sau thành công của I Killed My Mother vào năm 2009, Mommy là bộ phim thứ hai trong vòng năm năm mà Xavier Dolan làm để tôn vinh những người mẹ. Đó là thách thức của chàng trai 26 không chỉ bởi anh bước lên bục vinh quang quá sớm, mà còn là làm sao để bước qua cái bóng của chính mình trên con đường nghệ thuật.
Mommy, trên phương diện nào đó vừa là sự lặp lại, vừa là một câu chuyện mới được Xavier Dolan vẽ nên bằng ngôn ngữ điện ảnh đậm chất thơ. Khán giả vẫn bắt gặp một chàng trai đang độ tuổi trưởng thành, ôm những ẩn ức tuổi thơ và một tình yêu bất diệt với mẹ, vẫn gặp những người mẹ đơn thân không hoàn hảo, bế tắc trong cuộc sống và bất lực trước tình yêu với đứa con... Nội dung vẫn xoay quanh những cuộc cãi vã, những giọt nước mắt, lòng ghen tuông, sự mù quáng - những khía cạnh khác nhau của một tình thương yêu vô điều kiện. Nhưng sau năm năm, tình yêu thương đó đã trưởng thành theo một cách riêng, từ I Killed My Mother tới Mommy.
Bộ phim lần này của Xavier Dolan kể về bà mẹ Diane (Anne Dorval), góa chồng, sống với cậu con trai Steve (Antoine-Olivier Pilon) mắc chứng bệnh ADHD (chứng tăng động, mất khả năng kiểm soát hành vi và cảm xúc thường gặp ở những trẻ thiếu sự quan tâm, chăm sóc của cha mẹ). Diane vốn là người phụ nữ từng trải, có cuộc sống phóng khoáng, tự do, một quá khứ ngang tàn và cuộc hôn nhân không trọn vẹn.
Steve do thiếu sự dạy dỗ từ người cha và chịu ảnh hưởng từ lối sống buông thả của người mẹ nên phát triển tự nhiên như một gốc cây hoang dại, xù xì. Cậu sống bản năng và ngông cuồng. Hai mẹ con như những phân tử rơi tự do, không nơi nương tựa giữa không trung, may mắn gặp được Kyla (Suzanne Clément) như một điểm tựa cân bằng, kéo họ trở lại mặt đất. Bộ phim là câu chuyện ba người và những lát cắt nửa thực, nửa mơ qua lăng kính trong vắt của Xavier Dolan khi nhìn về tình mẫu tử thiêng liêng.
Không cực đoan như I Killed My Mother, Mommy là cuộc phiêu lưu trọn vẹn qua những cung bậc cảm xúc khác nhau trên hành trình làm mẹ mà gần như người mẹ nào cũng sẽ thấy mình ở đó. Bộ phim được chia làm hai mảng màu sáng – tối, hư – thực đan xen. Một nửa là những cuộc cãi vã, những lời chửi rủa, máu và nước mắt. Đó là mặt bên kia của “cuộc đời màu hồng”, khi người mẹ phải đi giúp việc theo giờ để kiếm tiền nuôi con, khi người con đi ăn cướp những món đồ trong siêu thị mang về cho mẹ. Trong khi, một nửa khác lại là tít tắp chân trời, ánh sáng huy hoàng chiếu rọi và những con đường rộng thênh thang.
Trong khung hình vuông 1:1, bộ phim như đưa người xem chạm vào từng khoảnh khắc của ngày hôm qua, của hôm nay, có thực cũng như không có thực. Mommy không phải là một câu chuyện hoàn chỉnh từ đầu đến cuối. Nó là những mảnh ghép, những bức hình cũ, một chút mùi hương từ ký ức tuổi thơ cậu bé Steve - được xếp lại trong một khung cửa nhỏ, dẫn về tuổi thơ. Nó là những thước phim tràn trề ánh sáng, gương mặt người mẹ hiện lên nguyên vẹn từng nếp nhăn. Nhưng cũng là những đoạn phim mờ nhoè đi như một vùng ký ức nhìn qua nước mắt. Khung hình vuông vừa như một ám chỉ đầy tính hoài niệm, vừa như một vùng giới hạn của thế giới, được nhìn thấy khi ta nheo mắt nhìn về một điều gì đó xa xôi.
Xavier Dolan đã dùng tất cả những liên tưởng đó để diễn đạt sự mãnh liệt. Một mặt, bộ phim được làm với tính chất tự truyện từ chính những trải nghiệm của tuổi thơ tác giả. Mặt khác, tình mẫu tử bản thân nó cũng không đơn giản để diễn tả bằng đôi ba lời. Có thể, Xavier Dolan mang tới một định nghĩa không trùng với số đông. Tình yêu giữa con trai và mẹ đôi lúc chênh vênh sang ranh giới tình yêu khác giới. Ham muốn sở hữu đôi khi bị dẫn dắt bởi lòng ích kỷ, sự mù quáng ghen tuông. Nhưng sau cùng, tất cả những điều bộ phim kể là giản dị, chân thật. Dàn dây phơi trong vườn của mẹ, những khung trời tuổi thơ, giọt nước mắt lem nhòa phấn son, nỗi lo cơm áo hay nỗi đau khi phải lừa dối con của mẹ…
Xavier Dolan đã rất may mắn khi có một kho ký ức phong phú của tuổi thơ để xếp chồng lên từng thước phim. Nhưng may mắn hơn, với riêng bộ phim này, có lẽ phải kể đến sự góp mặt của một “thần đồng” khác - Antoine-Olivier Pilon. Tất cả sự điên rồ, mãnh liệt lẫn khao khát tự do được chuyển tải qua diễn xuất của chàng trai cá tính này. Trường đoạn cậu trai thả mình trên ván trượt, nhắm mắt lao vào con đường và vén ra khung hình rộng ra thành 2.35:1 là một trong những khoảnh khắc đáng nhớ của bộ phim. Antoine-Olivier Pilon vẫn cho thấy triển vọng diễn xuất của mình qua cách xử lý cảm xúc thông minh và gương mặt ngây dại, đờ đẫn đậm chất điện ảnh.
Âm nhạc cũng là một yếu tố mê hoặc, thôi miên người xem vào những giấc mơ trong bộ phim. Ở những trường đoạn các nhân vật đối thoại trong tâm trí, các ca khúc như Born To Die, White Flag, On Ne Change Pas… cùng màu vàng ấm áp và những quầng sáng làm lóa mắt sẽ dẫn dụ người xem rơi tự do vào “vũ trụ” của bộ phim để dẫn dụ cảm xúc.
Mommy vừa giống một chương nào đó trong cuốn hồi ký của Xavier Dolan về mẹ, vừa giống như một phần cuộc đời mà ai trong chúng ta cũng từng trải qua bên mỗi người mẹ vào tuổi trưởng thành. Ở đó có biết bao giọt nước mắt, những giận hờn, hy sinh, lòng ghen tuông, ích kỷ của một tình yêu - “là một, là riêng, là duy nhất”. Ở đó cũng có cả những lời xin lỗi muộn màng, những lời thủ thỉ: “Mẹ sẽ càng ngày càng thương con. Chỉ có con đến lúc sẽ bớt yêu mẹ hơn thôi…”.
Trailer phim "Mommy" |
|
Anh Mai